به گزارش شهرآرانیوز؛ فردوسی مشهدی در این نشست «همدلی» را مهارتی از مهارتهای زندگی و فضیلتی از فضیلتهای اخلاقی برشمرد و افزود: بر اثر برخورداری اعضای جامعه از مهارت همدلی، قضاوت آنان درباره یکدیگر اخلاقی خواهد شد.
برای توضیح معنای همدلی و تعریف آن از استعارههای گوناگونی بهره میگیرند؛ برای نمونه میگویند: همدلی یعنی دیدن از نگاه دیگری یا راه رفتن با کفش دیگری یا پوشیدن لباس دیگری یا نشستن بر جای دیگری یا رفتن در پوست دیگری و با این تعبیرها بر دو رکن همدلی تأکید میکنند: یکی دانستن و یکی دریافتن حس دیگری. مقصود از دانستن، شناخت احساسات دیگری و مقصود از دریافتن، تجربه احساسات اوست. پس از اینها، نوبت به واکنش اخلاقی متناسب با آن میانجامد.
درک کردن و حس کردن ادراکات و احساسات دیگری و شریک و سهیم شدن در آنها به معنای «تجربه مشترک» است و به تعبیر دیگر درک معرفتی همزمان با تجربه عاطفی. انسان همدل شنونده یا بینندهای است که دیدگاه دیگری را درک میکند و تجربه عاطفی دیگری را بازمیتابد.
فردوسی مشهدی با مقایسه این مفهوم با مفاهیم دیگری مانند «بیاحساسی» (بیاعتنایی یا بیتفاوتی) و «همدردی» و «غمگساری» (غمخواری)، افزود در همدلی دانش (معرفت) و گرایش (عاطفه) فرد موجب کنش متناسب اخلاقی میشود و به همین سبب گفته شد که این مهارت، زمینهساز مناسبات اخلاقی افراد با یکدیگر است. برخی از کنایههایی که در ادبیات محاورهای مطرح میشوند مانند «سواره از پیاده خبر ندارد» یا «گرسنه از دل سیر چه میداند»، به نبود همین مهارت و فضیلت اشاره میکنند.
وی در بخش دیگری از سخنانش، با اشاره به اینکه همدلی همچون بسیاری از فضیلتهای اخلاقی با تمرین فراهم میآید، شگردهایی را توضیح داد که به کمک آنها میتوان از ورزیدگی در همدلی برخوردار شد. او همچنین از اهمیت تخیل داستانی سخن گفت و با تأکید بر حکایت برگزیده از مثنوی معنوی افزود: قصهها (به معنای عام)، خواننده یا شنونده را به همذاتپنداری با شخصیتهای خود فرامیخوانند و همذاتپنداری؛ یعنی تمرین نشستن بر جای دیگری یا دیدن از منظر دیگری یا راه رفتن با کفش دیگری یا رفتن در پوست دیگری یا پوشیدن لباس دیگری. بنابراین، قصهها ابزارهایی قوی برای ورزیدگی در مهارت و فضیلت همدلی به شمار میروند.
فردوسی مشهدی در دنباله جلسه، در شرح و تحلیل قصهای از مثنوی معنوی حاوی سوگیریای به نام «شکاف همدلی»، گفت: چنانکه ملاحظه میفرمایید: شخصیت این قصه ناهمدل است؛ یعنی به شکاف همدلی دچار است و بنابراین، از طریق طرح پرسشهای هوشمندانه برای مخاطب کودک و نوجوان، او خواهد توانست سناریوهای جایگزین آن را پیشنهاد کند. به کمک محرک این قصه میتوانید به ورزش اخلاقی «همدلی» بپردازید و برای طرح بحث با مخاطب هدف در حلقه کندوکاو، شرکتکنندگان را دستکم درباره این فضیلت یا مهارت ورزیدهتر کنید.
دوره آموزشی «مثنویکاوی با کودکان» به همت باشگاه دانشافزایی و بهرهوری ادبیات دینی کودک و نوجوان (بادبادک) و با همکاری مرکز آفرینشهای هنری حوزه هنری خراسان رضوی، با حضور گروهی از نویسندگان و علاقهمندان ادبیات کودک و نوجوان دوشنبهها ساعت ۱۶:۰۰ در ساختمان این حوزه برگزار میشود.