به گزارش شهرآرانیوز، افزایش قیمت میوه در هفته‌های اخیر موجب شده است تا این روز‌ها مشهدی ها، سهم این کالا در سبد مصرفی شان را کاهش دهند. این گرانی در حالی اتفاق می‌افتد که انتظار می‌رود باتوجه به ورود محصولات بهاره به بازار، روند توزیع سایر محصولات مانند سیب و پرتقال افزایش یابد و قیمت‌ها در شهر به تعادل برسد.
در این میان، برخی اعتقاد دارند که یکی از دلایل گرانی میوه در بازار مشهد، تفاوت قیمت میدان‌بار تا خرده فروشان است. به گفته این افراد، خرده فروشان به ویژه در مناطق برخوردار، میوه‌ها را بیشتر از نرخ متعارف می‌فروشند. بهانه این افراد نیز کیفیت بهتر میوه‌های عرضه شده و اجاره بهاست. بااین حال برخی دیگر معتقدند که دلیل گرانی میوه را نباید در بین خرده فروشان، بلکه به عواملی که موجب گرانی قیمت تمام شده محصولات کشاورزی شده است، نسبت داد. همین مسئله سبب شد تا دیروز به برخی بازار‌های میوه در شهر سری بزنیم و از نزدیک روند بازار را رصدکنیم.
میدان بار مشهد نخستین جایی است که برای رصد بازار میوه به آنجا مراجعه می‌کنیم. گفت وگوی شهرآرا با برخی فروشندگان نشان می‌دهد که به دلیل گرانی محصولات این روز‌ها از میزان خرید میوه کاسته شده است. به گفته آن‌ها میزان خرید شهروندان نسبت به اول سال، ۳۰ درصد کاهش یافته‌است. این در حالی است که این روز‌ها میزان عرضه میوه در میدان بار افزایش یافته است. درحال حاضر میوه در میدان بار مشهد در سه دسته بندی درجه ۲، درجه یک و ممتاز به فروش می‌رسد.
روز گذشته قیمت پرتقال تامسون شمال درجه ۲، درجه یک و ممتاز به ترتیب ۲۳ هزار، ۲۷ هزار و ۳۰ هزار تومان بود. پرتقال والنسیا درجه ۲، درجه یک و ممتاز نیز به قیمت ۲۶ هزار، ۳۷ هزار و ۴۱ هزار تومان به فروش می‌رسید. سیب زرد درجه ۲، درجه یک و ممتاز هم در این بازار به قیمت ۲۴ هزار، ۴۰ هزار و ۴۷ هزار تومان و موز درجه ۲، درجه یک و ممتاز به ترتیب ۴۵ هزار، ۷۰ هزار و ۷۷ هزار تومان معامله می‌شد. هندوانه و گوجه سبز جزو محصولاتی هستند که در روز‌های اخیر بیشتر به بازار عرضه شده اند. در میدان بار هندوانه درجه ۲، درجه یک و ممتاز ۴ هزار، ۴ هزارو ۵۰۰ و ۵ هزار تومان و گوجه سبز ۳۰ هزار، ۸۰ هزار و ۱۰۰ هزار تومان عرضه می‌شد.
به گفته سیدعلی اکبر نصری سرآسیا، رئیس اداره نظارت و بازرسی محصولات کشاورزی جهادکشاورزی مشهد، حاشیه سود خرده فروشی‌های میوه از ۳۵ درصد به ۳۰ درصد کاهش یافته است. همچنین آن‌ها برای محصولات درهم، مجاز به دریافت ۲۰ درصد سود هستند. برای بررسی این روند، سری به بازار‌های مختلف شهر زدیم. اولین مقصد ما محله احمدآباد است. در فروشگاه موردنظر هندوانه با دو قیمت ۱۰ هزار و ۸ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شد.
اگر بر فرض هندوانه‌های موجود در این فروشگاه درجه ممتاز هم باشند، با احتساب ۳۰ درصد حاشیه سود مجاز، باید ۶ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته می‌شدند. قیمت سیب زرد ۴۵ هزار و پرتقال ۴۰ هزار تومان بود. کیوی در این فروشگاه کیلویی ۷۸ هزار تومان به‌فروش می‌رسید. باتوجه به اینکه کیوی درجه ممتاز در میدان بار مشهد کیلویی ۶۰ هزار تومان است؛ فروشنده، این میوه را با احتساب سود قانونی عرضه کرده بود و قیمت گوجه سبز در این فروشگاه ۱۰۰ هزار تومان بود.
میوه فروشی‌ای در خیابان سیدی، یکی دیگر از مراکز عرضه‌ای بود که برای تهیه گزارش به آنجا مراجعه کردیم. متصدی این فروشگاه از کاهش تقاضا در بازار گلایه می‌کند و به شهرآرا گفت: در یک هفته اخیر ۳۰ درصد از فروش خود را ازدست داده است. در این فروشگاه هندوانه کیلویی ۷ هزار تومان، سیب زرد ۲۸ هزار تومان، پرتقال ۲۳ هزارتومان و گوجه سبز ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسید. کیوی هم در این فروشگاه ۶۰ هزار تومان عرضه می‌شد.
