شب یلدا با پیوند آموزه‌های دینی، به فرصتی برای تقویت همبستگی اجتماعی تبدیل می‌شود

به گزارش شهرآرانیوز، آیین‌های ملی زمانی می‌توانند نقش واقعی خود را در تقویت همبستگی اجتماعی ایفا کنند که با ارزش‌ها و آموزه‌های دینی پیوند بخورند. شب یلدا به‌عنوان یکی از کهن‌ترین سنت‌های ایرانی، ظرفیتی قابل توجه برای ترویج مفاهیمی چون صله‌رحم، احترام به بزرگان، ساده‌زیستی و انفاق دارد؛ مفاهیمی که ریشه‌ای عمیق در تعالیم اسلامی دارند. در همین راستا، بازخوانی شب یلدا با نگاهی دینی می‌تواند این مناسبت را از یک گردهمایی صرف به فرصتی اخلاقی، تربیتی و اجتماعی تبدیل کند؛ فرصتی که در صورت مدیریت صحیح، بسیاری از آسیب‌ها و چالش‌های فرهنگی مرتبط با آن‌ها را خودبه‌خود برطرف خواهد کرد. در همین راستا، به گفت‌و‌گو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدعلی فیض‌آبادی، کارشناس دینی و خطیب حرم مطهر رضوی، نشستیم.

وی در این گفت‌و‌گو، با تأکید بر ضرورت نگاه دینی و اخلاقی به آیین‌های ملی همچون شب یلدا، این مناسبت‌ها را فرصت ارزشمندی برای تقویت صله‌رحم، احترام به بزرگان، ترویج فرهنگ انفاق و پرهیز از اسراف دانست.

حجت‌الاسلام فیض‌آبادی با اشاره به رویکرد اسلام در مواجهه با سنت‌های ملی اظهار کرد: هرگاه یک سنت ملی ظرفیت معنوی و اجتماعی داشته باشد، آموزه‌های دینی آن را جهت‌ می‌دهند و تعالی می‌بخشند؛ همان‌گونه‌که درباره عید نوروز در روایات اهل‌بیت(ع) توصیه‌هایی مانند روزه، عبادت و توجه به معنویت بیان شده است. شب یلدا نیز می‌تواند از یک گردهمایی صرف، به فرصتی برای تقویت ارزش‌های دینی تبدیل شود.

خطیب حرم مطهر رضوی نخستین کارکرد دینی شب یلدا را صله‌رحم و دیدار خویشاوندان دانست و گفت: گردهمایی خانواده‌ها و حضور در کنار اقوام، از مصادیق روشن صله‌رحم است که در آموزه‌های اسلامی بر آن تأکید فراوان شده و آثار معنوی و اجتماعی گسترده‌ای دارد.

وی احترام به بزرگان خانواده را دومین محور مهم این مناسبت عنوان کرد و افزود: اینکه خانواده‌ها در شب یلدا به دیدار پدران، مادران و سالمندان می‌روند و بزرگ‌تر‌ها محور جمع قرار می‌گیرند، فرهنگی ارزشمند و ریشه‌دار است که باید در تمام طول سال مورد توجه باشد، نه‌فقط در یک شب خاص.

حجت‌الاسلام فیض‌آبادی با انتقاد از غلبه فضای مجازی بر روابط خانوادگی تصریح کرد: یکی از برکات چنین گردهمایی‌هایی، فاصله‌گرفتن موقت از فضای مجازی و بازگشت به ارتباط چهره‌به‌چهره است. این تعامل مستقیم، به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان که اغلب درگیر تنهایی و فضای مجازی هستند، نقش تربیتی و فرهنگی بسیار مثبتی دارد.

وی در عین حال نسبت‌به برخی آسیب‌های رایج در برگزاری شب یلدا هشدار داد و گفت: اسراف، تبذیر، چشم‌وهم‌چشمی و رقابت‌های نادرست از جمله آسیب‌هایی بوده که با آموزه‌های دینی ناسازگار است. در شرایط کنونی جامعه و با توجه به تأکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب، مدیریت هزینه‌ها و پرهیز از ریخت‌وپاش یک ضرورت دینی و اخلاقی است.

خطیب حرم مطهر رضوی افزود: گاه افراط در تهیه انواع غذاها، میوه‌ها و تشریفات، نه‌تنها شیرینی این دورهمی‌ها را از بین می‌برد، بلکه خانواده‌ها را دچار فشار مالی و حتی اختلاف می‌کند؛ در حالی که فلسفه این شب، «باهم بودن» است، نه «پرخرج بودن».

شب یلدا فرصتی برای انفاق، ایثار و همدلی

وی همچنین با اشاره به طرح این شبهه که شب یلدا موجب برجسته‌شدن فاصله طبقاتی می‌شود، گفت: اگر نگاه ما دینی باشد، می‌توان این مناسبت را به فرصتی برای انفاق، ایثار و همدلی با نیازمندان تبدیل کرد. مشارکت جمعی خانواده‌ها در تهیه ساده مایحتاج یا کمک به اقوام کم‌برخوردار، اقدامی پسندیده و در راستای فرهنگ اسلامی است.

حجت‌الاسلام فیض‌آبادی تأکید کرد: نباید شب یلدا به میدان مجادله، گله‌گذاری‌های قدیمی یا بحث‌های بی‌ثمر تبدیل شود. کنترل گفتار، پرهیز از تنش و حفظ فضای عاطفی خانواده، از توصیه‌های مهم اخلاقی در چنین جمع‌هایی است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: شب یلدا شب پرخوری و تجمل‌گرایی نیست؛ بلکه فرصتی استثنایی برای تقویت پیوند‌های خانوادگی، مهربانی، سادگی و معنویت است. اگر این نگاه دینی در جامعه نهادینه شود، بسیاری از آسیب‌ها خودبه‌خود برطرف خواهند شد.