به گزارش شهرآرانیوز؛ در حالی که میانگین تورم بلندمدت پنجاهساله ایران حدود ۲۰درصد است؛ در شش سال اخیر میانگین تورم به بیش از ۳۰ درصد رسیده است. البته در برخی از سالها تورم مانند سال ۱۴۰۰، روی عدد ۴۰ درصد هم ایستاده است. افزایش تورم در چند سال اخیر سبب شده تا فشار هزینهها بر روی خانوارها افزایش یابد. به عنوان مثال هر خانواده شهری در ایران به طور متوسط ۴۲.۴درصد از درآمد خود را صرف تأمین مسکن (اجاره بها) میکند.
تورم بالا سبب شده تا مسئولان دولتی، یکی از مهمترین برنامههای خود را کاهش این شاخص بیان کنند. در همین راستا محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی، در ۲۴ اسفندماه سال گذشته اعلام کرد که برنامهریزی بانک مرکزی برای پایان سال آینده، دستیابی به نرخ رشد نقدینگی ۲۳درصد و همچنین قرارگرفتن نرخ تورم نقطه به نقطه پایان سال در کانال ۲۰درصد است.
با این حال بررسی روند تورم نقطه به نقطه از ابتدای امسال تاکنون نشان میدهد که این شاخص در کشور از ۳۰.۹ درصد در فروردینماه به ۳۲.۵ در آبانماه افزایش یافته است. همچنین تورم نقطه به نقطه خراسان رضوی از ۳۱.۳ درصد به ۳۲ درصد در همین بازه زمانی افزایش یافته است.
براساس گزارش بانک مرکزی در نیمه نخست سال متغیر نقدینگی با رشد ۲۷.۸واحد درصدی به ۹،۰۷۰ هزار میلیارد تومان و همچنین متغیر پایه پولی با رشد ۱۸.۷واحد درصدی به سطح ۱۱۵۴هزار میلیارد تومان رسیده است؛ بنابراین دستیابی به هدفگذاری رشد ۲۳درصدی بانک مرکزی در متغیر نقدینگی تا پایان امسال، غیرقابل حصول به نظر میرسد و احتمالا این متغیر امسال رشدی معادل ۲۷واحد درصد را تجربه خواهد کرد. این مسئله نشان میدهد که برنامه بانک مرکزی برای کنترل تورم از طریق کاهش رشد نقدینگی تا پایان سال محقق نمیشود.
مقایسه روند تورم ماهانه نشان میدهد که تورم خراسان رضوی در شروع امسال از میانگین کشوری بیشتر بوده است، اما در پایان آبانماه تورم ماهانه این استان کمتر از میانگین کشوری شده است. در مجموع خراسان رضوی از ابتدای امسال تا پایان آبانماه در سهماه، تورم ماهانه بیشتری را از میانگین کشوری داشته است.
نسبت هزینههای ماهانه اقلام خوراکی برای یک خانوار چهارنفره به حداقل حقوق به بیش از ۵۰ درصد رسیده است. این آمار نشان میدهد که روند تورم اقلام خوراکی تأثیر زیادی بر سطح رفاه خانوارها میگذارد. مقایسه روند تورم نقطه به نقطه خوراکیها در خراسان رضوی و کشور نشان میدهد که این استان در سال ۱۴۰۳، تورم بیشتری را از میانگین کشوری داشته است.
در واقع بهجز فروردینماه تورم اقلام خوراکی در خراسان رضوی همواره بیشتر از میانگین کشوری بوده است. در همین مدت خراسان رضوی در برخی از ماهها حتی تورم بیش از ۳۰ درصدی را در اقلام خوراکیها لمس کرده است. اما هیچگاه تورم اقلام خوراکیها در کشور به رقم ۳۰ درصد از ابتدای سال تاکنون نرسیده است.
در محاسبه تورم کل از دو شاخص استفاده میشود که در یکسو تورم اقلام خوراکی و آشامیدنی و در سویی دیگر تورم غیرخوراکیها قرار دارد. هر یک از موارد ذکرشده در تعیین تورم دارای ضریب اهمیت هستند، به عبارت دیگر این ضرایب تعیین میکنند که تورم کل تا چه اندازه متأثر از تغییرات قیمت در این دو گروه خواهد بود. به عنوان مثال هرچه ضریب اهمیت اقلام خوراکی بالاتر باشد با افزایش قیمت خوراکیها یا شوک قیمتی به آنها، تورم کل بیشتر تحتتأثیر قرار خواهد گرفت.
بهتبع در هر یک از استانهای کشور این ضرایب اعداد متفاوتی را نشان میدهند. تفاوت این ضریب میان استانها تحتتأثیر الگوهای مصرفی خانوار و اینکه هر اینکه از کالاها چه وزنی در سبد مصرفی خانوار دارند تعیین میشود، در نتیجه هرچه سهم اقلام خوراکی در سبد مصرفی خانوار بالاتر باشد، ضریب اهمیت خوراکیها هم در محاسبه تورم بالاتر خواهد بود.
ضریب اهمیت خوراکیها در تعیین تورم در خراسان رضوی بالغ بر ۳۰.۷۸ درصد برآورد شده است. این رقم برای میانگین کشوری ۲۹.۴۴ درصد است. همچنین ضریب اهمیت خوراکیها و برای استان تهران، ۲۱.۹۱ درصد، البرز، ۲۵.۱۱ درصد استان اصفهان ۲۸.۴۳ درصد است.