برنج و حبوبات از سفر‌ه‌مان‌ حذف می‌شود؟

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ اگر سرپرست خانوار باشید یا یک بار هم که شده در این روز‌های بی‌سروسامانی ارز و نرخ کالا برای تهیه مواد غذایی موردنیاز خود به بازار رفته باشید، متوجه قیمت سربه‌فلک‌کشیده اجناس در فاصله زمانی حدودا یک ماهه اخیر شده‌اید. شهرآرا در این مدت تلاش کرد با تهیه گزارش از بازار‌های مختلف درکنار اطلاع‌رسانی و تحلیل آن، مشکلات مردم و اصناف را به گوش مسئولان و پاسخ آن‌ها را به گوش مردم و بازاریان برساند. از بررسی بازار مرغ، تخم مرغ، روغن و چای بگیرید تا وضعیت مسکن، ماسک، موبایل، لوازم خانگی، لاستیک و کامپیوتر فقط گوشه‌ای از این گزارش‌هاست. این‌بار نیز به‌سراغ بازار برنج و حبوبات که از پیشی‌گیرنده‌ها در ماراتن قیمت در بازار هستند رفته ایم.

«این‌طورکه قیمت‌ها بالا می‌رود، ما مجبوریم روزبه‌روز سفره خودمان را کوچک و کوچک‌تر کنیم و هر دفعه یک قلم را حذف کنیم. اول گوشت، بعد مرغ و تخم مرغ، حالا هم برنج و حبوبات. مسئولان به داد مردم برسند.» این برش کوتاهی از صحبت‌های خانم میان‌سالی است که وقتی برای تهیه گزارش میدانی درباره گرانی برنج و حبوبات به بازار مصلای مشهد می‌رویم، با دیدن دوربین، با صدای بلند بیان می‌کند. خانم و آقای مسنی هم که لیستی از اقلام موردنیازشان در دست دارند و به گفته خودشان برای رعایت مسائل ایمنی هر ۴۰ روز یک بار به خرید می‌آیند، از کاهش مقدار خرید‌های خود به‌دلیل افزایش قیمت‌ها می‌گویند. مرد در ادامه اضافه می‌کند: یک کیسه برنج پاکستانی که قبل از عید حدود ۸۰ هزار تومان بوده حالا ۲۲۰ هزار تومان شده و این افزایش قیمت‌ها در همه اجناس رخ داده است. این درحالی است که به حقوق من که بازنشسته هستم فقط ۴۰۰ هزار تومان افزوده شده است که شاید فقط کفاف افزایش قیمت یکی از نیاز‌های ما را بدهد. خانم نیز در تکمیل سخنان همسرش می‌گوید: چند مدل حبوبات خریدیم که روی‌هم‌رفته یک پلاستیک کوچک را پر کرد، اما قیمتش ۲۰۰ هزار تومان شد. در این سن اصلا دخل و خرجمان باهم جور درنمی‌آید.

