به گزارش شهرآرانیوز، نخستین مناظره انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری امروز دوشنبه ۲۸ خرداد، همزمان با شبکههای داخلی، بصورت زنده و مستقیم به روی آنتن جام جم میرود.
بنا به اعلام دبیر ستاد انتخابات صدا و سیما سئوالات مناظره از قبل در اختیار نامزدهاست به عبارتی سئوالاتی که تا انتهای مناظره قرار است از نامزد پرسیده شود، روی میزشان قرار دارد.
در دورههای قبلی فرصت نامزدها کوتاه بود و نمیتوانستند جامع صحبت کنند. فرصت نامزدها در این دور مناظرات که ۲ تا ۴ دقیقه بود را افزایش دادیم.
در مناظرههای جدید، مجری سوال نمیپرسد؛ بلکه نخبگان هستند که سوال طرح میکنند. هر نامزد در ۳ بازه زمانی ۸ دقیقه میتواند به سوالات پاسخ دهد و سرانجام در یک فرصت ۶ دقیقهای به جمعبندی اظهارات خود و حتی پاسخ به انتقادات یا دفاعیاتش خواهد پرداخت.
مناظرههای نامزدهای انتخابات با حضور ۶ کاندیدای این دوره از انتخابات در روزهای دوشنبه ۲۸ خردادماه، پنج شنبه ۳۱ خرداد ماه، جمعه ۱ تیرماه، دوشنبه ۴ تیر ماه و سه شنبه ۵ تیر ماه برگزار میشود.
قرعه کشی برای محلس نشستن هر کاندیدا انجام شده و به ایت ترتیب چینش نشستن هر ۶ نفر عبارت است از:
صندلی شماره ۱: سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی
صندلی شماره ۲: محمدباقر قالیباف
صندلی شماره ۳: مسعود پزشکیان
صندلی شماره ۴: سعید جلیلی
صندلی شماره ۵: علیرضا زاکانی
صندلی شماره ۶: مصطفی پورمحمدی
نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری درحال اقامۀ نماز جماعت پیش از مناظره هستند.
سرود ملی در آغاز مناظرات ریاست جمهوری پخش شد.
مناظرۀ نامزدهای ریاستجمهوری به صورت رسمی آغاز شد.
سوالات کارشناسان در دور اول مناظره به صورت ویدئویی مطرح شد. هر نامزد باید به این سوالها جواب دهد.
این سوالات به این شرح است:
دانشجعفری: آیا دولت شما آنچه در برنامه هفتم پیش بینی شده را قبول دارد؟
غضنفری: هر سال در دولت شما چقدر سرمایه گذاری می شود، از کجا؟ و نقش بخش خصوصی چیست؟
مظاهری: برای تامین رشد هشت درصد سرمایه گذاری همیشه امکان خوبی بوده است؛ برنامه شما برای جلب سرمایه گذاری خارجی و هدایت آن و البته درچارچوب قانون مصوب مجلس و مجمع تشخیص چیست؟
فولادگر: چه برنامه ای دارید که بحث سند راهبردی توسعه صنعتی در کشور تهیه، تدوین و ابلاغ شود؟
پورمحمدی: برای بهبود فضای کسب و کار و ارتقای جایگاه کشور در فضای کسب و کار چه میکنید؟
مروی: برای تامین نهادهها باید ثبت سفارش شود؛ تقاضا برای ارز وارداتی زیاد است و اینها باید ۶-۷ ماه در نوبت بمانند؛ صادرکننده هم برایش نمیصرفد و انگار به او ۳۰-۴۰ درصد مالیات میبندیم. برنامه شما برای بحث پیمان سپاری ارزی چیست؟
نجفی عرب: برنامه مشخصی درباره ثبات بخشی به اقتصاد کلان کشور که فعالان اقتصادی بتوانند در وادی این ثبات که ایجاد میشود، برنامه مشخصی داشته باشند چیست؟ امروز واقعا در این زمینه دچار مشکلیم. صبح بلند می شویم می بینیم تورم و نرخ ارز و ... تغییر کرده است.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی به عنوان نفر اول در پاسخگویی به سوالات کارشناسان گفت: به عنوان یکی از اعضای تیم رئیس جمهور وظیفه خود دانستم پرچمی که شهید رئیسی عزیز به دست گرفته بود و مسیر و مدل جدیدی را در حکمرانی عرضه کرده بود را به نوبه خودم با قدرت و قوت پیش ببرم.
وی افزود: از مجری و ملت میخواهم اجازه بگیرم در شروع بحثمان عرضی نسبت به برادران عزیزم داشته باشم و تذکری به خودم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: بنده که جوان ترین این جمع هستم ۲۰ سال سابقه کار داشته ام در کشور. همه عزیزان سابقه طولانی خدمت دارند و اعلام مواضع؛ همکار با دولتهای مختلف بودند. جوری صحبت نکنیم که انگار امروز دولت شروع شده است و فقط نقد کنیم دولتها را و نقش خود را نبینیم.
وی افزود: همچنین در بحث وعدهها، مردم واقعاً از وعده خسته شدهاند؛ باید و نباید گفتن ساده است؛ باید بگوییم چگونه و توسط چه تیمی و با چه روشی می خواهیم کارها را انجام بدهیم؟ مثلا قانون برنامه هفتم را چگونه انجام دهیم؟ آیا در سابقه مان نشانه ای برای این که چطور میخواهیم انجام بدهیم یا خیر؟
قاضی زاده گفت: وقتی وعده به عمل نمی رسد ناامیدکننده است و مردم با صندوق قهر می کنند. وگرنه می گویند اینها هم مثل گذشته چیزی می گویند و عمل نمیکنند.
قالیباف در پاسخ به سوالات بخش اول گفت: انتخابات فرصت بزرگی است در اختیار یکا یک مردم شریف ایران تا بتوانید برای خود و فرزندان و ایران عزیز تصمیم بگیرید.
وی افزود: رئیس جمهور بار سنگین این سمت را باید با کمک دیگران به دوش بکشد. رئیس جمهور یکی از مهمترین وظایفش در این شرایط سخت، توجه و تحول در حوزه اقتصاد است بویژه برای خانواده های محروم و کارگران و کارمندان و پرستاران و مددجویان و آنهایی که حقوق ثابتی دارند و با تورم آسیب می بینند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: رئیس جمهور باید به گونه ای انتخاب شود و عمل کند که ضامن حل این مشکلات شود البته با کمک خود مردم. امروز بازنشستگان در بخش کشوری و لشگری و تامین اجتماعی و ایثارگران همه با این مشکلات روبرو هستند.
قالیباف گفت: ما در دهه ۹۰ شرایط سختی گذراندیم. از جهت اقتصادی رشد متوسط سالانه یک درصد؛ نقدیندگی ما ۲۶ برابر بود. این توسعه مشکلات بود. ما دوره کرونا را گذراندیم. واقعا هم پدران و هم مادران خانواده، بخصوص زنان ایرانی ما هم کار تربیت و آموزش و حفظ بچه ها را دنبال کردند و هم مادرخرج خانه بودند و محور هزینه ها با مشکلات اقتصادی.
وی افزود: الان باید جبران شود. در برنامه هفتم که کار مشترک دولت سیزدهم و مجلس یازدهم است باید اجرا شود. رئیس جمهور هم با دقت باید حواسش به سفره مردم و رشد اقتصادی و پروژه های کلان باشد. ما باید قفل این توقف را بشکنیم و کار دولت سیزدهم که شهید رئیسی شروع کرد را ادامه دهیم؛, نقاط قوتش را تقویت و ضعف هایش را برطرف کنیم.
محمدباقر قالیباف گفت: ظرفیت های کشور اینقدر هست که فقط هدردادن مستقیم سرمایه ها سه و نیم برابر یارانه های امروز است. کارمندان و کارگران و زحمتکشان و بازنشستگان و قشر محروم! در دولت خدمت و پیشرفت همه ما با حضور و مشارکت شما اقتصاد قوی را دنبال خواهیم کرد تا دولت بتواند حقوق عزیزان را متناسب با تورم پیش ببرد و قدرت خرید را حفظ کند. تورم بعلاوه رشد اقتصادی. که رشد اقتصادی طبیعتاً باید هم سرمایه گذار بهره ببرد و هم عموم مردم.
پزشکیان در پاسخ به سوالات بخش اول گفت: برای هر اقدام اول یک مشکل اساسی داریم؛, اگر نتوانیم مشارکت همه گروه ها را همراه کنیم هر چقدر هم برنامه درست بنویسیم مثل برنامه های قبل معطل می ماند و اتفاقی نمی ماند. لازمه اقتصاد خوب دوری از اختلاف و مشارکت همه و استفاده از کارشناسان از سلایق مختلف است.
وی افزود: برخی کارشناسان اسمشان کارشناس است ولی واقعا کارشناس نیستند.
پزشکیان گفت: قانون برنامه که در مجلس نوشته شد، آنچه دولت آورد تغییر کرد. دولتی که در آینده میآید باید روی برنامه جدید برنامهریزی کند. از نظر علمی غیرممکن است. دولت همراه کارشناسان باید برنامه درستی را تنظیم کند و مجددا اهداف را بازنگری کند.
مسعود پزشکیان افزود: علاوه بر انسجام داخلی، امکان ندارد بدون ارتباط یا باز کردن مرزهایمان با دولتهایی که در منطقه هستند و دولتهای دنیا، بتوانیم به ۸ درصد برسیم. برای رشد ۸ درصدی سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار پول میخواهیم. ما باید با دنیا ارتباط برقرار کنیم و چگونگی این از ملزومات این رشد هشت درصدی است.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: در داخل هم تولیدکنندگان و اتاق بازرگانی را باید میدان دهیم در تصمیم سازی و فعالیت ها دستشان باز باشد. نباید یک تولیدکننده بدنش بلرزد از این که فردا چه بلایی میخواهد سرش بیاید و چه مشکلاتی پیش پایش می افتد. امنیت سرمایه گذاری باید تامین شود.
جلیلی در پاسخ به سوالات بخش اول گفت: سوالاتی که مطرح شد دو ایراد دارد. اگر چیزی میشود قانون و فصل الخطاب، در چنین مقطعی و سطحی نباید درش تردید ایجاد شود. وقتی صحبت میکنیم از رشد ۸ درصد، یعنی یک ضرورت است و در قانون آمده است؛ بنابراین مردم باید بتوانند انتخاب کنند که این ضرورت را کدام عزیز میتواند به بهترین شکل انجام بدهد.
وی افزود: دوم اینکه معمولا در برنامه ها برای تحقق رشد، عوامل مختلفی هست.
سعید جلیلی گفت: اینکه فقط رشد را منوط کنیم به سرمایه، نگاه ناقصی است چرا که میدانید رشد عوامل مختلفی دارد، هم سرمایه است و هم مهمتر از آن مدیریت این سرمایه. استفاده از نیروی انسانی که امروز خوشبختانه جزو فرصتهای ماست. همینطور فناوریهای مهمی که میتواند رشد دهد و به اندازه سرمایه ها کمک کند.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: اگر ما میگوییم قرار است رشد هشت درصد ان شاالله داشته باشیم و این در برنامه هفتم هم آمده است، اتفاقا در اینجا حدود ۴۷ برنامه را از دولت خواسته که تهیه کند تا از روزی که برنامه شروع میشود ارائه شود. اگر در اصلش تردید داشته باشیم رشد محقق نمیشود. اگر مطالعه نکرده باشیم و بگوییم میخواهیم بررسی کنیم کارمان عقب میافتد.
وی گفت: رشد ۸ درصد میتواند انجام شود به شرطی که از فردای انتخابات شروع کنید. به شرطی که بدانید باید فرصتهای کشور را بشناسید. اینکه گفتیم یک جهان فرصت، این واقعی است شما باید اینها را بشناسید. کشور فرصتهای زیادی دارد که لازمه اش یک ایران جهش است و میتواند جهش داشت.
