چشم‌انداز مشهد ۱۴۰۴، توسعه پایدار با حمایت از حمل‌ونقل عمومی

در روزگاری که کلان‌شهر‌های کشور با مشکلاتی نظیر ترافیک سنگین، آلودگی هوا و کمبود زیرساخت‌های مناسب شهری دست‌وپنجه نرم می‌کنند، شاید یکی از اقدامات مهم شهرداری‌ها، توسعه و حمایت بی‌قید‌و‌شرط از سیستم حمل‌ونقل عمومی باشد. شهر مشهد به‌عنوان یکی از مقاصد مهم زائرپذیر در کشور، بیش از‌پیش نیازمند بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود برای پاسخ به نیاز روزانه میلیون‌ها زائر و شهروند است.

طبق بررسی‌های کارشناسی، هزینه هر سفر درون‌شهری با اتوبوس در مشهد برای سال۱۴۰۴ به‌طور‌متوسط ۱۵‌هزار تومان برآورد شده است. این درحالی است که مدیریت شهری مشهد تصمیم گرفته است فقط مبلغ ۲‌هزار تومان از مسافران دریافت کرده و باقی هزینه را خودش تقبل کند. این رویکرد نمونه‌ای از همراهی شهرداری با دغدغه‌های مردم و تلاش برای کاهش فشار اقتصادی بر شهروندان و زائران محسوب می‌شود. روزانه بیش از یک‌میلیون نفر در این کلان‌شهر با استفاده از حمل‌ونقل عمومی جابه‌جا می‌شوند. 

این حجم از تقاضا، ضرورت توجه به توسعه ناوگان اتوبوس‌رانی را دوچندان کرده و مدیریت شهری از ابتدای دوره ششم شورا، اقدامات مؤثری را در این‌زمینه انجام داده است. ورود ۲۳۱ دستگاه اتوبوس جدید به چرخه خدمات حمل‌ونقل و انعقاد قرارداد برای خرید چهارصد دستگاه دیگر ازجمله این اقدامات است که نویدبخش آینده‌ای روشن در سیستم حمل‌ونقل عمومی شهر مشهد است. 

مدیریت شهری مشهد همچنین با برنامه‌ریزی‌های دقیق و راهبردی، تلاش کرده است تا طرح‌های عمرانی و ترافیکی را درراستای کاهش خودرو‌های تک‌سرنشین به اجرا بگذارد. خودرو‌های شخصی، متهم اصلی ترافیک و آلودگی هوای کلان‌شهر‌ها دانسته می‌شوند و هرگونه کاهش وابستگی شهروندان به این وسایل‌نقلیه می‌تواند تأثیر چشمگیری بر بهبود شرایط محیطی داشته باشد. توسعه حمل‌ونقل عمومی سریع، دردسترس و با کیفیت، تنهاراه‌حل پایدار و اصولی برای این چالش‌هاست. 

از‌سوی‌دیگر، مشهد به‌عنوان شهری زائرپذیر، ناگزیر است در هرگونه تصمیم‌گیری شهری، شرایط خاص زائران را نیز مدنظر قرار دهد. شهرداری مشهد با علم به ضرورت ارائه خدمات ارزان و دردسترس، باوجود چالش‌های اقتصادی نظیر افزایش قیمت تجهیزات و هزینه‌های نگهداری و پشتیبانی ناوگان، اقدام به اعمال کمترین میزان افزایش بهای خدمات حمل‌ونقل عمومی کرده است. این تصمیم نیز نمایانگر توجه مدیریت شهری به اهمیت جایگاه مشهد به‌عنوان مرکز مذهبی و گردشگری کشور است.

نکته درخورتوجه دیگر، نقش مستقیم حمل‌ونقل عمومی در کاهش آلودگی هواست. امروزه که هوای سالم به یکی از نیاز‌های حیاتی انسان تبدیل شده، توسعه حمل‌ونقل عمومی سبز و هوشمند، گامی بلند در مسیر بهبود کیفیت هوا تلقی می‌شود. کاهش انتشار آلاینده‌ها از خودرو‌های تک‌سرنشین، یکی از راهبرد‌های مهمی است که مشهد توانسته است با برنامه‌ریزی مدون تا حدی به آن دست یابد.

درنهایت، سیاست‌های هوشمندانه مدیریت شهری مشهد با محوریت توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی، دستیابی به ترافیک روان‌تر، هوای پاک‌تر و رفاه بیشتر شهروندان و زائران را هدف قرار داده است. 

اقدام به کاهش سهم پرداختی مردم در هزینه‌های حمل‌ونقل عمومی، توسعه ناوگان و توجه به چالش‌ها و موقعیت‌های خاص شهر مشهد، نمونه‌ای موفق از نگاه مسئولانه و بلندمدت مدیریت شهری در مسیر توسعه پایدار به شمار می‌رود. این اقدامات، نه‌تنها رضایت مردم را جلب می‌کند، بلکه به الگویی مناسب برای سایر کلان‌شهر‌ها تبدیل خواهد شد.