بازهم پای مافیا و دست‌های پشت پرده در کار است. این‌بار هم صاحبان سرمایه‌های سرگردان، نبض بازار را در دست می‌گیرند و با بالاوپایین‌کردن یک‌شبه قیمت‌ها سود‌های کلانی را به جیب می‌زنند و در قبال آن خانواده‌های زیادی همه زندگی خود را از دست می‌دهند و به خاک سیاه می‌افتند.
سعیده ساجدی‌نیا|شهرآرانیوز؛ بازهم پای مافیا و دست‌های پشت پرده در کار است. این‌بار هم صاحبان سرمایه‌های سرگردان، نبض بازار را در دست می‌گیرند و با بالاوپایین‌کردن یک‌شبه قیمت‌ها سود‌های کلانی را به جیب می‌زنند و در قبال آن خانواده‌های زیادی همه زندگی خود را از دست می‌دهند و به خاک سیاه می‌افتند. چیزی شبیه بلیت‌های بخت‌آزمایی و حتی همین صندوق‌های قرض‌الحسنه که با نشان‌دادن در باغ سبز، شمار زیادی را در رؤیای سود‌های آن‌چنانی و فریبنده در تله حرص و طمع انداخت و به فروپاشی خانواده‌های زیادی منجر شد.
حالا در سایه نوسانات شدید قیمت‌ها در بازار و نبود نظارت جدی، چند سالی است که عده‌ای به‌جای تولید و به‌تبع آن اشتغال‌زایی، سرمایه خود را صرف دلالی و سوداگری می‌کنند و با عنوان خرید و فروش «طلای کاغذی»، قمار‌های چندصدمیلیونی می‌کنند و ضربه‌ای سخت به بازار و صنعت طلا وارد می‌کنند!
ماجرای «طلای کاغذی» چیست؟
به‌این‌ترتیب این‌روز‌ها بخشی از بازار طلا و سکه کشور میزبان افرادی است که کیلو‌کیلو طلا دادوستد می‌کنند یا سکه را در حجم‌های ۱۰۰ قطعه‌ای معامله می‌کنند. در این بازار حتی دلال‌هایی فعالیت می‌کنند که طلا را به‌صورت عمده و سکه را در حجم‌های چند هزار‌تایی می‌خرند، اما همه این معاملات بر روی کاغذ است و طلا و سکه‌ای ردوبدل نمی‌شود و در مقابل «وجه تضمین» برای خرید هر کیلو طلا و هر ۱۰۰ عدد سکه فقط ۵۰ میلیون تومان است!
باید بدانید که دلال‌ها با راه‌اندازی نوع جدیدی معامله که به قمار بیست‌وچهارساعته شباهت دارد، چنین کاری را ممکن کرده‌اند. به‌این‌ترتیب که فروشنده روی کاغذ تعهد می‌دهد که یک کیلو طلا را یک هفته دیگر به خریدار تحویل بدهد، اما ملاک معامله، قیمت طلا در امروز است. خریدار این کاغذ را از فروشنده می‌گیرد و یک هفته بعد به سراغ فروشنده می‌آید. اگر قیمت طلا تا آن تاریخ گران شده باشد، سود را از فروشنده می‌گیرد و اگر هم قیمت پایین آمده باشد، به فروشنده منفعت می‌دهد و این درحالی است که حتی یک گرم طلا بین ۲ طرف ردوبدل نشده است.
در این میان اگر ۲ طرف به همدیگر اعتماد داشته باشند، با همین کاغذ معامله می‌کنند و اگر هم اعتماد نداشته باشند یا برای محکم‌کاری، ۵۰ میلیون تومان به‌عنوان ضمانت قرار می‌دهند که طرف برنده سود خود را برداشت می‌کند. هر کاغذ یا به‌اصطلاح رسید، فقط ۲۴ ساعت اعتبار دارد. بازار طلا هر روز از صبح اول وقت تا ساعت ۶ عصر باز است، ولی اگر هر خریدار به هر دلیلی در این ۲۴ ساعت رسید را مرجوع نکرد، ۵۰ میلیون تومان پیش‌پرداخت به‌عنوان خسارت فسخ قرار‌داد در نظر گرفته می‌شود و رسید دیگر اعتبار ندارد. البته این امکان وجود دارد که قبل از پایان ۲۴ ساعت خریدار با مراجعه به همان فروشگاه رسید را ۲۴ ساعت دیگر تمدید کند که این کار یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد.