جلیلی افزود: لازمه اش این است که فکر نکنید با چند جذب سرمایه انجام می شود. این اشتباه را قبل از انقلاب هم داشتند. از هاروارد آمدند بررسی کردند گفتند اینها فکر کردند فقط سرمایه می خواهد.
وی گفت: یکی از الزامات اصلی مشارکت دادن آحاد جامعه است. دولت باید بتواند هر یک از آحاد جامعه که استعداد و امکانی دارد بستر نقش آفرینی او را فراهم کند. این کار ممکن است و با برنامه ریزی می شود اجرایی کرد.
زاکانی در پاسخ به سوالات بخش اول گفت: بنده یک پزشک هستم؛ اگر پزشک تشخیص غلط دهد نسخه غلط می پیچد. تشخیص غلط به کارنامه سیاه منجر می شود. مشکل اقتصادی ایران تحریم ظالمانه آمریکا نیست. تجویزهای اقتصادی آمریکاست. لذا بنده برای تحول در اقتصاد در چهار محور اساسی برای ارتقای شاخص عدالت و پیشرفت با استفاده از همه فرصتهای داخلی، منطقه ای و جهانی قائلم که اولاً باید تاکید بر استقلال اقتصادی و ثبات بخشی در اقتصاد کشور بر اساس دلارزدایی از اقتصاد و تکیه به پول ملی و افزایش قدرت ملی کنیم.
وی افزود: ثانیاً جهش تولید با حرکت به سمت تولید محصول محور و دانش بنیان و با ارزش افزوده بالا را پیگیری کنیم. ثالثاً حاکمیت مردمسالاری دینی در عرصه اقتصاد را بپذیریم و با تکیه بر مشارکت مردم کارها را پیش ببریم. رابعاً خلق ثروت و توزیع عادلانه ثروت را در دستور کار بگذاریم.
زاکانی گفت: مردم ریالی درآمد کسب می کنند ولی با مسیری که خلق کردیم دلاری خرج می کنند. این مشکل اساسی اقتصادی ماست. تا وقتی که این حل نشود اساساً امکان حل موضوع وجود ندارد. ما دائما داریم نسخه های غلط می پیچیم.
علیرضا زاکانی اضافه کرد: از سال ۶۹ دنبال جهانی سازی قیمتها وتضعیف دولت بودند. باید برگشت به ارزش پول ملی و استقلال کشور را حفظ کرد. توجه به عدم خام فروشی و ایجاد زمینه ارائه محصول نهایی با ارزش بالا مد نظر است.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: درباره مشارکت مردم هم مبتنی بر قانون اساسی باید امکانی فراهم شود. چون با تکیه بر فناوری می شود فرایندها را کوتاه کرد، باید مردم را در اقتصاد هم مشارکت داد و خلق ثروتی که می شود را عادلانه توزیع کرد.
پورمحمدی در پاسخ به سوالات بخش اول گفت: ماها و کارشناسان با اعداد و ارقام آشنایی داریم اما مردم لمس می کنند و روزمره با گوشت و پوستشان مشکلات اقتصادی را درک می کنند.
وی افزود: وقتی با کارشناسان زیادی در گذشته و این ایام مباحثه داشتم، با بخش خصوصی و اندیشه ورزان جوان و ... آنها یک دغدغه جدی دارند و می گویند حل مشکلات اقتصادی صرفاً راه حل اقتصادی ندارد. اقتصاد با فرهنگ و اجتماع و سیاست و امور حقوقی و مسائل بین المللی پیوستگی دارد. نمیتواند بدون توجه به اینها راه حل اقتصادی ارائه داد. من هم عقیده ام این است.
مصطفی پورمحمدی گفت: در عرصه بین المللی نزدیک به دو دهه است با تحریم روبروییم؛ دنیا تحریم فلج کننده را تحمیل کرده و ما ساده از کنار این میگذریم!
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: نقل و انتقال مالی که تمام اقتصاد ما گرفتار آن است باید حل کنیم. ما جزو لیست سیاه و جزو سه کشور هستیم. فعالان اقتصادی چه طور عمل کنند؟ از آنطرف در کشور به سفارتخانه حمله می شود و کلی تبعات دارد و به تحریمها اضافه می شود.
وی افزود: مسائل بین المللی مثل اوکراین و تایوان هست که هزینه می دهیم ولی سودش را بهره نمی بریم. فرصتها را شکار نمیکنیم.
پورمحمدی گفت: اقتصاد ما اقتصاد بزرگ و جامعه ما جامعه بزرگ است. حجم صنعت ما بزرگ است و باید با دنیا کار کنیم. نمی شود مسائل داخلی را هم نادیده گرفت؛ رهبری سالهاست ما را به اقتصاد و انسجام اجتماعی و مشارکت توجه می دهد. چقدر ما گوش کردیم؟ بسیاری از جوانان ما آزرده و مایوس شدند.
وی افزد: وفاق ملی اکسیر است و بدون آن به جایی نمیرسیم. مردم به ما باور ندارند باید صادقانه راه حل ها را به آنها ارائه کنیم و اعتمادزایی کنیم.
برخی نامزدها خیلی کلی و بیرون چارچوب سوالها صحبت کردند؛ در این دور جدید خواهش میکنیم که در داخل موضوع و جزئی صحبت کنند.
قاضی زاده هاشمی در دور دوم پاسخ به سوالات گفت: حرفهای کلی باز شنیدیم همانطور که حدس می زدم. حرفهایی که قبلا هم شنیده شده ولی در عمل یک دهه برای ما اقتصاد منفی و رشد منفی ایجاد کرده است.
وی افزد: تصمیمات اشتباه ما را هزینه اش را مردم می پردازند و خانواده های ما. من اسم دولت را دولت خانواده گذاشتم چون هزینه اشتباهات را خانواده ها می پردازند و سفره ایرانی ها کوچکتر می شود.
امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: بیش از ۱۱ میلیون نفر مجرد داریم؛ حجم طلاق زیاد شده است. من در دولت خانواده به مسئله جزئی می پردازم که هر تصمیمی که میگیریم به صورت عینی اثرش بر خانواده چه خواهد بود؟
وی افزود: خواهشم این است که دوستان به جای اینکه باز نسخه های قبلا ارائه شده را بگویند که نتیجه بدش را هم یک دهه پس دادیم از گفتنش بپرهیزند. ما اول از داخل باید شروع کنیم؛ اقتصاد ما باید پیش بینی پذیر شود. بخش خصوصی باید شریک راهبردی ما شود. دولت باید جایی وارد شود که بخش خصوصی وارد نشده.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: هر روز نباید از جیب صادرکننده بزنیم و یک روز گوجه را ممنوع کنیم و یک روز کالای دیگر را. دست از مردم آزاری در بخش اقتصاد برداریم؛ مثل برخی مسائل گمرک و مالیات و... کارهای خیلی خوبی در دولت آقای شهید رئیسی در این مسائل صورت گرفت. خام فروشی را باید درست کنیم؛ به جای صدور نفت خام، فرآورده تولید کنیم و اشتغال و ارزش افزوده ایجاد کنیم.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: باید بسته مشترک و شهرک صنعتی مشترک برای سرمایه گذاری ایجاد کنیم. در راهبرد صنعتی سیاست های ارزی و تجاری باید به نفع تولید و رفاه خانوار و تولید شود. باید کاری کنیم که مردم با ایجاد رقابت، قدرت انتخاب کالای باکیفیت و ارزان را پیدا کنند.
قالیباف در دوم پاسخ به سوالات گفت: دکتر پزشکیان گفتند انسجام، من این را قبول دارم؛ , آقای پورمحمدی گفت فقط اقتصاد نیست فرهنگ هم هست، حتما این درست است. به همین خاطر میگوییم وقتی حرف از سرمایه گذاری میزنیم، یک بخشی سرمایه گذاری و یک بخش بهره وری است.
وی افزود: پنجاه درصد رشدهای ۹ درصدی در برخی کشورها از بهره وری حاصل شده است. از مدیریت صحیح استفاده شده است. رئیس جمهوری که قابلیت این را داشته باشد. از ظرفیت اندیشمندان و متخصصان استفاده شود.
محمدباقر قالیباف گفت: بهره وری میتواند نیمی از این هشت درصد را بسازد. معتقدم اگر انسجام نداشته باشیم نمیشود.
وی افزود: برنامه تبدیل به سند ملی شده است؛ حتما ممکن است اشکالاتی هم داشته باشد. مهمترین موضوع برنامه هفتم خانواده محوری است. سبد خانوار در همه ابعادش.
قالیباف گفت: ویژگی برنامه هفتم این است که ماده ۱۱۸ پیش بینی شده شورای راهبری هرجا اشکالی دید کمیتهای پیش بینی شده که اصلاح کنند. ولی بدانیم قانون هست و باید اجرایش کنیم نه اینکه بگذاریمش کنار. بگذاریم کنار یعنی برویم سمت بهانه جویی.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: ۱۷ و نیم درصد از ۹ میلیون بشکه هدر میرود. ما از این انرژی در حوزه پتروشیمی که درآمدی قریب به ۲۰ میلیار داریم، فقط ۷ و نیم درصدش را استفاده میکنیم.
وی افزود: ما اقتصاد را پیش بینی پذیر نکردیم و اینکه تصمیمات سیاستی و قاعده گذاری غلط داریم. همین ۴۸ ساعت گذشته یک وزارتخانه یک تصمیمی گرفته که با آن سرمایه میتواند فرار کند. نباید اینطور باشد.
پزشکیان در دور دوم پاسخ به سوالات گفت: سیر تاریخ،تجربه جهانی، آدمی را که تقوا داشته باشد راه را برایش مشخص می کند. هیچ کشوری از جنگ جهانی دوم تا الان بدون رشد صادرات و سرمایه گذاری خارجی رشد نداشته است.
وی افزود: ما باید صادرات و سرمایه گذاری خارجی داشته باشیم. ما الان گران می خریم و ارزان می فروشیم. در نفت کلی ضرر میکنیم. کی باید جواب دهد که چرا اینقدر مفت دارای مان را می فروشیم؟ کی باید جواب دهد چرا باید گران بخریم؟
مسعود پزشکیان گفت: ماشین های دست دوم شده افتخار که از آنجا بخریم! این برازنده جامعه ایرانی است که ماشین دست دوم بخریم؟ تازه دولت دلار ندارد بدهد! تحریم فاجعه است؛ دور می زنیم ولی در این مسیر غلط که درایم میریم کلی بخور بخور هست. نفر ۱۵ از آخر در آمار فساد هستیم.. اینهمه بخور بخور از کجا می آید؟
وی افزود: چین قرار بود سرمایه گذاری کند گفتند تا FATF را حل نکنید سرمایه گذاری نمیکنیم. امکان نداره بدون وارد شدن به این چارچوب ها بتوانیم سرمایه گذاری ایجاد کنیم یا شریک تجاری درست حسابی داشته باشیم.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: وضعیت اقتصادی را از اول تا الان، چهل سال است می گوییم درستش میکنیم. روزبروز پولمان و قدرت خریدمان بدتر می شود! وقتی پول چاپ میکنیم پولمان بی ارزش می شود.