بازار مصلی این روز‌ها کم‌رونق شده است؛ این موضوع را هم ما متوجه می‌شویم و هم کسبه به آن اذعان می‌کنند. تعدادی از فروشنده‌ها تمایلی به صحبت ندارند و تصورشان این است که حرف‌زدن نه‌تن‌ها فایده‌ای ندارد، که به ضررشان نیز تمام خواهد شد. آن‌هایی هم که حاضر به مصاحبه می‌شوند از تغییر وضعیت موجود ناامیدند و نوک پیکان انتقادشان را به‌سمت دولت می‌گیرند.
یکی از کسبه می‌گوید: قبلا وقتی برنج می‌خریدم به‌خاطر بالابودن قیمت، کلی فروش‌ها حاضر به ارائه فاکتور به ما نبودند، اما حالا مدتی است که هم فاکتور می‌دهند و هم با پیامک تبلیغ می‌کنند. او یک پیام در گوشی تلفن همراه خود را به ما نشان می‌دهد که در آن قیمت هر کیلوگرم برنج پاکستانی ۱۹ هزارو ۹۰۰ تومان، برنج توپ عالی ۱۸ هزار و ۵۰۰، برنج جهیزیه ۱۹ هزار و ۲۰۰ و برنج گلدسته ۱۹ هزار و ۸۵۰ تومان اعلام شده است. او ادامه می‌دهد: از حدود ۳ ماه پیش، افزایش قیمت برنج و حبوبات آغاز شد و حالا به اوج خود رسیده است. قیمت برنج پاکستانی بیش‌از ۹۰ درصد و برنج ایرانی نیز حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داشته است. حبوبات هم مثل برنج افزایش قیمت داشته است، به‌عنوان مثال لپه‌ای که ۱۳ هزار تومان بوده حالا به ۲۵ هزار تومان رسیده یا عدس از نرخ هر کیلو ۱۲ هزار تومان به ۲۰ هزار تومان رسیده است. او می‌گوید: مردم دیگر توان خرید گذشته را ندارند. همان پول را می‌دهند، اما نصف گذشته هم جنس به خانه نمی‌برند. اصلا سبدشان آب رفته است.
فروشنده جوانی که در همین‌موقع برایش بار رسیده و جلو مغازه روی صندلی نشسته است، تا هم نحوه تخلیه بار را نگاه کند و هم با ما هم کلام شود، در باره وضعیت بازار برنج و حبوبات می‌گوید: متاسفانه دولت به جای اینکه جلو گرانی را از سرمنشأ بگیرد به مغازه‌ها می‌آید و به ما خرده‌فروش‌ها ایراد می‌گیرد. الان برنج پاکستانی کمتر از ۲۰۰ هزار تومان پیدا نمی‌شود. همچنین، چون واردات حبوبات خارجی کم شده، قیمت حبوبات داخلی نیز زیاد شده، مثلا عدسی که کیلویی ۷ هزار تومان بوده حالا به ۱۷ تا ۱۸ هزار تومان رسیده است. البته برنجی را که هفته گذشته نمی‌شد با پول نقد خرید، چون خبر‌هایی از تخصیص ارز به برنج وارداتی مطرح شد، توانستیم به صورت نیمه‌قسطی خرید کنیم. کاسب بعدی یک پیراهن خاکستری بلند و یکسره مانند لباس بلوچ‌ها بر تن دارد و مغازه‌اش پر از برنج پاکستانی است. فارسی را با لهجه صحبت می‌کند و می‌گوید: برنج خیلی گران شده است. در پاکستان هم گران شده و با این ارزش تومان برنج گران تمام می‌شود. باید برای خرید این کالا به حساب شرکت‌ها پول پیش واریز کنیم. تازه هرکسی هم نمی‌تواند برنج وارد کند. برای همین قیمت‌ها سر به فلک کشیده است. الان یک کیسه ده‌کیلویی برنج پاکستانی را شرکت‌ها بین ۱۹۰ تا ۲۰۰ هزاربه ما می‌دهند. صحبت دیگر فروشنده‌های بازار مصلی نیز مانند دیگر همکارانشان است. البته یکی از کلی‌فروشانی که به قول خودش فقط در کار خرید و فروش برنج ایرانی است، ادعا می‌کند که این کالا تغییر قیمتی نداشته و مشکلی هم وجود ندارد. اما حتی حاضر نیست برای این ادعایش توضیحی ارائه دهد و این تنها ادعای متفاوت با نظرات کاسبان این حوالی است.

در ادامه به‌سراغ عباس اخوان، کارشناس‌مسئول اداره نظارت بر کالا و خدمات سازمان صنعت و معدن و تجارت خراسان رضوی رفتیم تا درباره وضعیت بازار برنج و حبوبات سوال کنیم. او با بیان اینکه در حوزه تامین و ثبت عرضه جای هیچ نگرانی نیست، به بیان قیمت چند قلم از حبوبات پرداخت و گفت: امروز عدس کانادایی ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان، لوبیا ۲۳ هزارو ۵۰۰، لپه ۲۳ هزارو ۵۰۰، لوبیا چیتی ۲۳ هزارو ۵۰۰ و نخود ۱۲ هزارتومان است. به گفته او این گروه کالایی طی یک ماه گذشته ۲.۲ تا ۲. ۴ افزایش قیمت داشته است؛ بنابراین التهاب بازاری در ۲ ماه اخیر در حوزه حبوبات وجود نداشته است. خرداد سال گذشته، ارز دولتی حبوبات حذف و باعث ایجاد گرانی در این محصول شد؛ بنابراین درباره نرخ این کالا گرانی اتفاق افتاده است، نه گران‌فروشی.

کارشناس‌مسئول اداره نظارت بر کالا و خدمات سازمان صمت درباره برنج نیز بیان کرد: برنج پاکستانی نرخ مصوب دارد و هنوز سازمان حمایت، قیمت جدیدی برای آن اعلام نکرده است. توزیع برنج به‌دلیل وجود برخی مشکلات کم شده است و به همان میزان قیمت این کالا مدتی روند افزایشی به خود گرفته و برنج ایرانی نیز تحت تاثیر برنج پاکستانی دچار نوسان قیمت شده است.
اخوان با بیان اینکه یکی از رسالت‌های ستاد تنظیم بازار، حفظ حقوق اقشار آسیب‌پذیر جامعه است، افزود: توزیع برنج در دستورکار ستاد بازرگانی داخلی سازمان صمت قرار دارد. براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار استان حواله‌هایی ازسوی شرکت غله و خدمات بازرگانی صادر می‌شود.
همچنین دیروز محمدرضا کلامی سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حاشیه نشست کارگروه تنظیم بازار استان گفت که با توجه به موقعیت ویژه اقتصادی خراسان رضوی، سهمیه برنج و شکر این استان مورد بازنگری قرار گرفته و سهمیه ویژه‌ای به آن اختصاص می‌یابد.