طلایی در کار نیست؛ فقط حرف‌ها ردوبدل می‌شوند
براساس گزارشی که برخی طلافروشان دراین‌باره می‌دهند: نحوه فعالیت در این بازار این‌گونه است که یک نفر با ایجاد یک اتاق به‌صورت مجازی، تعدادی را با خود همراه می‌کند و تقریبا شاید هر روز این افراد درون اتاق به خرید و فروش طلا به‌صورت کاغذی اقدام کنند و اصولا طلایی وجود ندارد که معامله شود، بلکه فقط حرف‌ها ردوبدل می‌شوند؛ به این صورت که ۲ نفر با هم به‌صورت لفظی طلا معامله می‌کنند و فروشنده قول می‌دهد یک کیلو طلا را یک روز یا ۳ روز یا یک هفته دیگر به خریدار بدهد و ملاک معامله قیمت طلا در روز تحویل است.
آن‌ها به این نکته اشاره می‌کنند که بازار ارز و طلا متأثر از هم هستند؛ هر زمان ارز افزایش قیمت را تجربه می‌کند، به‌تبع آن طلا هم دچار افزایش قیمت می‌شود و برعکس. به همین دلیل از زمانی که نوسانات بازار ارز و طلا افزایش یافته است، بیشتر شاهد ایجاد این اتاق‌ها هستیم.
به‌گفته طلافروشان، این معاملات به‌نحوی است که یک نفر سود می‌کند، اما چندین نفر متضرر می‌شوند و در این میان سوداگران طلای کاغذی، طلافروش‌هایی هستند که کار و زندگی خود را رها کرده و وارد این اتاق‌ها شده‌اند و البته هرچه داشتند، باختند.
سال گذشته و هم‌زمان با آغاز نوسانات قیمت ارز و طلا، رئیس انجمن پخش‌کنندگان طلا و جواهر با ابراز تأسف از اینکه فرصت‌طلبان با طلای کاغذی بازار را مدیریت می‌کنند، به همه‌گیرشدن طلای کاغذی هشدار داده و گفته است: متأسفانه فعالان بازار با طلای کاغذی وارد عرصه قمار شده و از تولید فاصله گرفته‌اند، بدین معنا که دیگر به معامله مستقیم طلا نیازی نیست؛ این بلایی است که تبعات آن در آینده گریبان اقتصاد را خواهد گرفت و بهتر این است که از امروز به فکر جلوگیری از آن باشیم.
محمد اسدی جوزانی با بیان اینکه افراد بسیاری وارد بازار طلای کاغذی شده و دارایی خودشان را از دست دادهاند، اضافه کرد: قدرتمندان بازار طلا، برندگان اصلی قمار طلای کاغذی هستند، زیرا با توان مالی بالایی دارند، روی کاغذ مقدار بسیاری طلا می‌خرند و آن‌چنان بازار را مدیریت می‌کنند که سود کلان نصیب خودشان شود. این افراد به‌دنبال افرادی می‌گردند که در آرزوی به‌دست آوردن پول کلان در مدت کوتاه هستند و نفع خودشان را بر هر چیزی ترجیح می‌دهند و حتی اگر عده‌ای نوپا ورشکست شوند، برایشان اهمیتی ندارد.
او با تأکید بر اینکه اقتصاد مقاومتی با طلای کاغذی محقق نمی‌شود، گفته است: معنی اقتصاد مقاومتی این است که تولید رونق داشته باشد، درحالی‌که طلای کاغذی هرگز به تولید منجر نمی‌شود و در نتیجه کارگاه طلاسازی تعطیل و کارگر طلاساز بیکار می‌شود. مسئولان توجه داشته باشند با رونق طلای کاغذی، تفکر تولید از بین می‌رود و سرمایه‌دار نیز به‌جای ایجاد کارگاه طلاسازی، به خرید طلای کاغذی مشغول می‌شود.
وضعیت بازار طلا بحرانی است
دراین‌باره، رئیس اتحادیه صنف طلا، نقره و جواهر مشهد با اعلام اینکه اتاق‌هایی که معاملات «کاغذی» یا «فردایی» یا «شناور» سکه و طلا انجام می‌دهند، غیرقانونی و غیرشرعی است، می‌گوید: وضعیت بازار طلای مشهد بسیار بحرانی است و خرید و فروش طلا و سکه در آن انجام نمی‌شود. نوسان نرخ طلا و سکه نیز در چند روز گذشته بسیار زیاد بوده است و بازار فقط نرخ می‌دهد و خرید و فروش به حداقل ممکن رسیده است و خبری از مشتری نیست.