پزشکیان افزود: ما الان نمیتوانیم تکنولوژی جدید را وارد صنعت نفت کنیم و داریم ذخایر را از دست می دهیم. به جای ۴۰ درصد بهره وری در نفت ۱۲-۱۳ داریم و بقیه را مفت داریم از دست می دهیم. این را چه کسی باید جواب بدهد؟
وی گفت: تورم ۴۰ درصد و پرداخت ها ۲۰ درصد است. باید نگاهمان را عوض کنیم. نخبه ها و سرمایه ها دارد می رود و روز بروز وضعیت با این وعده ها بدتر می شود. کجا با این تئوری های شما کشور را درست کردند که اینجا بتوانیم؟
جلیلی در دور دوم پاسخ به سوالات گفت: مطالبی که گفته شد خوب است مصداقی صحبت شود. لازمه رشد هشت درصدی دیدن فرصتهاست. ناظر به پرسشها چند نکته بگویم. شما باید اولویت داشته باشید؛ اگر میگوییم باید صادرات و ارزآوری داشته باشیم باید تبدیل شود به ماموریت همه دستگاه ها نه اینکه فقط چند پروژه شود.
وی افزود: ظرفیت اساتید و دانشگاه ها را چطور استفاده و چه ماموریتی برایشان تعیین کردیم؟ امروز با فناوری که در کشور داریم می توانیم موفقیتهای بزرگ داشته باشیم. همان کسی که میگفت فشار حداکثری، بعد گفت شکست فاحش خورد.
سعید جلیلی گفت: با برنامه ریزی و نگاهی که شهید رئیسی داشت، همان کسانی که زمانی گفته می شد با ما روابط نخواهند داشت مگر با فلان قرارداد، ولی آمدند و همکاری راهبردی با شما می کنند. نمیگویند اول باید فلان موضوع انجام شود.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: آمریکا می گوید یک بشکه نفت نباید فروخته شود ولی از شما نفت می خرند. اگر فرصتها را نبینیم موفقیتها به دست نمی آید. شما باید بسته مجوزها را آماده کرده باشید که اگر کسی خواست سرمایه گذاری کند در درون سازوکار اداری شما گیر نکند.
وی افزود: اگر سازوکار درستی نداشته باشیدصادرکننده و واردکننده دچار مشکل می شود. برای این موضوع ده ها ساعت جلسه گذاشتیم.
جلیلی گفت: برخی ایرادات در تخصیص ارز هست که اگر درست کنیم، مسئله حل می شود. بدانیم که اولویتها باید مشخص باشد.اگر هر روز سرمایه بیاید ودرامد زیاد شود ولی این دچار نشتی هایی باشد حتما شکل نمیگیرد.
سعید جلیلی افزود: برخی میگفتند ۳-۴درصد می تواند درآمد پرتی داشته باشد، چرا باید اینطور باشد؟ برای این موضوع کار کردیم در برنامه هفتم و به مجلس مشورت دادیم. رئیس جمهور باید فرصتها را بشناسد و نقصها را رفع کند.
زاکانی در دور دوم پاسخ به سوالات گفت: مردم عزیز ما میتوانیم. این صحبتهای ناامیدکننده شما را ناامید نکند. جلوگیری از خام فروشی، دلارزدایی، حاکمیت مردم در عرصه اقتصاد، خصوصی سازی و نه اختصاصی سازی، خلق ثروت و توزیع عادلانه بین مردم، با مشارکت مردم جزو موضوعات اساسی است.
وی افزود: زیبا می شود مملکت را اداره کرد لذا این صحبت هایی که برخی می کنند شما را ناامید نکند.
علیرضا زاکانی گفت: نقدینگی مفید است ولی مهم است که رها نشود و سرمایه گذاری شود. درچین نسبت نقدینگی به ناخالص بیش از ۲۰۰ درصر و میانگین دنیا ۱۴۰ درصد است و در ایران ۷۵ درصد؛ لذا نقدینگی اصلش بد نیست.
وی افزود: آقای پزشکیان نکات کلی مطرح کردند و همه چیز را به همه چیز گره زدند و تهش گفتند نمیتوانیم. تعجب کردم چطور نامزد رئیس جمهوری شدند!
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: ناظر به موضوع کار، آقای پزشکیان! مردم الان اطلاعات و آمار دستشان است. ترکیه هم عضو ناتو هم WTF است و هم FATF. ۲۵۰ میلیارد دلار هم در بازهای در آن سرمایه گذرای شده. در ۲۰۲۳، ۲۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری، اما ارزش پولش بسیار کاهش یافته است.
وی افزود: موضوع رشد هشت درصد هم توجه به نیروی انسانی و سرمایه و آموزش را می طلبد. آقای پورمحمدی هم نکاتی گفتند که مبنائاً راه را اشتباهی رفتند. با اینجور مسائل نمیتوان دولتداری و حکومتداری کرد. میتوان شعار داد و حرف قشنگ زد ولی نمیتوان مشکل مردم را حل کرد.
پورمحمدی در دور دوم پاسخ به سوالات گفت: من به گذشته مردم و نظام و دولتها افتخار می کنم و به توان ملی خودمان باور دارم. کارهای بزرگی مردم و نظام انجام داده اند ولی نباید واقعیتها راانکار کرد. نقاط قوت مان فراوان است ولی با اینها باید ضعف ها را برطرف کرد.
وی افزود: شش برنامه توسعه تا الان بوده چرا رهبری فرمودند ۳۰ تا ۳۵ درصد فقط اجرا شده؟ چرا اینطور شده؟ شاید برنامه ها هم اشکال دارند. چرا میخواهیم فقط آرمانها و رویاهایی مطرح کنیم.
مصطفی پورمحمدی گفت: الزامات رشد هشت درصدی محقق می شود؟ برنامه های قبلی چرا اجرا نشده است؟ ساختار برنامه مشکل دارد که جای دیگری باید بحثش را انجام بدهیم. از کجا می خواهیم منابع لازم را برای رشد بیاوریم؟ با مردمی که اعتمادشان در بورس خراب شده است؟ تا اعتماد نسازیم که نمیشود رشد اقتصادی داد.
وی افزود: نمی شود خودفریبی کنیم یا خوش بینانه با مسائل برخورد کنیم. مردم دارند لمس می کنند. حرفهایی که زدم با کارشناسان متعهد و باسواد دانشگاه های تهران بود. تعابیر تندی کردند. نمیخواستم آن تعابیر را بگویم.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: این به این معنا نیست که ناامید باشیم. ما در مقابل تحریم سخت ایستاده ایم توانمندی ملی داریم وگرنه باید فروپاشی شده باشیم. تحریم مهم است ولی ما مهمتریم و قدرتمندتریم. قدرت خود را باور کنیم ولی اشتباهات خود را هم اصلاح کنیم.
محمدجواد ایروانی: برای جهش تولید و سرمایه گذاری و مشارکت آحاد مردم چه الگوها و برنامه های مشخصی دارید؟
محمد خوشچهره: رویکرد رئیس جمهور برای تاکید روی طرحهای مردمی کردن اقتصاد چیست؟
فولادگر: سیاستهای اصل ۴۴ برای تغییر ریل اقتصاد کشور و انتقال از اقتصاد دولتی به وضعیتی بود که دولت نقش خودش را نظارت و تنظیم گری داشته باشد. چه اتفاقاتی افتاد که سیاستها جامع و خوب اجرا نشد؟ چرا فقط سراغ واگذاریهایی رفتیم آنهم با نگاه درآمدی؟ و توانمندسازی بخش خصوصی و تعاونی و ایجاد رقابت و رفع انحصار و آماده کردن محیط کسب و کار برای حضور مردم انجام نشد؟
سیدحمید پورمحمدی: تدبیر شما برای اینکه دست بخش خصوصی باز شود و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی در بازار رقابت محدود شود چیست؟
محمدرضا باهنر: خصولتیها نه دولتی اند و نه خصوصی؛ برای اینکه این بنگاه های خصولتی را از این چرخه اقتصاد هم بهره وری شان را بالا ببریم و هم به مردم واگذار شود چه برنامه ای دارید؟
دانش جعفری: نقش شبه دولتی ها پررنگ است و واگذاری ها به جای اینکه به مردم و بخش خصوصی واقعی باشد به شبه دولتی ها واگذار شده است. منابع اینها هم غیرمستقیم ربط به دولت یا بخش عمومی دارد. از نظر شما در صورتی که بخواهید برنامه اقتصادی در کشور پیاده کنید، نقش شبه دولتی ها را در واگذاری ها چطور می بینید؟ سیاست شما برای استفاده از منابع مردم در اقتصاد چیست؟
قاضی زاده هاشمی در پاسخ به بخش دوم سوالات کارشناسان گفت: ظاهراً برخی دوستان بنا ندارند بحث کارشناسی کنند در جلسه. به احترام کارشناسان چند کلام بگویم. به عنوان یکی از افراد دولت آقای رئیسی، به برنامه های دولت ایشان و لایحه برنامه هفتم، خودم را ملزم می دانم و همه تعهدات را اجرا می کنیم.
وی افزود: مردم هم وقتی اعتماد را از دست می دهند که سیاستمداران اعتماد به نفس نداشته باشند و سیاه نمایی کنند.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: در خصوصی سازی اشکالاتی داشتیم که علتش محل بحث است؛اختصاصی سازی کردیم، سهام عدالت کار خوبی بود ولی اشکالش این بود که مدیریتش را دولت حفظ کرد و مدیریت سهام عدالت باید به مردم واگذار می شد نه اینکه حیاط خلوت سیاسیون شود.
وی افزود: حقوق کارگر حفظ نشد و دولت و قوه قضاییه مجبور به ورود شدند. رقابتهای اقتصادی باید پشت اتاق شیشه ای باشد. ابزار این بورس است. بنگاههای ناکارامد باید بهره ور شوند و به بورس بروند و واگذار شوند آنوقت مجبور نیستیم خیلی سریع برگردانیم.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: این معنیش این نیست که سهم دولت را در سرمایه گذاری کم کنیم. دولت تصدی گری نباید بکند. به جز امور حاکمیتی که امنیت و بهداشت و آموزش است که دولت باید اینها را تضمین کند، جاهای دیگری که دولت هست یا جایی باشد که مردم نمیخواهند یا نمیتوانند.
وی افزود: اگر تعرفه بزرگراه ها واقعی شود سرمایه گذاران می آیند و انجام میدهند. این کار بخش خصوصی است.
قاضی زاده هاشمی گفت: اما جاده روستایی را نمیتوان انتظار داشت که او انجام دهد. اینجا دولت باید سرمایه گذاری کند. دولت نباید با بخش خصوصی رقابت کند؛ بخش خصوصی شریک راهبردی دولت است. دولت باید تلاش کند و لذت ببرد از توسعه بخش خصوصی. چون درآمد مالیاتی اش افزایش می یابد و درامدهای بخش عمومی و اشتغال بهتر می شود. یعنی هم درامدهای دولت بیشتر می شود و هم هزینه های دولت کاهش می یابد.
قالیباف در پاسخ به بخش دوم سوالات کارشناسان گفت: برای رشد هشت درصد سرمایه گذاری و بهره وری داریم. از نظر من بهره وری از سرمایه گذاری ارجح است. چون بهره وری این فرصت را می دهد که ظرفیتهای موجود را حفظ کنیم و این بسترسازی میکند برای سرمایه گذاری آینده.
وی افزود: الان بخش عمدهای دارد هدر میرود. پزشکیان به درستی فرمود ارز نداریم برای خودروی دست دوم خارجی ولی سال گذشته ۸ میلیارد دلار در خودرو ارز داریم ولی چه ماشینی دراوردیم؟ دولت ناراحت مردم ناراحت! درست کردن این میشود بهره وری.
محمدباقر گفت: نقدینگی که دست مردم است، به کیفیتش توجه داریم نه به کمیتش. میتواند بیشتر هم باشد. ولی نقدینگی که الان بیش از هزار همت است، از کمان برنامه ریزی خارج شده است.
وی افزود: در برنامه هفتم که تصویب شده در ماده هشت، دولت موظف شده در همین سال ۱۴۰۳ یکی از بانکهای تخصصی را تبدیل به بانک تخصصی کند و منابع آنجا برای پروژههای زیرساختی برود.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: در ال پی جی آنچه در مدار خزانه اداره میشد ۲۷ همت بود، مجلس یازدهم پیگیری کرد، شد ۱۸۰ همت. در یارانه ها، سه و نیم برابر الان داریم هدر میدهیم. یعنی هزار و دویست و شصت همت یعنی پنجاه درصد.