میوه فروشی‌های میدان شهدا از جمله فروشگاه‌هایی هستند که معمولا به غیراز محلی‌ها از سایر نقاط شهر نیز برای خرید به آن‌ها مراجعه می‌کنند. در میدان شهدای مشهد پرتقال تامسون ۲۵ هزار، سیب زرد ۴۰ هزار، سیب قرمز ۴۵ هزار، هندوانه ۷ هزار و گوجه سبز ۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسید. فروشنده در گفتگو با شهرآرا بیان کرد که میوه‌های خود را با حاشیه سود حداقلی عرضه می‌کند و همین مسئله موجب شده تا برخلاف سایر همکارانش که از رکود بازار گلایه دارند، این روز‌ها بازار نسبتا خوبی داشته باشد. علت آن نیز راضی بودن به حاشیه سود کم است.
در خیابان پیروزی مشهد هندوانه ۶ هزار و ۸۰۰، کیوی ۶۸ هزار، پرتقال تامسون ۲۸ هزار، سیب زرد ۳۸ هزار، سیب قرمز ۴۰ هزار و گوجه سبز ۸۸ هزارتومان عرضه می‌شد. فروشنده این واحد صنفی نیز با بیان اینکه بازار از آخر ماه رمضان راکد شده است، بیان کرد که میوه فراوان، اما خریدار کم است.
رئیس اداره نظارت و بازرسی محصولات کشاورزی جهادکشاورزی مشهد در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه همه فروشگاه‌های عرضه کننده باید میوه را با احتساب سود قانونی عرضه کنند، گفت: اینکه گفته می‌شود قیمت میوه در مناطق برخوردار به دلیل اجاره بها گران‌تر است، درست نیست؛ چرا که در این مناطق فروش میوه نیز بیشتر است. نصری سرآسیا با بیان اینکه همه واحد‌های عرضه کننده میوه باید قیمت‌ها را نصب کنند، افزود: در میادین میوه و تره بار نیز باید قیمت میوه در تابلو‌هایی که قابل مشاهده است، نصب شود در غیر این صورت با فروشنده مربوط برخورد خواهد شد.
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد مشهد در گفتگو با شهرآرا درباره دلایل گرانی میوه، اظهار کرد: گرانی میوه چند دلیل دارد. یکی از دلایل گرانی میوه، هزینه تمام شده زیاد در ایران است. درواقع استفاده بیش ازحد از نهاده‌های کشاورزی مانند کود و سموم، هزینه تمام شده محصولات باغی در ایران را زیاد کرده است و از طرفی میزان بهره وری، کمتر از میانگین جهانی است. این مسائل سبب می‌شود تا قیمت میوه در بازار افزایش یابد. ازاین رو اگر می‌خواهیم میوه گران‌تر نشود، باید بهره وری در باغات را افزایش دهیم.
دکتر علیرضا سوهانی افزود: یکی دیگر از دلایل گرانی میوه در ایران، افزایش برخی هزینه‌ها توسط مراکز عرضه کننده نهاده‌های کشاورزی است. به عنوان نمونه قیمت کود به بهانه رشد قیمت‌های جهانی افزایش می‌یابد، این در حالی است که کشاورز محصولات خود را براساس ریال می‌فروشد. ازاین رو وقتی که قیمت نهاده‌هایی مانند کود از سوی مراکز عرضه کننده مدام در حال افزایش است، نباید انتظار ثبات قیمت در بازار میوه را داشت.
وی با بیان اینکه قدرت مالی کشاورزان و نیاز به نقدینگی توسط آن‌ها یکی دیگر از دلایل نوسان قیمت میوه در بازار است، بیان کرد: برخی کشاورزان به دلیل نیاز مالی اقدام به پیش فروش محصولاتشان می‌کنند، همین مسئله موجب می‌شود تا در عرضه محصولات، دلال‌ها دست بالا را داشته باشند. در برخی مواقع می‌بینیم که بار‌های میوه چند دست می‌چرخد یا واسطه‌ها میوه را به طور امانی از کشاورزان خریداری می‌کنند. برای حل این مسئله باید به سمت تقویت تشکل‌ها و تعاونی‌های کشاورزی برویم تا عرضه محصولات به طور مستقیم میسر شود.
در کنار این مسئله تشدید نظارت بر بازار نیز می‌تواند از بروز تخلفات جلوگیری کند. وی با بیان اینکه تغییر در شیوه عرضه میوه نیز باید پیگیری شود، گفت: شیوه فله‌ای فروختن میوه همیشه راه را برای تخلف باز می‌کند و این امکان را فراهم می‌کند که بشود میوه درجه یک را به جای میوه ممتاز فروخت. برای حل این مسئله باید به سمتی حرکت کنیم که میوه‌ها بسته بندی شده و در هر بسته مشخصات و کیفیت آن درج شود. این مسئله امکان بازرسی و برخورد با تخلفات را فراهم می‌کند.