محمدباقر معبودی‌نژاد با بیان اینکه معاملات کاغذی باعث افزایش نرخ طلا و سکه می‌شود، تصریح می‌کند: در این اتاق‌ها هیچ بردی در کار نیست و فقط افراد خاص با فرمول‌های خاص در یک فضای غیرواقعی، سود یک‌طرفه نصیبشان می‌شود و باقی افراد را متضرر می‌کنند.
به‌گفته او، با ارسال پیامک به شهروندان توصیه شده است وارد این‌گونه معاملات شناور نشوند، ضمن اینکه این اتحادیه به اداره آگاهی اطلاع داده است که مانع از انجام این کار غیرقانونی شود و آن‌ها نیز به‌صورت جدی به‌دنبال تعطیل‌کردن این اتاق‌ها هستند.
جامعه ایرانی به‌دنبال یک‌شبه پول‌دارشدن است
دکتر علی عقیلی، کارشناس کسب‌وکار در گفت‌وگو با شهرآرانیوز با بیان اینکه بروز چنین پدیده‌هایی در جامعه ایرانی باید از نظر جامعه‌شناختی بررسی شود، می‌گوید: متأسفانه بیشتر ما ایرانی‌ها به‌دنبال پول‌درآوردن از مسیر‌های راحت، بی‌دردسر و بدون زحمت و با سرعت هستیم که در اصطلاح می‌گویند یک‌شبه ره صدساله را رفت! اتفاقی که درباره صندوق‌های قرض‌الحسنه افتاد و سرمایه‌گذاران مدام گوش به زنگ بودند که سود کدام صندوق بیشتر است تا سرمایه خود را به آنجا منتقل کنند و سرانجام هم جزو مال‌باختگانی شدند که همچنان چشم‌انتظار سرمایه آب‌شده خود هستند.
این کارشناس با اشاره به گزارش فاکس‌بیزینس درباره متوسط قیمت هر فوت‌مربع مسکن که در شیکاگو ۱۹۳ دلار، در دالاس ۲۱۵ دلار و در میامی ۳۱۳ دلار است، می‌گوید: با استناد به این مطلب اگر دلار ۲۷ هزار تومانی ایران را نظر بگیریم، میانگین قیمت یک مترمربع مسکن در شیکاگو تقریبا معادل ۵۰ میلیون تومان، در دالاس تقریبا معادل ۶۰ میلیون تومان و در میامی حدود ۸۷ میلیون تومان است. با این حساب یک شهروند تهرانی با پول آپارتمانی ۱۸۰ متری در مجیدیه، می‌تواند یک آپارتمان بزرگ‌تر در مرکز شیکاگو یا دالاس آمریکا داشته باشد. در فایل بنگاه‌های مسکن تهران بهای یک آپارتمان بیست‌ویک‌ساله ۱۸۰ متری و بدون آسانسور در امیرآباد ۱۵ میلیارد تومان است، با این مبلغ می‌شود یک آپارتمان ۸۳ متری در قلب لس‌آنجلس خرید. به‌این‌ترتیب قیمت مسکن از ۲۰ سال پیش تا کنون در آمریکا ۲ برابر شده، درحالی که در تهران ۷۸ برابر شده است و این یعنی نهایت سوءمدیریت در کشور که زندگی مردم را با مشکلات عدیده‌ای رو‌به‌رو کرده است.
او این را هم اضافه می‌کند که در هیچ کشوری، ملک، خودرو و امثال آن کالای سرمایه‌ای نیست و برای حفظ ارزش پول خریداری نمی‌شود، بلکه کاملا برای نیاز مصرفی هزینه می‌کنند، این درحالی است که در کشور ما سوداگران خانه، خودرو، طلا و... از برخی بی‌تدبیری‌ها سوءاستفاده می‌کنند و هربار سرمایه‌های سرگردان را روانه یک بازار می‌کنند. حالا در جریان معاملات طلای کاغذی هم باید گفت که، چون هیچ کالایی ردوبدل نمی‌شود، علاوه‌بر اینکه به‌لحاظ شرعی و اخلاقی حرام است، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به اقتصاد خانواده‌ها و کشور وارد می‌کند و همه این قمار‌ها از تفکر یک‌شبه پول‌دارشدن ناشی می‌شود!