وی افزود: تحریم بله اثر دارد اما بنده معتقدم همه دستگاه های دولتی یک طرف، دستگاه دیپلماسی یک طرف. باید برای رفع تحریم تلاش کند. طرح مشخصی داریم که قدم به قدم می شود دنبال کرد.
قالیباف گفت: ۱۰۴ میلیارد دلار ما فقط پرت داریم در حوزه بهره برداری در سال. این اعداد را دقیق میگویم. مردم بدانند انتخاب یک رئیس جمهور درست که بتواند این ظرفیتهایی که دارد از دست میرود را درست کند. همین الان قراردادهای ما با چین و روسیه عملیاتی نشده. از ظرفیت شانگهای و بریکس باید استفاده کرد.
پزشکیان پاسخ به بخش دوم سوالات کارشناسان گفت: اگر تصمیمات ما وضع مردم را بدتر کرد چه کسی پاسخگوست؟ برای این سوال پاسخهای مختلفی در دنیا مطرح است.
وی افزود: پول را بر اساس نتایج کار پرداخت کنیم ولی الان اینطور نیست. به نتیجه کاری نداریم؛ به کسی که وضعیت را بدتر می کند فوق العاده مدیریت می دهیم.
مسعود پزشکیان گفت: خصوصی سازی یکی دیگر از اصول است. این را هم کسی میتواند بکند که توان علمی داشته باشد. وگرنه دوست و هم حزبی و هم جناحی خود را بگذاریم همین می شود که ۴۰ ساله افتاده است. دولتها در این روند این مشکل را داشتند.
وی گفت: از تجربیات بین المللی استفاده کنیم. عزیزان بگویند این حرفها که میگویند کدام رفرنس علمی هم گفته؟ کدام کشور از این راه رفته است؟ چند درصد کارشناسان ما این حرفها را قبول دارند؟
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: آن کسی که با اندیشه دیگران مشورت می کند نجات می یابد ولی کسی که بگوید فقط من اینکار را می کنم هلاک می شود. در مراجعه به پزشک دنبال پزشک کارشناس می گردید نه پزشک هم جناح خودتان.
پزشکیان افزود: شما بهترین روش را طراحی کنید اگر بدهی دست کسی که کارشناس این قصه نیست خرابش می کند.
وی گفت: همه گفتند ما هشت درصد رشد می دهیم چرا ندادند؟ آنها که گفتند و نتوانستند باید محاکمه شوند. الان بازنشسته ها و معلمان ما نمیتوانند زندگی کنند. چه کسی باید حل شود؟ با شعارهای ما حل می شود؟ با کار کارشناسی و استفاده از تجربیات دنیا می شود. مغزها دارند فرار می کنند سرمایه ها هم دارند فرار می کنند.
جلیلی پاسخ به بخش دوم سوالات کارشناسان گفت: بحثهای خوبی مطرح شد و کمک می کند به انتخاب مردم. مهم است چه رویکردی می خواهد کشور را اداره کند. آقای پورمحمدی گفت چرا برنامه ششم اجرا نشد؟ چون آن دولت اعتقادی به آن برنامه نداشت. اولین بار بود که دولت گفت من برنامه نمی نویسم! مجلس نوشت. دولتی بود که بیان میکرد و نامه نوشت به مجمع که اگر فلان توافق امضا نشود حقوق اسفند ۹۷ را نمیتوانیم بدهیم! هنوز هم امضا نشده و الان سال ۱۴۰۳ است
اما رویکرد دیگر رویکرد شهید رئیسی است که خیلی از کارهایی که آنها میگفتند انجام نمی شود را انجام داد.
وی افزود: سوالاتی که کارشناس گفتند فرع بر یک اصل است. اگر دولت شناخت نداشته باشد چه بخش خصوصی باشد چه بخش دولتی یا چه بین اینها، او سواستفاده خود را می کند و ناکارآمدی بروز می یابد.
سعید جلیلی گفت: یک وقت شما با هوشیاری کار می کنید و میدانید واگذاری برای چیست و بهره وری را دنبال می کنید و برای درآمد اندک و راحت کردن خود اینکار را نمیکنید. یک کارخانه در لرستان رفتم ۱۲۰۰ کارگر داشته ولی جوری واگذار شده بود که چون اهلیت نداشتند خریداران الان فقط چند نگهبان آنجا بود.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: به آذرآب رفتیم می گفتند ۳۰۰۰ تن تولیدش بوده ولی بعد واگذاری رسید به ۷۰ تن. در هپکو هم مشابه همین رخ داد. این برای دولتی است که نداند چه کار می کند ولو شکل ظاهرش درست باشد.
وی افزود: اینجاست که انتخاب اهمیت می یابد. اینجا باید بدانی کسی انتخاب شود که بداند از فرصتها چطور باید استفاده شود. موضوع اهلیت در واگذاری مهم است فقط سرمایه مهم نیست. ممکن است مقاصد دیگری داشته باشد.
جلیلی در ادامه گفت: دولت مقتدر دولت مشرف به مسائل و دولت آگاه باید بداند آنچه که میگذرد چیست؟ اگر بانک خصوصی بیاید خلق سرمایه کند و تورم کشور بالا برود آنجا باید حتما بررسی جدی شود.
زاکانی در پاسخ به بخش دوم سوالات کارشناسان گفت: امام یک حکم شرعی دارند که آنجا که مردم میتوانند کار کردند حرام است دولت وارد شود.
وی افزود: دولت الان رقیب و مقابل مردم است؛ دولت باید چالاک و فکور و حامی و تسهیل گر و ناظر و مکمل باشد. اینها دولت مقتدر را ایجاد می کند که مقابل مردم نیست و خدمتگذاری می کند. اینجا نیازمند متناسب سازی هستیم.
علیرضا زاکانی گفت: آقای قالیباف گفتند بحث قانون برای نقدینگی را. اما نقدینگی اینطور نیست که با قانون برود جایی. ما رعایت نمیکنیم می رود در طلا و ارز و دلار. اینجا قانونگذاری درست نیست بسترسازی مهمتر است. درباره آقای پزشکیان هم خوب است تجربه ترکیه را دنبال کنند.
وی اضافه کرد: بخش خصوصی را باید باور کرد. موتور محرکه اقتصاد باید بخش خصوصی باشد و همه و بویژه بخش محروم باید مشارکت داشته باشند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: اصل ۴۳ می گوید باید بستر کار برای مردم فراهم شود. فناوریها میتوانند کارکرد جدی داشته باشند برای ما.
موضوع نقدینگی که مطرح شد، فاجعه ای که دهه ۹۰ توسط دولت روحانی انجام شد باعث شد ۱۰۱ درصد رشد نقدینگی داشته باشیم. اما در دولت آقای رئیسی ۲۳ درصد شد. این افتخاری بود برای دولت آقای رئیسی.
زاکانی در ادامه گفت: چرا عده ای هستیم که دقت نمیکنیم عده ای دارند با مردم میجنگند. عده ای دارند با فساد اقتصادی سفره مردم را تنگ تر می کنند. در این ۲ سال گذشته ۱۳۰ هزار میلیارد تومان را به شهرداری تهران برگرداندیم.
وی افزود: امکانات زیاد است؛ تحریم را باید در داخل خنثی کرد و دیپلماسی برود اساس و بنیان آن را تغییر دهد. تا وقتی تحریم را خنثی نکردیم در کرونا، به ما واکسن ندادند. علم اقتصاد درباره درستی و غلطی سیاستها ساکت است. تشخیص این بر عهده سیاستمدار است.
پورمحمدی در پاسخ به بخش دوم سوالات کارشناسان گفت: با توان ملی و کارشناسی که داریم میتوانیم مشکلات را حل کنیم. تصمیمات باید با پشتوانه کارشناسی باشد.
بلندپروازی بدون پشتوانه جواب نمیدهد.
وی افزود: ثبات مالی رمز موفقیت اقتصادی است در هر جامعه ای. اولین گام در این زمینه کنترل تورم است.تورم پنجاه ساله ما ۲۰ درصد است(متوسط). تورم این سالهای اخیر بالای ۴۰ درصد است. در دریای مواج تورم میشود ثبات اقتصادی درست کرد؟
مصطفی پورمحمدی گفت: ناترازی بانک ها را میتوان عبور کرد؟ بخش بزرگی از نقدینگی ها قفل شده. یا سیاستهای تکلیفی دولت است یا بنگاه داری اینهاست یا مسائل دیگر. باید از شوکهای ارزی جلوگیری کرد. بدون اینها نمیشود اقتصاد موفق و هشت درصدی را اجرا کرد.
وی اضافه کرد: بهره وری را حتما قبول دارم اما با مدیرانی که شعار نمیدهند و پشتوانه تخصصی دارند. پیشینه شان این را باید نشان دهد. پروژه ها را گران تمام نکردند و حاشیه هایشان مشکل دار نشدند. باید مردم اعتماد کنند که میتوانیم کاری کنیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: بهره وری را با کدام کارشناس بیشتر کنیم؟ کارشناسی که زندگی اش گیر است و میخواهد مهاجرت کند؟
باید بدنه اجتماعی به ما اعتماد کند و همراهی کند و همدلی نشان دهد.
پورمحمدی گفت: با جهان خارج شوخی نکنیم؛ از قدرت دیپماسی با توان ملی مان استفاده کنیم. هر روز که تحریم داخلی خود را افزایش میدهیم میتوانیم تحریم خارجی را حل کنیم؟ نگاهمان به مسائل بین المللی را باید تغییر بدهیم.
قاضیزاده هاشمی در بخش دوم پاسخ به سری دوم سوالات کارشناسان گفت: به تجربه جهانی قائلیم اما هم تجارب مثبت و هم تجارب شکست خورده. یک نمونه از اینکه کشور در حال توسعه نسخه بانک جهانی را رعایت کرده است و توانسته اقتصاد خود را نجات دهد، نشان دهید؟
وی افزود: برخی نسخه ها بانک جهانی مفهومی به اسمانسان و انسانیت را قبول ندارد. برخی مطالبی که دوستان میگویند با حقایق جامعه ما متفاوت است.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: اگر نمیتوانید برنامه هفتم را رعایت کنید و خیلی سخت میدانید اصلا چرا کاندیدا انتخابات ریاست جمهوری شدهاید؟
وی افزود: اینکه نامزدی از الان بگویید با این بخش مشکل دارم از همین الان دبه کند، وقتی به مواجهه با مردم برسد هزار بهانه می آورد.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: دولت نباید با مردم رقابت کند، این مخالف سیاست راهبردی است. بهره وری و بنگاههای دولت تا انتصابات سیاسی از انجمع نشود، حل نخواهد شد.
وی اضافه کرد: مردم بهتر از هر کسی اقتصاد را رعایت میکنند، همان جوان ۱۶ یا ۱۷ ساله که جنگ را اداره کردند میتوانند اقتصاد را اداره کنند.
قالیباف در بخش دوم پاسخ به سری دوم سوالات کارشناسان گفت: اگر خود تحریمی را حذف نکنیم، نمی توانیم تحریم بین المللی را حل کنیم. یکی از مهم ترین موضوعات در تورم انضباط مالی در دولت است. ما آمدیم حساب های دولتی را که بیش از ۲۵۰ هزار حساب بود، تحت عنوان حساب خزانه دولتی بردیم.
وی افزود: گفتیم که پول به جای نقدی، باید به صورت نقدی تخصیص داده شود.
