مسعود سلطانی - بعد از خرداد‌ماه امسال، قیمت گوجهفرنگی شروع به کاهش کرد و حالا مدتی است که هر کیلوگرم گوجهفرنگی تحویلی به کارخانه‌هاحدود 1000 تومان است. با وجود این، دستگاه‌های نظارتی هنوز افسارِ گسیخته قیمت کنسرو گوجهفرنگی را مهار نکرده‌اند. سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در سامانه 124 قیمت هر قوطی 900گرمی رب گوجهفرنگی را 16 هزار و 500 تومان اعلام کرده است. فروشگاه‌های زنجیره‌ای این محصول را با تخفیف‌های چهل‌درصدی و پنجاه‌درصدی حدود 15 هزار تومان می‌فروشند و بیرون شهر، در حاشیه جاده‌ها ممکن است رب گوجه کارخانه‌های گمنام را به قیمتی در حدود 10 هزار تومان پیدا کنید!
این بلبشوی قیمت‌ها باعث شده است برخی از فعالان اقتصادی کارخانه‌های تولیدکننده را متهم اصلی بدانند. در جدیدترین واکنش به این وضعیت، اسدا... کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، به ایسنا گفت: که سال گذشته کارخانه‌های تولیدی رب گوجه به بهانه افزایش قیمت لحظه‌ای گوجهفرنگی، قیمت رب را افزایش دادند. اکنون که هر کیلو گوجهفرنگی ربی به ۱۰۰۰ تومان رسیده هنوز هم یک بسته رب ۸۰۰گرمی به قیمت ۲۲ هزار تومان فروخته می‌شود. این موضوع نشان از سودجویی برخی کارخانه‌های تولیدی دارد.
هر قوطی رب 9000 تومان
«2 ماه پیش اعلام آمادگی کردیم که رب گوجهفرنگی را به قیمت 10هزار تومان به دست مصرفکننده برسانیم.» این جمله را رئیس انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی استان، می‌گوید. علیرضا بوستانی ادعای اسدا... کارگر را رد می‌کند و می‌گوید: این طبیعی است که انتظار داشته باشیم قیمت کنسرو رب گوجه متناسب با کاهش قیمت گوجه کاهش پیدا کند.
او ادامه می‌دهد: بالا بودن قیمت رب گوجهفرنگی تحت تأثیر عوامل متعددی است. رب گوجهفرنگی 2 سال تاریخ مصرف دارد و ممکن است برخی توزیع‌کنندگان هنوز محصولاتی با قیمت بالا در انبارشان داشته باشند. بوستانی به اینکه انگشت اتهام را به سمت کارخانه‌ها می‌گیرند حسابی اعتراض دارد و می‌گوید: 2 ماه است که آمادگی خود را به وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده‌ایم که می‌توانیم روی قوطی‌های رب قیمت 10 هزار تومان را برای مصرفکننده درج کنیم و برای اینکه این محصول مستقیم به دست مصرفکننده برسد، با قیمت 9000 تا 9500 تومان در اختیار فروشگاه‌های زنجیره‌ای قرار دهیم. بوستانی قیمت هر قوطی رب را برایمان اینطور آنالیز می‌کند: 4500 تومان هزینه گوجهفرنگی برای هر قوطی رب نهصدگرمی است. 3500 تومان هزینه قوطی و درب آسان بازشو است. 500 تومان صرف بسته‌بندی می‌شود و باید بر این ارقام، سود کارخانه و 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده را هم بیفزاییم.
