چرخی کوتاه در تنها مرکز ارتز و پروتز شرق کشور یک نکته مهم را به همه گوشزد می‌کند
حسین بیات | شهرآرانیوز؛ بیژن توکلی خودش را ول می‌کند روی صندلی و بعد پای چپش را از پاچه بیرون می‌کشد. مفصل زانو را دو بار می‌شکند و به کارشناس کارگاه ساخت نشان می‌دهد گیر پایش کجاست. او یکی از چندین مراجعه کننده روزانه مرکز ارتز و پروتز کوثر خراسان است که خدماتش ویژه جانبازان است.
جانباز ۶۵ درصد مشهدی که در عملیات قادر در اشنویه یک پایش را از دست داده، حالا ۲۸ سال است که به این مرکز رفت وآمد دارد. او البته از ابتدای جانبازی در سال ۶۴ از مراکز هلال احمر یک پای چوبی گرفته است، اما با راه اندازی این مرکز، از مشتریان همیشگی خدمات آن شده و حالا با یک پای فلزی نشسته تا با تعمیر کوچکی راه رفتنش آسان‌تر شود. می‌گوید: کیفیت خدمات اینجا خیلی خوب است و متولیان با مهربانی پیگیر امور جانبازان هستند.
توکلی معتقد است مهندسان این مرکز کارشان خیلی خوب است و با خنده اضافه می‌کند: به قول معروف بالاتر از حد لالیگاست.
او می‌گوید: ما جانباز‌ها اغلب به جز مصدومیتمان، بیماری‌های دیگری هم داریم که در اینجا مراعات همه این بیماری‌ها می‌شود و مشاوره‌هایی داده می‌شود تا مصدومیت‌های جانبی مان به حداقل برسد.
حسینی جانباز دیگری است که برای ترمیم دستش آمده است؛ به شوخی می‌گوید: می‌خواهم توی عیددیدنی‌ها رکورد آجیل خوری را بشکنم.
او هم اگرچه از کیفیت خدمات مرکز راضی است، می‌گوید: برخی قطعات اندام مصنوعی، خارجی است و نمونه داخلی آن موجود نیست و تحریم‌ها سبب شده است مسئولان مرکز برای خدمات دهی با مشکل روبه رو شوند.
در چنین شرایطی حسینی امیدوار است که «متخصصان داخلی توان ساخت تمام قطعات مربوط به اندام مصنوعی را پیدا کنند تا کیفیت زندگی جانبازان بیش از این پایین نیاید.»
خدمات دهی سالانه به بیش از ۲۵۰۰ جانباز
به علت وجود بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) و ارائه خدمات با کیفیت بهتر، مرکز ارتز و پروتز کوثر خراسان، تنها مرکز شرق کشور است که هر ساله جانبازان بسیاری از سایر استان‌ها از جمله خراسان‌های شمالی و جنوبی، سمنان، گلستان، یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان به آن مراجعه می‌کنند.
سیدعلی قاسمی، مدیر این مرکز، می‌گوید: مرکز مشهد علاوه بر استفاده از جدیدترین فناوری‌های موجود در کشور در زمینه ساخت و مونتاژ انواع پروتز‌های اندام تحتانی و فوقانی و ارتزها، دارای بخش ساخت کفش طبی نیز هست و قالب گیری و ساخت پروتز‌های فیلر پنجه، کفی و کفش طبی نیز در همین مرکز انجام می‌شود؛ به همین دلیل سالانه بیش از ۱۰۰۰ نفر برای ارتز و بیش ۱۵۰۰ نفر هم برای پروتز به ما مراجعه می‌کنند.
او تأکید می‌کند که هر خدمتی که به نوعی به وضعیت حرکتی جانباز کمک کند، در این مرکز صورت می‌گیرد و اضافه می‌کند: ارتز عملکرد کمکی دارد، مانند سمعک که به شنوایی فرد کمک می‌کند، اما پروتز اندام مصنوعی است که جایگزین یک عضو می‌شود. تمام این قطعات بنا به فیزیک جانباز ساخته و تنظیم می‌شود تا عوارض معلولیت به حداقل برسد. او در توضیح شکل گیری این مرکز، گریزی به رشته دانشگاهی این کار می‌زند که در سال ۶۲ و بنا بر احساس نیاز شکل گرفت تا خدمات استانداردی به جانبازان ارائه کند. او می‌گوید: بنیاد مستتضعفان و جانبازان در سال ۷۱ برای جلوگیری از اعزام جانبازان به خارج در ۳ شهر اصفهان، تهران و مشهد و به صورت آزمایشی، سه مرکز دایر کرد تا هم جانبازان قطع عضو، خدمات را به روز و رایگان دریافت کنند و هم از خروج ارز جلوگیری شود.
این دکتر حرکات اصلاحی با اشاره به تحریم‌ها از نوآوری هایی می‌گوید که بار زیادی از دوش این مرکز و جانبازان برداشته است؛ «نبود قطعات باکیفیت و استاندارد از کیفیت زندگی جانبازان می‌کاهد؛ در همین راستا و با معذوریت‌هایی که تحریم به ما تحمیل کرده است، با توانمندسازی بخش‌های داخلی، قسمت عمده نیاز‌های خود را از داخل تأمین می‌کنیم، از جمله دست‌های سیلیکونی که در همین مشهد تولید می‌شود. همچنین با همکاری آزمایشگاه مکانیک دانشگاه فردوسی یک دست الکترونیک را مهندسی معکوس کرده ایم و در حال شبیه سازی آن هستیم.»
او در پایان حرف هایش می‌گوید: اینجا هر جانبازی که دفترچه خدماتی یا معرفی نامه داشته باشد، از ما خدمات می‌گیرد، اما مسئولان تصمیم ساز بدانند که جانبازان، پس از ۳۰ سال جانبازی، به امراض دیگری نیز دچار می‌شود. آن‌ها یک معلولیت اولیه دارند و به مرور زمان، معلویت‌های دیگر نیز پیدا می‌کنند. مسئولان باید توجه کنند که در اغلب موارد، معلولیت ثانویه، شدیدتر از معلولیت اولیه جانبازان است و برای رفع نیاز‌های آنان به همت و تلاش بیشتری نیاز است.