محمدباقر قالیباف گفت: تنها ال سی که بدون پیش پرداخت از سوی چین انجام شد، در دوره ما در شهرداری انجام شد. دولت دوازدهم مصوبات مجلس را به درستی اجرا نمی کرد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: بین ۱۸ تا ۲۲ میلیارد دلار ارز در کشورهایی وجود دارد که می توانیم از ظرفیت آن استفاده کنیم.
وی افزود: ما از حضور در پیمان شانگهای و قرار دادهایی که با روسیه و چین امضا کرده ایم، به درستی استفاده نکرده ایم.
پزشکیان در بخش دوم پاسخ به سری دوم سوالات کارشناسان گفت: تنها نامزدی بودم که گفتم برنامه هفتم را اجرا میکنم. ولی اینها گفتن تو برنامه نداری. من نگفتم نسخه بانک جهانی را اجرا کن. گفتم ۴۰ کشور این مسیر را رفتهاند. شما بگویید کدام کشور این مسیر را رفته؟
وی افزود: چرا مشکل بورس ۳ روزه حل نشد؟ آن آقا میگفت من با یک میلیون تومان شغل ایجاد میکنم. چرا آدمی که کارشناس نیست را سرکار میگذارید.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: چرا حرفهایی میزنیم که چرا نمیتوانیم اجرا کنیم. آقای زاکانی میگوید ترکیه شکست خورده، بروند و جادههای آنها را ببینند.
جلیلی در بخش دوم پاسخ به سری دوم سوالات کارشناسان گفت: روستاهای ما ظرفیت جهش کشور را دارند. مردم باید به سرمایهگذاری در بازار سرمایه اعتماد کنند.
وی افزود: از علم و آگاهی برای رشد اقتصادی میتوان استفاده کرد و تجربه جهانی آن وجود دارد.
سعید جلیلی گفت: مردم در انتخاب بین دو نگاه قرار گرفت یکی نگاه روزمره است و یک نگاه نیز فرصت برای جهش است. آیا برای فرصتها برنامه ریزی کردیم که نشد؟ نگاهمان به دانشگاه چه بوده که الان دانشجوها به خارج میروند. دانشجو و دانشگاه برای ارزآوری نقش دارند.
وی اضافه کرد: نگاه روستا برای محرومیت زدایی نگاه حداقلی است.۴۰ هزار روستا بالای ۲۰ خانوار داریم که هر روستا میتواند سلول جهش باشد. وقتی از مردمی سازی صحبت میکنیم و مردم را نباید قلک در نظر بگیریم.
سعید جلیلی گفت: در سال ۹۹ آن مشکلات در بورس پیش آمد به خاطر تصمیمات خلق الساعهای بود. یک بانک خصوصی ۶/۷ درصد خلق تورم میکند.
زاکانی در بخش دوم پاسخ به سری دوم سوالات کارشناسان گفت: ما هم به کارشناسان احترام می گذاریم. صحبتهایی که آقای پزشکیان میگوید به این میماند که بگوییم سلامت چیز خوبی است، در همین حد! پس پیشگیری و مواجه با بیماری چه میشود.
وی افزود: فرمودند که می گوییم اله میکنیم، ما اله کردیم!
علیرضا زاکانی گفت: ما در هفته اول در شهرداری حساب ها را شفاف کردیم. ما توانستیم میزان درامد را به قدری بالا ببریم که غیر قابل تصور است. آقای پزشکیان شهرداری را از تنش مالی نجات دادیم و ناکارآمدی را از بین بردیم.
این کاندیدای ریاست جمهوری گفت: میدان اگر موفق بود دیپلماسی هم موفق خواهد شد. دیپلماسی منزلتطلب زمانی موفق است که در داخل کشور مشکل مردم را حل کنیم و مردم پشت سرمان بایستند.
پورمحمدی در بخش دوم پاسخ به سری دوم سوالات کارشناسان گفت: باید تجربههای قبلی را معیار قرار دهیم. خودتحریمی داخلی که مکمل تحریم خارجی است باید با تدبیر حل شود.
وی افزود: همین الان در همین جلسه هم وفاق نداریم. با این وضعیت میتوان اوضاع بینالمللی را درست کرد؟
مصطفی پورمحمدی گفت: کشور به تمام نیروهایش نیاز دارد. اگر تمام نیروهای کارشناس هم وفاق داشته باشد خیلی از موضوعات را به سختی میتوانیم حل کنیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: ما داعیهٔ تمدنی در دنیا داریم؛ با این دستوپاشکستگی و دعوا نمیتوانیم کاری کنیم. باید به مدیران مجرب و کارشناسانمان احترام بگذاریم.
وی افزود: حکم شهرداری آقای قالیباف را من صادر کردم. با اینکه مخالفتهایی وجود داشت اما به توانایی آقای قالیباف هم اعتقاد داشتم. اما اینطور نیست که شهرداری مسئله نداشته است. باید ببینیم چه تحولی در نظام شهری ایجاد شد.
مجری مناظره تلویزیونی انتخابات اعلام کرد که در حال حاضر به زمان استراحت ۱۵ دقیقهای نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری رسیدیم.
مرحله سوم از مناظره اول نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری با موضوع مهار تورم آغاز شد.
سوالات کارشناسان در این بخش عبارت است از:
مصباحی مقدم: یکی از مشکلات جامعه ما تورم مزمن در نرخ بالاست؛ ۶ سال است تورم ۴۰ درصد و بالاتر داریم. شما با این تورم مزمن چگونه میخواهید برخورد کنید؟
طهماسب مظاهری: ریشه اصلی رشد نقدینگی تحمیل دولت به بانکهاست.در صورتی که مردم شما را انتخاب کنند چه برنامه ای برای کنترل و مهار کسری بودجه و مهار تورم در حدودی که در برنامه هفتم پیش بینی شده دارید؟
محمدجواد ایروانی: برای تنظیم نقدینگی به تولید چه برنامهای دارید؟
پیمان قربانی: (با اشاره به ناترازی بانکها با توجه به سیاستها و تکالیفی که به آنها محول شده است)؛ برنامه شما با توجه به تاکید برنامه هفتم بر کاهش ناترازی بانکها، برای اصلاح نظام بانکی و احیای بانکهای ناتراز و حل و فصل بانکهایی که قابلیت احیا ندارند چیست؟
مهدی غضنفری: درباره افزایش نقدینگی گفته شده که موجب تورم می شود. در اقتصاد کلا پارامترها با هم بده بستان دارند و نمیشود فقط یک پارامتر را چسبید. شما چگونگی نقدینگی را مهار می کنید در حالی که نقدینگی که روغن چرخدنده های تولید است را تامین میکنید؟
محمدرضا پورابراهیمی: راهکارهای شما با فرض استقرار تحریمها، برای ناترازی بودجه به عنوان اصلی ترین موضوع و مولفه اثر گذار بر شاخصهای اقتصادی کشور چیست؟
قاضیزاده هاشمی در پاسخ به سوالات مرحله سوم گفت: درباره بورس توضیح دهم؛ کسی که با بورس آشنا باشد می داند که ناشی از انتظارات است. مردم در بورس آینده را می خرند. در دولت روحانی چه تصمیماتی گرفته شد؟ آن موقع من نایب رئیس مجلس بودم نامه نوشتم. برای برخی افراد تشکیل پرونده شده.
وی افزود: اگر کار دست ما باشد خیلی سریعتر از اینها می توانیم کار را حل کنیم. اگر سیاستها اصلاح شود اصلاح می شود.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: اینکه صحبت از مردم می کنیم باید بتوانیم اول از همه اعتماد را حفظ کنیم. نباید حس شود عده ای در پس پستوها از تصمیمات مطلع می شوند؛ بعضی کارشناسان خودشان در بورس بودند اسمشان را به شما بعد مناظره می دهم. شاید بشناسیدشان. اینها سهام خود را به موقع فروختند و مردم را دست تنها گذاشتند.
وی اضافه کرد: درباره ترکیه، احتمالاً شما نهضت بزرگ جاده سازی در دولت آقای احمدی نژاد و کارهای خوب در دوره آقای رئیسی را یادتان رفته. ۶۰۰ هزار مسکن الان در حال ساخت است فقط. نه ۳۰۰ هزار تا!
قاضی زاده گفت: مگر میشود کل کارشناسی کشور را یکی کرد؟ درباره حوزه سلامت در دنیا دو مکتب است؛ برخی می گویند دولتی کن، قبلا هم بانک جهانی می گفت بده اقتصاد بازار. کدام را میخواهیم انتخاب کنیم؟ اینطور نیست که نظرات کارشناسی همه جا یکجور باشد.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: درباره تورم هم همه کارشناسان معتقدند می شود تک رقمی کرد. علم اقتصاد از معدود جاهایی که راهکار روشن دارد مساله تورم دارد. منتها اقتدار سیاسی میخواهد از جنس اقتدار سیاسی شهید رئیسی و نه از جنس دیگران یعنی سازش با سایرین! برخی می گویند اگر سازش درست شد مساله داخلی مان درست می شود! همه امورات را میخواهند وصل کنند به بیرون.
قالیباف در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: بحث تورم از موضوعات حیاتی و جدی ماست و متاسفانه هم تورم بالایی داشتیم و هم از جهت زمانی طولانی. این به سفرههای مردم بخصوص حقوق بگیران فشار جدی آورده است در سالهای گذشته. موضوع باید در اولویت باشد.
وی افزود: تورم ریشه در سه موضوع دارد. اول اصلاح نظام بانکی. بانکهای خصوصی و یا حتی بانکهای دولتی باعث خلق پول شدند. این را باید چاره اندیشی کنیم. نقدینگی ما الان ۸۲۰۰ همت است؛ کیفیت این نقدینگی درست در محل تولید نرفته است. این از اشکالات منجر به تورم است.
محمدباقر قالیباف گفت: یکی از اقدامات مجلس یازهم، این بود که قانون جدید بانک مرکزی را نوشتیم و اقتدار به بانک مرکزی برگرداندیم تا بتواند این تخلفات و عدم کفایت سرمایه و کنترل نشدن بانکها را توجه کند. در کنار آن برای آنکه بتوانیم سرمایه گذاری را به تولید بیاوریم بهش توجه کردیم. ماده ۸ را یعنی تشکیل بانک توسعه را آوردیم. آنهم برای سال اول.
وی افزود: باید سپر حمایتی در حوزه تورم برای مردم داشته باشیم. مقام معظم رهبری بیش از ۱۰ سال است سالها را همیشه با تاکید بر مسائل اقتصادی نام گذاری میکنند.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: بخش دوم اصلاح ساختار بودجه است؛, درآمد پایدار نداریم و متکی به نفت هستیم. انضباط مالی هم باید بهش توجه کرد.
قالیباف گفت: معتقد هستم که مهمترینش در کنار اینها این است که نیازمند یک مدیر قوی هستیم. ما امروز بخش عمدهای از مشکلاتمان ریشه در بی تدبیری و سیاستگذاری های اشتباه دارد. سفره مردم دارد کوچک می شود از بی عرضگی و بی تدبیری در این بخش.
وی اضافه کرد: دولت خدمت و پیشرفت این سپر حمایتی را می گذارد که این حقوق به مردم نسبت به تورم داده شود. رشد اقتصادی هم باید به این موضوع اضافه شود. عدم پایداری درآمد و نفتی بودن درآمد یکی از عوامل این تلاطمهاست که باید چاره شود.
پزشکیان در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: در پاسخ به آقای قاضی زاده باید بگم که اول گفتم انسجام داشته باشیم و اختلافات را بگذاریم کنار. اگر در داخل اختلاف داشته باشیم هرچه از خارج پول بیاوریم مشکلات حل نمی شود.
وی افزود: تصور اینکه عده محدودی عقل کل هستند و بقیه اجنبی و وابسته هستند را باید درست کرد. مردم ایران می توانند مشکلات را حل کنند نه یک دسته و جناح!