درج قیمت روی محصول ظلم به مصرفکننده است
وی بالا بودن قیمت رب گوجه را در بازار تقصیر دلال‌ها نمی‌داند و توضیح می‌دهد: اکنون قیمت مصرفکننده درج‌شده روی تولیدات جدید کارخانه‌ها به صورت میانگین حدود 15 هزار تومان است. بخشی از این رقم مربوط به هزینه‌های پخش، بازاریابی، حمل‌ونقل و ... است و نمی‌توان این هزینه‌ها را به دلالی نسبت داد. سازمان حمایت سقف قیمت را برای رب گوجه 16هزار و 500 تومان اعلام کرده است اما معتقدم قیمت این محصول باید کمتر از این‌ها باشد. رئیس انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی استان درج قیمت مصرفکننده روی محصولات تولیدی کارخانه‌ها را ظلم به مصرفکننده می‌داند و می‌گوید: هیچ‌کجای دنیا چنین اتفاق نمی‌افتد. این کار باعث شده است فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌راحتی دست به فریب مردم بزنند. فروشگاه‌های زنجیره‌ای به کارخانه سفارش می‌دهند که قیمت غیرواقعی روی محصول درج کند و بعد روی آن قیمت غیرواقعی تخفیف‌های عجیب و غریب می‌دهند. این رفتار پوپولیستی است! بوستانی ادامه می‌دهد: فروشگاه‌های کوچک هم از درج قیمت مصرفکننده به نحوی دیگر سوءاستفاده می‌کنند. فروشگاه‌های کوچک محصولات کارخانه‌های گمنام را که محصول بی‌کیفیتشان ارزان است اما قیمت مصرفکننده درج‌شده روی آن‌ها بالاست ارزان می‌خرند و گران می‌فروشند. درج قیمت ظلم به مصرفکننده است و باید فاکتور خرید ملاک قرار گیرد. اینکه تولیدکننده روی محصول خود قیمت درج کند مربوط به شرایط جنگی است که مواد اولیه کارخانه‌ها را دولت یارانه‌ای تأمین می‌کرد.
هر کیلو رب گوجه خانگی 5000 تومان
اکنون که هر کیلوگرم گرجه‌فرنگی را می‌شود با قیمت 1000 تومان خرید، هزینه تولید هر کیلو رب خانگی چیزی در حدود 4000 تا 5000 تومان است. پیشنهاد سرویس اقتصاد شهرآرا این است که اگر می‌توانید، خودتان رب گوجهفرنگی بپزید. با یک حساب سرانگشتی، می‌فهمید که اگر خوش‌شاس باشید، می‌توانید هر قوطی نهصدگرمی رب گوجه کارخانه‌ای را حدود 10 هزار از بازار بخرید اما همان‌طور که در این مطلب اشاره شد، بیش از 60 درصد قیمت این محصول مربوط به هزینه‌های جانبی تولید، حمل ونقل، مالیات و تبلیغات و ... است. پس اگر حال و حوصله دارید و مکان مناسبی در اختیار دارید، خودتان رب گوجهفرنگی خانگی بپزید که قیمت آن نهایتا هر کیلو 5000 تومان خواهد شد. قیمت گوجهفرنگی در روزهای اول مهرماه سال گذشته با بیش از ۴۰ درصد افزایش در مقایسه با ماه قبلش به حدود 7000 تومان رسید. به دنبال آن، قیمت رب گوجهفرنگی نیز افزایش چشمگیری یافت، به طوری‌که قیمت هر قوطی در برخی برندها و مغازه‌ها تا ۲۰ هزار تومان و در سایت‌های فروش نیز به بیش از ۲۴ هزار تومان رسید.
به دنبال آن در 3 ماه اول امسال نیز طبق گزارش مرکز آمار ایران، متوسط قیمت رب گوجهفرنگی به حدود ۲۲ هزار تومان رسید. این وضعیت و ادامه گرانی رب گوجهفرنگی در حالی است که در چند ماه اخیر، قیمت گوجهفرنگی در حد قابل‌توجهی کاهش یافته است و به دنبال آن، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مکلف شد با توجه به کاهش نرخ گوجهفرنگی، به اصلاح نرخ رب گوجهفرنگی اقدام کند و قیمت اصلاحی در سامانه ۱۲۴ اطلاع‌رسانی شود، اما کاهش قیمت رب گوجهفرنگی با مقاومت برخی از تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان این محصول روبه‌رو شده است.