بنیانگذار پیوند سلولهای بنیادیِ خونساز دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت: ظرفیت تختهای موجود در پیوند مغز استخوان کودکان در مشهد جوابگوی نیاز شهر نیست و نیاز به توسعه این ظرفیت وجود دارد.
به گزارش شهرآرانیوز، دکتر علی قاسمی با اشاره به اینکه بخش پیوند سلولهای بنیادی خونساز یا به اصطلاحِ بخش پیوند مغز استخوان از سال ۱۳۹۲ در بیمارستان منتصریه آغاز به کار کرده است؛ گفت: طی ۱۲ سال اخیر بیش از ۳۷۰ بیمار در رنج سنی سه ماهه تا ۷۰ ساله، از خدمات پیوند سلولهای بنیادی خونساز بهرهمند شدند. در سال ۱۴۰۳ نیز ۳۵ نفر از این خدمات بهره بردند. ۷۰ درصد از این بیماران به زندگی طبیعی بازگشتند و کاملا از بیماری رهایی یافتند، حدود پنج درصد پاسخ لازم را از درمان دریافت نکردند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به اینکه پیوند سلولهای بنیادی بیش از ۴۰ نوع بیماری مختلف را درمان میکند در بخش پیوند مغز استخوان منتصریه ۲۱ نوع بیماری از انواع سرطان تا تالاسمی، برخی بیماریهای ژنتیکی، طیف وسیعی از بیماریهای خود ایمنی ونقص سیستم ایمنی و... را درمان کردیم این تعداد بیمارانی که در این سالها پیوند شدهاند؛ در حقیقت بیمارانی بودند که محکوم به مرگ بودند و با این درمان، شانس بهبودی کامل برای تعداد زیادی از آنها فراهم شد.
وی افزود: متاسفانه همان طور که اشاره کردم محدودیت تخت و فضای فیزیکیِ بستری، باعث شده تا تعدادی از این بیماران تحت درمان قرار نگیرند. وی دوری مرکز پیوند مغز استخوان از بیمارستانهای تخصصی کودکان در مشهد را یکی دیگر از عوامل مشکلساز در مسیر ارائه این درمانها خواند و گفت: بخش پیوند مغز استخوان و بخش خون و سرطان کودکان باید در کنار هم باشد.
وی با اشاره به کمبود تختهای بستری در بخش خون و سرطان کودکان در مشهد گفت: وضعیت مشهد یک وضعیت خاص هست این شهر به جهت دسترسی، مرکز ارجاع در شرق کشور محسوب میشود و بیماران زیادی از شهرها و استانهای اطراف برای درمان به مشهد ارجاع میشود. همچنین به جهت وجود بارگاه متبرک حضرت رضا (ع) و امید به شفا، بیمارانی از استانهای دور به مشهد میآیند و ادامه روند درمانِ خود را در این شهر پیگیری میکنند؛ لذا ما با حجم زیادی از مراجعان روبهرو هستیم. از این رو توسعه این بخش نیز نیاز مبرم بیماران است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به حمایت دکتر شبستری، مدیران و معاونین وقت دانشگاه در سال ۹۲ برای راه اندازی بخش پیوند مغز استخوان گفت: در حال حاضر نیز راه اندازی بخش پیوند مغز استخوان بزرگسالان در بیمارستان امام رضا (ع) در حال انجام است؛ اما همچنان در حوزه کودکان این نیاز وجود دارد.
دکتر قاسمی افزود: همان طور که اشاره کردم مشهد مراجعات زیادی خارج از شهر و استان دارد که نیازمند بذل توجه بیشتر مسئولین است. در حال حاضر ما با کمبودهای داروها و ستهای پیوند روبهرو هستیم و با بحث حذف ارز ترجیحی به طور قطع این مشکلات رو به تزاید خواهد گذاشت.
وی پیوند سلولهای بنیادی خونساز را از دستاوردهای بزرگ حوزه بهداشت و درمان کشور دانست و گفت: کلیه خدمات بستری بیماران و داروهای حین پیوند به طور رایگان در اختیار بیماران قرار میگیرد و این خدمت بزرگی است که در این سالیان به بیمارانی ارائه شده است.
وی با اشاره به انواع پیوند مغز استخوان با عنوان اتولوگ و آلوژن گفت: در پیوند اتولوگ سلولهای بنیادی از خود فرد دریافت شده و بعد از شیمی درمانیِ سنگین پیوندانجام میشود؛ که پیوند سادهتری است و بهبودی بعد از پیوند نیز سریع اتفاق میافتد. اما در پیوند آلوژن بعد از شیمیدرمانیِ سنگین و صفر شدن بافت مغز استخوان، پیوند از سلولهای بنیادی اهدا کننده که میتواند از بستگان درجه یک تا بانک سلولهای بنیادی بند ناف باشد؛ تامین میشود. بهبودی زمان بیشتری طول میکشدولی عوارضی، چون عفونت و عارضه پیوند با عنوان GVHD محتملتر است، اما اگر پیوند پاسخ دهد بیماری صدرصد از میان رفته و فرد به زندگی طبیعی مثل یک فرد سالم بازخواهد گشت.
وی به باور غلطی که میان مردم در خصوص پیوند مغز استخوان وجود دارد؛ اشاره کرد و گفت: افراد فکر میکنند اهدا کننده برای پیوند مغز استخوان تحت جراحی قرار میگیرد؛ یا دچار عوارض سخت و سنگین خواهد شد. در حالی که پیوند مغز استخوان از فرد اهداء کننده از طریق دریافت خون اتفاق میافتد و اگر
نگوییم بیعارضه و بخواهیم مثلا رگ گرفتن و تحمل خون گرفتن و زمان صرف شده را جزیی از عوارض محسوب کنیم؛ باز هم در زمرهی کم عارضهترین اقدامات در حوزه پیوند است و، اما اثربخشی و نتیجه بسیار مهم و موثر، در درمانِ فردِ بیمار است.
وی در پایان با اشاره به اهمیت ارجاع به هنگام بیماران تالاسمی کاندیدای پیوند مغز استخوان گفت: از همهی همکاران عزیزم خواهش میکنم بیماران تالاسمی که کاندیدای پیوند مغز استخوان هستند را قبل از ۱۰ سالگی ارجاع دهند. متاسفانه بیماران گاه به قدری دیر مراجعه میکنند که کلیه و قلب و برخی ارگانهای دیگر در پی درمان صدمات جبران ناپذیری دیدهاند و از پیوند هم به دلیل همین صدمات پاسخ مناسب را دریافت نمیکنند.