مسعود پزشکیان گفت: من نگفتم مشکل بورس حل نمی شود، من گفتم سه روزه حل نمی شود. این توقعی که ایجاد می کنید می گویید سه روزه حل می کنیم امکان ندارد. همه این وعده ها در دولت شهید رئیسی وجود داشت ولی حل نشد و تورم هم آمد.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: البته نباید تلاش و زحمات آقای رئیسی را نادیده گرفت. شبانه روز تلاش می کرد و زحمت می کشید و ما قدردان هستیم. اما اینکه چرا حل نشد دلایل علمی دارد. اختلافات داخلی و مسائل بین المللی و ... جزو عوامل است.
وی اضافه کرد: عامل اصلی تورم دولتها هستند. هر دولتی که باشد. یا کسری بودجه اش یا پول چاپ کردن در بانکها. تورم یعنی جیب مردم را خالی کردن بدون اینکه متوجه شوند شب میخوابند و صبح می بینند قدرت خریدشان از بین رفته است.
اکثر نگرانی و اعتراضات بازنشسته ها و مردم برای این است که نمیتوانند با تورم زندگیشان را راحت ادامه دهند. شرمسار خانواده شان هستند. معلم چرا باید در اسنپ کار کند؟
وقتی آدم این بازنشسته ها را می بیند... تصورش برای آدم غیرممکن است.
مسعود پزشکیان گفت: در بودجه ریزی باید بودجه ریزی عملیاتی کنیم. دولت باید هزینه اش را کنترل کند. کنترل هزینه چطور می شود؟ زمانی امکان پذیر است که بودجه ات را عملیاتی کنی و نظارتت را اصلاح کنی و شفافیت در هزینه ها را بتوانی اعمال کنی و از آن طرف در بانکهایی که پول چاپ می کنند اولین کار دولت باید این باشد که دولت نباید به بانکها دستور چاپ پول بدهد. نباید تعهدات به آنها تحمیل کند.
وی افزود: اکثر اعمال توقعات دولت در بانکها عامل تورمهاست. باید به بانکها علمی نظارت کنیم.
جلیلی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: تورم برای مردم آزاردهنده است اما تورم مثل کرونا نیست که خودش و درمانش شناخته شده نباشند. هم خودش و هم راهکارش شناخته شده است و خیلی از کشورها موفق بودند در کنترلش.اما چرا در کشور ما مزمن است بویژه در سالهای اخیر؟
وی افزود: یکی از بحثهای من انضباط مالی است؛ میخواهم ریشه تورم را و راه حلهایش را و امکان کنترل تورم را بگویم. همین طور که امکان رشد هشت درصد وجود دارد.
سعید جلیلی گفت: اولین بحث حاکمیت ریال است. اگر واحد پول رسمیمان ریال است باید نظام و دولت مقتدر بتواند بر ریال حاکمیت داشته باشد. بداند این گردش پول و حرکت پول در اقتصاد کشور چگونه است تا حکمرانی کند. وگرنه با برخی اقدامات مقطعی مساله حل نمی شود.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: برای حاکمیت ریال باید بتوانی آن سامانه هایی که لازمه حاکمیت ریال است مثل سامانه مودیان، سامانه املاک و اسکان و رفاه ایرانیان و ... تکمیل شوند و با هم ارتباط داشته باشند و موضوع حاکمیت ریال را داشته باشید.
جلیلی گفت: آنموقع باید دو ناترازی بودجه را هم حل کنید. این هم فهم و هم اراده دولت را می خواهد. ناترازی بانکها و ناترازی بودجه.
وی افزود: شما باید مواظب باشید منابع هرز نرود و اتلاف نشود و روزبروز افزایش یابد.ما راهکارها را مفصل برررسی کردیم که چطور می شود منابع را هرز نداد و ارتقا داد. باید مشخص شود بانکهایی که خلق می کنند و از جیب مردم است این کار، در چه جهتی اقدام می کنند؟ نباید در راستای منافع عده محدودی این کار را بکنند. در بخش بعدی عرض خواهم کرد که یک دلیل تورم هم ناشی از شوک بازار ارز است.
زاکانی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: دوستان موضوعات سیاسی را در مناظره خودش بحث کنند. الان جوری صحبت کنیم که شفاف باشد و مردم بتوانند انتخاب کنند. درباره ترکیه که صحبت کردم، ترکیه عضو WTO است اما در این ۶ سال تورم ۷۰ درصد را تجربه کرده و ۶۰۰ درصد ارزش پولش کم شده است.
وی افزود: درباره تورم، بانکها عامل اصلی هستند اما در کنارش دولت. اما سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت بدهی داشت اما در دولت آقای روحانی بیش از هزار همت شد این بدهی. مخروبه ای تحویل شد اما از هنرهای شهید رئیسی بود که این را سامان داد.
علیرضا زاکانی گفت: نقدینگی اگر درست هدایت بشود می تواند مثمر ثمر باشد. سه هفته پیش ۳۰۰۰ مسکن را شروع کردیم با همین نقدینگی در جای درستش.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید مردم را در اقتصاد شریک کنیم. اعتبار طلا را به جای یارانه باید به مردم بدهیم. انرژی مثل طلا با ارزش است ولی بد مصرف می کنیم. علاوه بر اینکه باید افزایش تولید صورت بگیرد و در خام فروشی را ببندیم ولی مصرف را هم باید بهینه کنیم.
وی اضافه کرد: باید اعتبار طلا را به جای یارانه به مردم بدهیم. یارانه مردم در حوزه انرژی بدون تغییر قیمت انرژی صورت بگیرد. معادل قیمت طلای روز، اعتبار طلای غیرقابل برداشت به اندازه سهم خانوار از انرژی در حساب خانوار شارژ شود.
زاکانی گفت: با این روش هم عدم افزایش نقدینگی را داریم و هم حفظ ارزش پولش با طلاست و دور از تورم. امکان فروش اعتباری اش در بازار است؛ امکان پشتوانه شدنش برای وام هست. به دلار گره نمیخورد یعنی همان سیاست اول ما. محورش هم خانواده و جمعیت است.
پورمحمدی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: بزرگواران ریشه ها و راهکارهای تورم را گفتند. نظرات من هم شبیه همین هاست. در بحث کارشناسی نگاه ها به هم نزدیک می شود. با کنترل نقدینگی میتوان تورم را کاهش داد.
وی افزود: چند مثال عملی بزنم که سیاستگذاری ها به چه سمتی می رود. آقای قالیباف گفت در مجلس تصویب کردیم اقتدار بانک مرکزی را برگردانیم؛ بسیار کار خوبی است در گذشته هم باید تصویب می کردیم و این از ضروریات است. اما اقتدار را داریم ولی عوامل تشکیل دهنده اقتدار را ایجاد نکردیم.
مصطفی پورمحمدی گفت: الان بانک مرکزی وامها را متوقف کرده، تمام قولهایشان به کارآفرینان را متوقف کردند؛ تولید مشکل کرده بخاطر بانک مرکزی. به خاطر اجرای سیاستی که بهش گفتهاند. بهره را از ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ برده به ۲۹ درصد. این خودش تورم زای شدید است؛ چرخه معیوب نقدینگی را تشدید می کند.
وی اضافه کرد: خب کی اجرا میکند استقلال بانک مرکزی را؟ ما برای هر کاری مدیر قوی می خواهیم. رئیس جمهور باید به همه جور مسائل آشنا باشد و قدرت جمع بندی و ایجاد وفاق و تحریک کنندگی اجتماعی داشته باشد و مردم باورش کنند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: رئیس جمهور باید امنیت روانی وامنیت فکری و امنیت مالکیت و حقوقی را ایجاد کند. به نقاط مشترکی که گفته شد نمی خواهم اشاره کنم. باید منظومه فکری اقتصادیمان روشن باشد و به مردم بگوییم.
پورمحمدی در ادامه گفت: صریح می گویم. هشت اصل دارم: یکی رقابت؛ اصل رقابت را نباید شوخی گرفت. دولت باید از رقابت کنار برود. دوم: اقتصاد بازار را قبول کنیم. سوم: مالکیت فکری بسیار مبنایی است. چهارم: انضباط مالی در بحثهای اقتصادی و بخصوص دولت بسیار مهم. دولت چابک و ناظر و ضامن و حافظ رقابت و اقتصاد بازار می خواهیم.
باقی اصل ها را در فرصت بعدی می گویم
قاضی زاده هاشمی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: برای مهار تورم باید سه مساله راحل کنیم. یکی مسائل پولی مالی. بهبود بهرهوری و مسائل سیاسی. جمع این سه باید باشد.
وی افزود: در مسائل پولی مالی، هم کنترل نقدینگی مهم است هم انضباط بخشی به بودجه دولت است که اصلاح ساختار قانون بودجه خوشبختانه در مجلس تصویب شد و عملکردش شروع شده است.
سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: در حوزه بهرهوری در دولت شهید رئیسی برنامهریزی جدی شد و در دنیا به عنوان کشور نمونه شناسایی شدیم و جایزه گرفتیم. به مدد بچه مسلمانهای جوان این اتفاق افتاد که گزارشش در سایتهای مختلف هست.
وی افزود: اینکه میبینید ثباتی در بازار ارز داریم هم ناشی از اقتدار سیاسی است. علیرغم درگیری با دشمن تا دندان مسلح توانستیم نرخ ارز را تا حد زیادی کنترل کنیم. نه اینکه با یک مصاحبه قیمتها تغییر کند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: در اصلاح نظام بانکی باید اول جلوی دخالت اشخاص غیرمسئول و تسهیلات سفارشی را بگیریم. همین بانک دی پر از تسهیلات سفارشی سیاسیون بود که علیهشان اقدام کردیم تا با فشار دادگاه بتوانیم این تسهیلات را بگیریم.
قاضی زاده هاشمی گفت: بانک قرض الحسنه باید ایجاد کنیم. مهر ایران و رسالت خوب و موفق عمل کردند. باید برای اشتغال و ازدواج و ... تسهیلات قرض الحسنه را توسعه دهیم. بانکها و سهامدارانش را باید پاسخگو کنیم تا تورم را به مردم منتقل نکنند.
وی افزود: بودجه رفتار مدیران را کنترل میکنند؛ ما در بنیاد شهید بودجه را بر مبنای برنامه عملیاتی دادیم؛ اگر برنامه انجام نداد بودجه ندادیم و عزلش کردیم.
قاضی زاده هاشمی گفت: وقت تنظیم بودجه همه بخشها میخواهند رویاهایشان را محقق کنند؛ وقتی می رود مجلس آنجا باز رویای همکاران ما در مجلس بهش اضافه میشود. یک مقداری از ناترازی بودجه با عددسازیهاست. درآمدهای دولت ۷۰-۸۰ درصد محقق میشود و برنامهها اجرایی نمیشود.
وی در ادامه گفت: باید دست به دست هم بدهیم با مجلس و بودجه تراز بدون تورم درست کنیم.
قالیباف در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: در تورم اولین نکته اصلاح ساختار بودجه است؛ اینکه میگوییم بودجه دولت خیلی اشتباه است. بودجه بودجه زندگی مردم است.
وی افزود: مابهالتفاوت تورم و خلق پول از سفره مردم اتفاق میافتد. هم اقتصاد را کوچک میکنیم چون تولید رونق ندارد و بعدش مالیات پرداخت نمیشود و وقتی مالیات نیست از کجا میگیرند؟ از تورم. کی هزینه این را پرداخت میکند؟ همه مردم.
محمدباقر قالیباف گفت: اینجاست که میگویم یک مدیر قوی و فردی که موثر باشد و سابقه و کارنامه و برنامه داشته باشد مهم است. الان بانک مرکزی این قدرت را دارد؛ من نگفتم استقلال بهش دادیم. اقتدار دادیم. الان فرصت و زمان استقلال بانک مرکزی نیست. باید قدرتمندانه اما بایستد و با جریاناتی که خلق پول میکنند برخورد کند. جای درست مبارزه با فساد اینجاست.
وی افزود: ما نیازمند انسجام سیاسی هستیم. فرهنگ کار و تلاش و تولید میخواهیم. چه کسی میتواند این را ایجاد کند؟ کسی جز رئیسجمهور قوی؟ رئیسجمهور قوی فقط تصمیم نمیگیرد؛ بلکه باید بداند که تصمیمگیری را بدهد به نخبگان جامعه.
قالیباف گفت: وقتی نیروهای خلاق ما به کار گرفته نمیشوند و یک مرتبه می گوییم قیمت ارز ۴۲۰۰ باید باشد... همه صاحب نظران بهت زده اند و بعد میگوییم چرا اساتید و دانشجویان ما مهاجرت می کنند!
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: بله حتما باید از تجربه دنیا استفاده کرد ولی آقای پزشکیان وقتی ما از تجربه نیروی داخل استفاده نمیکنیم از بیرون استفاده میکنیم؟ ما وقتی از سرمایه داخلی استفاده نمیکنیم از سرمایه خارجی استفاده میکنیم؟
وی اضافه کرد: وقتی یک مدیر بیعرضه و بیتدبیر و نپخته و بدون برنامه میآید قانونی که الان تصویب شده و باید اجرا کند را نمیتواند اجرا کند. لذا اگر به تولید توجه نکنیم ... وقتی دولت را بزرگ میکنیم و تمرکززدایی نمیکنیم و هزینه را کاهش نمیدهیم این روی سفره و زندگی مردم اثر می گذارد. بهره وری ریشه حل بسیاری از مشکلات است.
پزشکیان در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: آنچه من گفتم، حالا آقای دکتر(قالیباف) می گوید خارج، از اول گفتم داخل. ما هوای داخل را نداریم و فقط گروه خاصی را مدیر می دانیم! راست می گوید مشکل مدیریت است. حضرت ابراهیم که پیامبر بود خدا می گوید وقتی امتحان داد گفتیم میتوانی پیامبر بشوی. ولی ما الان کسی که تجربه ندارد را مدیر و مدیرکل می کنیم!
وی افزود: عامل اصلی تورم دولتها هستند. فرق نمیکند کدام دولت. کسری بودجه مهمترین عامل است. افزایش هزینه دولت و بزرگ شدن دولت مهمترین عامل است.
مسعود پزشکیان گفت: دولت باید کوچک شود. بنگاه هایی که کارایی ندارند باید بودجه شان کنترل شود. بودجه باید بدون کسری باشد. الان ۳۰۰-۴۰۰ هزار میلیارد کسری بودجه داریم.
وی اضافه کرد: ما خودمان مقصریم. این واقعیت است. عامل اصلی این تورم چاپ پول است؛ یا با کسری بودجه یا تعهداتی که بانکها دارند و تورم را تشدید می کنند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: خروج بانک از بنگاه داری را باید در نظر بگیریم. نظارت بر بانکهای کلان باید باشد. بانکها موظفند قاعده گذاری کنند نه قیمت گذاری ولی الان قیمت گذاری می کنند. ممنوعیت تامین مالی دولت از بانکها مهم است که باید انجام شود.
وی افزود: دولت نباید سراغ بازار بدهی برود. دولت مقصر است و مجلس هم مقصر است. دولت بودجه ای می آورد و چند صدهزار میلیارد هم مجلس رویش می گذارد. و وضع مردم را سیاه می کنیم و فقرا را محرومتر می کنیم.
پزشکیان گفت: راه و روش معلوم است؛ مدیریت باید توسط کارشناسان و عالمان شکل بگیرد. مدیران باتجربه آنقدر نداریم که فردا داریم و عوضش میکنیم. مشورت گرفتن از کشورهای اسلامی که موفق شدند جای دوری نمی رود.
جلیلی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: موضوع تورم موجب نگرانی اکثر مردم است. بخشی از حرف را در قسمت اول عرض کردم. چیزی که بقیه هم بهش اشاره کردند مثل ناترازی بودجه و بانکها.
وی افزود: بخش مهم تورم کشور بویژه در سالهای اخیر ناشی از قیمت ارز است. حرف من این است که اینجا دولت چه نقشی دارد؟ آیا راه حلی دارد؟ ما بررسی مفصلی کردیم در این روند کنترل بازار ارز اقداماتی است که ما احکامش را آماده کردیم و از روز اول دولت می تواند اجرا کند.
سعید جلیلی گفت: یکی اینکه: ما امروز مصارف و منابع ارزی داریم؛ منابع ارزی مان خوشبختانه بیشتر از مصارف ارزی است؛ اما باید اولویت بندی و مدیریت شود تا به سمت مصارف اولویت دار برود. چیزی مثل دبش حاصل فرایندی بود که از قبل وجود داشت و منابع و مصارف منطبق بر اولویت بندی ها نبودند.
وی اضافه کرد: نکته دوم: فرآیند ثبت سفارش، تخصیص و تامین می تواند آنقدر به روز باشد که موجب التهاب دربازار ارز نشود. وقتی فاصله می افتد طرف ازاد می خرد و شوک وارد می شود و بعد می فروشد و دوباره شوک در بازار ارز.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: نکته سوم: بعضی معاملات در بازار غیررسمی شده است که باید بیاید در بازار رسمی. البته بانک مرکزی در دولت شهید رئیسی کار خوبی کردند در این زمینه که دارد عملیاتی می شود.
جلیلی افزود: اما نکته مهم این است که تدابیر باید تا به نتیجه رسیدن پیگیری شود. در یکی از سالها قیمت لاستیک ۲۰۰ درصد افزایش یافت. وقتی بررسی کردیم اول بهانه می آوردند که ارز تخصیص داده نشده است ولی بررسی کردیم دیدیم تخصیص داده شده بود ولی فرایند مدیریت نشده بود. باید فرایند را تا نتیجه دنبال کرد.
زاکانی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: درباره تورم که نکاتی را گفتم. درباره ارز هم معتقدم اساساً سمت پول ملی و ارزش بالای او رفت. این اموراتی که هست جنبه التیام بخشی و تسکین دارد. درمانش جای دیگری است که سر موقعش بحث و بیان میکنیم.
وی افزود: سال ۹۹ که موضوع بورس پیش آمد ۲۰۰۰ همت قیمت بورس بود؛ ۱۰۰ همت با ناشی گری وارد شد؛ با دقتی دولت وقت این جنبه غیرحرفه ای را تبلیغ کرد و حباب ۶۰ برابری ایجاد کرد و مردم را به خاک سیاه نشاند.
علیرضا زاکانی گفت: آقای پزشکیان می گوید باید افراد ناکارآمد را محاکمه کنیم. ما معتقدیم. معلوم است اینها کی ها بودند و البته الان در ستاد ایشان هستند. ایشان باید مجوز بدهد بروند سراغ این آقایان.
وی اضافه کرد: کارآمدی جمع توانمندی و پاکی است و اگر توانمندی و پاکی را با هم نبینیم دچار مشکل می شویم.کارشناسی خوب است اما واگذاری کار توسط مسئول و رئیس جمهور به کارشناس و بی دقتی در امورات او فاجعه به باور می آورد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: بنزین صبح جمعه یادمان نرفته. وقتی آقای رئیسی روی کارآمد در دولت قبل روزی ۸۰۰ نفر به خاطر کرونا از دنیا می روند و آقای رئیس این موضوع را حل کرد. یا موضوع تقلب کنکور ۸۲ که عده ای سوال خریدند ۳۰ میلیون و حق همه پزشکان را تضییع کردند و با جان مردم می خواستند بازی کنند که مجلس جلویشان را گرفت.
وی افزود: لذا اگر تدبیر درست و تصمیم درست باشد می شود تهدیدات را به بهترین نحو تبدیل به فرصت کرد. ما سال گذشته ۳۳ همت از بدهی به بانکها را در شهرداری تسویه کردیم. درموضوع درآمد سال ۱۴۰۱، ۳۳ درصد به بودجه پایه سال ۱۴۰۰ اضافه کردیم و ۵۰.۳ شد و تحققش شد ۱۳۷ درصد.
پورمحمدی در پاسخ به سوالات مرحله سوم مناظره گفت: بدون انضباط مالی توفیقی نخواهیم داشت. مردمی سازی اقتصاد و مشارکت دادن آنها بسیار مهم است. مردم هم سرمایه و هم ابتکار و خلاقیت و هم انرژی زیاد دارند. همه اینها را باید به کار بگیریم. ما باید توانمندسازی اقتصاد مردمی را سرلوحه افکار خود قرار دهیم. سهم تعاون در اقتصاد ما کوچک است.
وی افزود: اصل ۴۴ اصل بسیار مترقی است؛ مشکل ما ولی در اصل ۴۴، این است که ۱۳-۱۴ درصد به بخش خصوصی واقعی واگذار شد. عمده اش یا رد دیون است یا نهادهای تحت کنترل دولت است یا نهادهای شبه دولتی. خب اینکه خصوصی سازی نشد. باید این اصل جدی اجرا شود.
مصطفی پورمحمدی گفت: بحث ساماندهی سهام عدالت را داریم. باید مالکیت و مدیریت را در سهام به مردم برگردانیم. به مردم میگوییم شما عضوید ولی خودمان مدیریت می کنیم!
وی اضافه کرد: ما باید اقتصاد مقاومتی که رهبری معظم انقلاب با هوشمندی و فراست و درک صحیح از موقعیت کشور و فهم درست از نظام بین المللی انجام دادند جدی بگیریم. در این رابطه باید در زنجیره اقتصاد جهانی ورود کنیم، و بازیگردانی کنیم نه اینکه بازیچه باشیم. ما توانمندیم و اقتصاد بزرگی داریم و توانمندی کارشناسی و نخبگی جوانان ما قابل توجه است. چرا غفلت میکنیم؟ مگر می ترسیم؟ باید در میدانهای بزرگ بازی کنیم. از شکست هم نترسیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: هدف گیری های درشت و جهت دار را باید انتخاب کنیم و در آن میدان بازی کنیم. بعضی وقتها هم ممکن است شکست بخوریم ولی باید مرد این میدان باشیم.
وی افزود: اقتصاد مقاومتی در گفتمان دولت قرار محور است و ما با پایه نگاه کارشناسی عمیق و البته متکی به مدیران کارآمد و توانا.
پورمحمدی گفت: نکته اساسی این است که این مدیران ذهن همبسته و هماهنگ و هم افزا داشته باشند و اصطکاک نداشته باشند و البته سلامت اقتصادی که در بحث سلامت و فساد که رشته تخصصی خودم بوده عرض خواهم کرد.
قاضیزاده هاشمی در مرحله جمعبندی پایانی گفت: لازم میدانستم که به ظلمهایی که به شهید رئیسی میشود پاسخ دهم ولی امروز متوجه شدم که به نظام ظلم میشود. انگار ما هیچ کارشناسی در کشور نداریم و حتی لازم است کارشناس وارد کنیم! بله ما از تجربه مدیریت جهان استفاده کنیم، ولی کارشناسان برجسته در کشور داریم.
وی افزود: میگویند ما باید وارد میدانهای بزرگ شویم درحالی که ما میداندار بزرگ هستیم. این که این حرفها را میزنیم بخاطر این است که به مردم پشت کردهایم. آقای پزشکیان در حلقه بستهای هستند که مجلس خودشان خود آقای پزشکیان را هم تحمل نکرد.
سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: با خزانه بدهکار دولت را به شهید رئیسی تحویل دادند ولی آقای رئیسی این دولت را به خوبی اداره کرد. در فروش نفت تحریمها بیشتر شد ولی در دولت شهید رئیسی فروش نفت چند برابر شد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: روابط با همسایگان در قبل دچار مشکل و با برخی روابط قطع بود ولی این مسئله در دولت آقای رئیسی حل شد.
وی افزود: رشد تورم در دولت آقای رئیسی کاهش یافته است. رشد اقتصادی کشور در گذشته در دولت قبل صفر بود ولی رشد ۶ درصدی در دولت آقای رئیسی ایجاد شد.
قالیباف در مرحله جمعبندی پایانی گفت: اولین جایی که اساس تحول است مردم هستند و نقش مردم در تحول مهم است. امنیت سرمایه و فرصت مردم باید فراهم شود و از همه مهمتر اینکه دست و پای دولت باید جمع شود.
وی افزود: تصمیمات خلق الساعه نباید گرفته شود. کارآفرینان و صاحب نظران و بخصوص جوانان در حوزه دانش بنیان، باید بر صدر بنشینند و اجازه بدهند برای ما آنها تصمیم سازی کنند و ما تصمیم گیری کنیم.
محمدباقر قالیباف گفت: تحولات بزرگ در کشور ریشه در حضور مردم و جوانان و پیشگامان هر تحول دارد. بازار سرمایه، هم بازار اولیه و هم ثانویه باید مورد توجه قرار گیرد. معتقدم که باید رفع تحریم را هم دنبال کنیم.
وی افزود: کانال نرخ بهره را باید توجه کنیم که به تولید آسیب نرسد. تورم نتیجهی سیاستگذاری های دولتی هاست پس مکلفیم دولت باید یک سپر حمایتی برای حداقل ۵ دهک از جامعه درست کند. مثلاً برای بازنشستگان و یا درباره ۵ قلم از لوازم خانگی. تا جلوی آسیب را برای مردم بگیریم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید حقوق مردم به اندازه تورم باشد؛ این را باید تا زمان کاهش تورم ضامن باشیم و ضمانت کنیم. حتماً با مدیریت قوی و رئیس جمهور قوی و مدیران قوی و متدین که هم قوی و هم امین باشند، حتما می توان تورم را کنترل کرد و کاهش داد.
وی افزود: انقلاب اسلامی این فرصت را به همهی مردم عزیز ما داد در مردمسالاری دینی که مردم بر سرنوشت خودشان حاکم باشند و بتوانند نفرات را در سلسله مراتب قدرت در هر سطحی انتخاب کنند. مردم عزیز امروز شما هستید که تصمیم میگیرید و ان شاالله دولتی مستقر کنید که آینده فرزندان این سرزمین را بسازد.
پزشکیان در مرحله جمعبندی پایانی گفت: نمیخواهم وارد تحلیل دولت آقای رئیسی شوم چون قلباً به ایشان ارادت دارم. هیچوقت نگفتم مدیر از خارج بیاوریم. گفتم مشاور و مشورت بیاوریم. آقای زاکانی قرارداد با چین را شفاف کند و تخلفات خود شهرداری را بگوید. بهتر است وارد نشویم!
وی افزود: زندگی شخصی و سیاسی من مبتنی بر اصل اخلاقی صداقت بوده و این مهمترین عهد من با شماست. رئیس جمهور اختیارات تعریف شده ای دارد؛ قرار نیست با دعوا و درگیری کشور را اداره کنم ولی رویکرد خود را بیان خواهم کرد. طرفدار عدالت اجتماعی هستم نه شعارهای توزیعی پوپولیستی که ماحصلش فقر بیشتر شد.
مسعود پزشکیان گفت: کشته های جنگ اقتصادی فقرا هستند. ثروتمندان کارآفرین را متفاوت از نوکیسه ها می دانم. مردم باید بدانند پول دولت کجا خرج می شود. خزانه دولت را در اتاق تمام شیشه ای قرار می دهم. غیر از مسائل نظامی و امنیتی هرچیزی که به خزانه ارتباط پیدا میکند باید شفاف شود.
وی اضافه کرد: پدیده ای به نام شبه دولتی را اساساً قبول ندارم و کارها را به بخش خصوصی خواهم سپرد. فیلترینگ و محدودیت اینترنت باعث محدودیت کسب و کارها شده است. نظام تامین اجتماعی موثر باید برای فقرا داشته باشیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: من هیچ ربطی به دولت آقای روحانی نداشته ام. هر دولتی عیبی داشته و هر دولتی مزایایی داشته است. همدیگر را خراب کردن و تخریب کردن به نفع مملکت و انقلاب نیست. من را به آن طرف نکشانید که عیب آدمها را بگویم. با هم درنیفتیم. دست به دست هم بدهیم.
وی در پایان گفت: سیاستهای کلی مقام معظم رهبری و قانون برنامه دولت مسیر راه ماست
جلیلی در مرحله جمعبندی پایانی گفت: در چهار سال آینده رئیس جمهوری که عهده دار کار می شود دچار روزمرگی نباید باشد. نه تنها رئیس جمهور باید مشکلات را حل کند بلکه باید کشور را پیشرفت و جهش بدهد. رئیس جمهور آینده باید چند موضوع را جدی مورد توجه قرار دهد و روزانه پیگیری کند تا جهش کشور اتفاق بیفتد.
وی افزود: رئیس جمهور باید اولویتش مشخص باشد و علت مشکلات را بداند و فرصتها را بشناسد تا به آن اولویت ها برسد و علل مشکلات را برطرف کند. رئیس جمهور باید فراتر از تک تک مشکلات، در یک چارچوب کلی برنامه ای داشته باشد که خودبخود اینها در آن حل شود.
سعید جلیلی گفت: خیلی از مسائل مثل تورم و مشکلات خصوصی سازی و ... ریشه اصلی اش این بود که انضباط رعایت نشد؛ لذا انضباط مالی بسیار مهم است. مشارکت دادن همه مردم بسیار مهم است.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در پایان گفت: ۳۵ سال کار سیاست خارجی را دنبال کردم. امروز فرصتهایمان در سیاست خارجی و تعاملات گسترده با جهان کم نظیر است.
زاکانی در مرحله جمعبندی پایانی گفت: برای اینکه کار کشور به سمت خیر وصلاح پیش برود نیاز به کار کارشناسی و دقیق هست. مدیری نیاز است که هم دانش و هم تجربه داشته باشد. هم سلامت داشته باشد و هم با فساد مبارزه کند. مدیری که عرضه کار داشته باشد. وگرنه کلاه سرش می گذارند. راست و حسینی بگویم کلاه سرش می گذارند.
وی افزود: هر کس می خواهد سکان کشور را به دست بگیرد باید بداند با نقدینگی و فساد و قاچاق و تورم و عدم توزیع عادلانه یارانه ها میخواهد چه کند؟ فقر و فساد و تبعیض را چه می کند؟ باید برنامه بدهد و نه شعار.
علیرضا زاکانی گفت: سفره مردم کوچک شده و فشار به آنها وارد می شود. باید بسته ارائه شود. زیرساختهای کشور نیاز به تحول دارد. تا تحریم را خنثی نکنیم کسی به ما رحم نمیکند. تعجب می کنم از برخی عزیزانمان. بنزین را میخواستند تحریم کنند ستاره خلیج فارس مانع شد. قضیه کرونا هم شاهد مثال است که تا تحریم را خنثی نکنیم به ما رحم نمیکنند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: به دنبال ارتقای عدالت و پیشرفت هستم. اقتصاد خود را باید مستقل از ارز و بر پایه تقویت ارزش پول ملی باید تقویت کنیم. خام فروشی نکنیم؛ مبتنی بر دانش، محصول نهایی را با ارزش فوق العاده بفروشیم. که آن دیگر تحریم پذیر نیست.
وی اضافه کرد: بپذیریم که مردم در اقتصاد حاکم باشند. برای مردم خساست نکنیم و بگذاریم ثروتمند باشند. این کار از طریق توزیع ثروت باید باشد.
زاکانی گفت: قبلاً یکی پیغام داد و گفت در شهرداری تا سر ماه نمیکشید؛ ولی شد و بدون تخلف این کار را کردیم. در شهرداری در سه سال اخیر ۱۳۰ هزار میلیارد امکانات را برگرداندیم. با چین ۱۳ میلیارد یورو تفاهم نامه و ۲ میلیارد یورو قرارداد نوشتیم. بخشی را از پولهای بلوکه شده دادیم و بخشی را سه ساله. که آقای فرزین میگفت در تاریخ ایران بی سابقه است.
وی در پایان گفت: در مناظرات قبل توهینهای جدی می شد به شهید رئیسی. این صحنه ها جلوی چشم ماست. میشود اتهام کرد و کشور را ناکارامد معرفی کرد و مسیری رفت که در آن مردم ناامید شوند اما شهید ما مذاکره را تعطیل نکرد. چک برجام را هم نقد کرد. و سفره مردم که در دهه ۹۰ کوچک و کوچک تر کرد را درست کرد. مردم سکته می کنند اگر حس کنند که دهه ۹۰ بخواهد برگردد و ان شاالله برنمی گردد.
پورمحمدی در مرحله جمعبندی پایانی گفت: چند تشکر میکنم. یک تشکر از دوستانم در اینجا که جلسه خوب و گفتگوی سازنده و صریح و سازنده بود. نیاز جامعه به این گفتگوهاست. از صداوسیما تشکر میکنم که این بستر را به خوبی فراهم کردند. از مردم عزیز که بیننده هستند و به آگاهی شان می افزایند تشکر می کنم. امیدوارم عیدی امروز و عید غدیر مشارکت بالا باشد که رمز افزایش اقتدار ملی ماست و انتخاب اصلح.
وی افزود: ثبات، اطمینان و آرامش بخشی به جامعه نکته مهمی در گفتمان اقتصادی ماست. تقویت اعتبار دولت نزد مردم و ارتقای نقش منطقه ای و جهانی ایران باید در دستور باشد. برخورداری از انسجام کافی در همه حوزه های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و قابلیت سنجش مستمر و بهنگام نتایج مورد انتظار ماست.
مصطفی پورمحمدی گفت: اهداف اصلی می بایست قابل سنجش و کمی برای کنترل و نظارت مردم و پاسخگویی به آن باشد. دولت وظیفه ای جز ایجاد امنیت و تامین زندگی توام با رفاه و عزت و آرامش برای مردم ندارد. قرار ما در دولت قرار اینچنین است. دولت باید از سر راه فعالیت اقتصادی مردم کنار برود. دولت باید در زیرساختها سرمایه گذاری کند تا بخش خصوصی و تعاونی از سرمایه گذاری ها استفاده کنند.
وی اضافه کرد: زیرساختهای اصلی مغفول مانده کشور مثل شبکه های ارتباطی فیزیکی و بخصوص شبکه ارتباط الکترونیکی باید توسعه یابد و سریع و ارزان باشد. از دانشهای جدید و مهندسی نوین و کارآمد اقتصادی باید بهره گیری شود.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: شرط تحقق این خواستها، وفاق و گفتمان واحد در عرصه بین المللی و مباحثات بین المللی است و در داخل شرطش تحقق معجزه است؛ اعجاز اعتماد مردم به حاکمیت و بالعکس. در حوزه های اقتصادی وسیاسی و فرهنگی، دل به دل راه دارد. به مردم بها ندهیم و صادق نباشیم مردم هم به ما اعتماد نخواهند کرد.
وی افزود: دولت یک پیمانکاری و بنگاه داری نیست؛ مدیریت یک بیمارستان و شهر و موسسه و پژوهشکده نیست؛ دولت مجموعه ظرفیتهای یک کشور و تاریخ و فرهنگ و هویت و تمدن است. مدیریت دولت باید تجمیع این ظرفیتها باشد وهماهنگی میان کنشگران و فعالان و نظارت و هدایت به سوی اهداف.
پورمحمدی در پایان گفت: ان شاالله با رمز وفاق و رمز اعتبار، تعهداتمان را پایبند باشیم و صادقانه با مردم عمل کنیم تا جواب مناسب دریافت کنیم.