سیده نعیمه زینبی | شهرآرانیوز؛ سخنگوی ستاد مقابله با کرونا در یک اظهارنظر ادعا می‌کند که ۷۰ درصد هتل‌ها در مشهد اشغال شده و هتل‌ها دارند با بیمارستان‌ها رقابت می‌کنند! در این شرایط اندوه بار هیچ بعید نیست که نگاه شماتت بار جامعه که به دنبال مقصر برای شرایط کنونی می‌گردد به سوی هتل‌ها بچرخد و از آن‌ها بپرسد: «چرا باید در شرایط فعلی مشهد ۷۰ درصد ظرفیت هتل‌ها مملو باشد؟» مسئله‌ای که بلافاصله با واکنش روبه رو می‌شود و از سوی استاندار خراسان رضوی و معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی استان تکذیب می‌شود.
این تأیید و تکذیب، نگاه ما را به سوی هتل‌ها جلب می‌کند تا در جست وجوی این باشیم که در این شرایط سخت کرونا که همه رسانه‌ها دست به دست یکدیگر داده اند تا مسئولان را وادار به تعطیلی مشهد و ممنوعیت تردد به این شهر کنند در هتل‌ها چه خبر است. آیا رقابتی میان هتل‌ها با بیمارستان‌ها وجود دارد یا این اظهارنظر فقط برای انداختن توپ در میدان دیگری است! به همراه عکاس روزنامه نماینده یک گروه ۴۰ نفره می‌شویم که قرار است مکانی برای اقامت در مشهد پیدا کنیم و در این میان شرایط مراکز اقامتی مشهد را بررسی می‌کنیم.
در نخستین گام سفر به یک سایت رزرو سر می‌زنیم تا برای یک اقامت دو سه روزه اتاق بگیریم. دیدن تخفیف‌هایی که گاهی تا ۷۰ درصد می‌رسد این سؤال را در ذهن متبادر می‌سازد که آیا واقعا ۷۰ درصد تخت‌ها در هتل‌های مشهد پر است؟ هتلی که در بهترین موقعیت خیابان شیرازی با فاصله دویست متری حرم خودش را به بافت قدیمی این خیابان کهن قالب کرده است تخفیف ۲۶درصدی گذاشته تا اتاق دو تخته را با یک میلیون و ۱۱۷ هزار تومان واگذار کند.
این تخفیف در یکی دیگر از هتل‌های قدیمی همین خیابان به ۴۰درصد می‌رسد تا خبر از آمار کم مسافران این ساختمان قدیمی بدهد، البته با این حال قیمت یک اتاق دو نفره در این هتل چهار ستاره ۵۰۵هزارتومان آب می‌خورد. این تخفیف‌ها در هتل سه ستاره در میدان بسیج به ۵۰درصد و قیمت اتاق دوتخته ۳۴۷هزار تومان است.
در یک هتل آپارتمان در امام‌رضای۱۹تخفیف ۳۷درصدی اعمال و اتاق دو تخته ۲۸۰هزارتومان واگذار می‌شود. در امام‌رضای ۸ با یک ستاره کمتر دوخوابه با اندک تخفیف ۳۸۸ هزار تومان است. در امام‌رضای ۴۰ در یک هتل یک ستاره مبلغ برای اسکان دو نفر به ۱۵۰ هزارتومان می‌رسد. بررسی‌ها نشان می‌د هد که تخفیف‌ها در اتاق‌های کوچک‌تر کمتر است و هرچه اتاق بزرگ‌تر باشد امکان گرفتن تخفیف بیشتر می‌شود. از سوی دیگر این تخفیف‌ها نشان می‌دهد که هتل داران امید ندارند با قیمت مصوبشان بتوانند مسافری را راهی اتاق‌ها کنند و می‌خواهند با تخفیف گذاری درصد اشغال تختشان را بیشتر کنند.
در سوی دیگر ماجرا مدت هاست خانه‌های قدیمی‌ترین بافت هویتی مشهد تخریب می‌شوند و زمین‌ها به هم پیوند می‌خورند تا هتل‌ها سر از زمین بیرون بیاورند و در کنار بارگاه منور رضوی طبقه به طبقه بالا بروند. در بافت مرکزی شهر مشهد ملغمه‌ای از ساختمان‌های بزرگ و کوچک در کنار هم شکل گرفته اند. هرکدام به تناسب متراژ زمین و سرمایه چند طبقه‌ای بالا رفته است تا اکنون هتل ها، هتل آپارتمان ها، زائرسرا‌ها و مسافرخانه‌ها در چهارسوی حرم گسترده بشوند و بافت پیرامون حرم به محل آمد و شد مسافرانی تبدیل شود که از مبادی ورودی یک راست به این سو گسیل می‌شوند.
ما هم مسافریم و جست وجو برای یافتن یک اتاق مناسب را از چهارراه شهدا آغاز می‌کنیم. مسیر نخستین هتلی که از دور می‌بینیم در پیش می‌گیریم. هنوز چند قدمی مانده تا در را باز کنیم و داخل برویم که چشممان به نوشته روی در می‌افتد: «به دلیل شیوع کرونا این هتل تا اطلاع ثانوی تعطیل است.» سر می‌چسبانیم به شیشه‌های سکوریت.
ملحفه‌های سفید روی وسایل حرف می‌زنند. جلوتر هتل صاحب نام دیگری تعطیلی اش را اعلام کرده است. کمی پیش‌تر باز هم یک نوشته دیگر و تعطیلی دیگر توجه را جلب می‌کند. کارگر هتل می‌گوید: «ما در دوران کرونا مسافر نداشتیم و داریم تعمیرات می‌کنیم.» کرونا، کاهش مسافر و تعمیرات بسیاری از اماکن اقامتی را در دام تعطیلی اجباری انداخته است. هرچه از حرم فاصله بگیری تعطیلی‌ها بیشتر به چشم می‌آید. بر اساس اظهارنظر‌ها چیزی بین ۴۰ تا ۵۰ درصد از مراکز اقامتی مشهد در مدت شیوع بیماری کرونا تعطیل شده است!
نمای هتل از بیرون روبه راه و رو پا است. درب گردان خودکار افراد را به داخل هدایت می‌کند تا روی فرش قرمز قرار بگیرند. حالا نوبت به تب سنج است که به استقبال بیاید و اجازه ورود به هتل را صادر کند. بوی تمیزی بلند است. انگار همین چند دقیقه پیش یک کارگر وسواسی به جان در و دیوار افتاده و همه جا را برق انداخته است. پذیرش خوش پوش و آراسته ظاهر است. رفتار و کلام کارمندان با میهمانان بیش از اینکه نشانه احترام باشد، از قیمت بالای هتل و ستاره‌های آن پرده برمی دارد.
شبی ۷۰۰ هزار تومان برای یک اتاق دو نفره. با شنیدن قیمت بالا هم جل و پلاس جمع نمی‌کنیم برویم و سؤالات دیگر می‌پرسیم. اتاق‌ها را یکی در میان در طبقات به مسافران واگذار می‌کنند و پس از خروج مسافر همه چیز ضدعفونی می‌شود، البته از آمد وشد هتل می‌توان به خلوتی اش در این ایام پی برد. فضا‌های عمومی هتل هم بزرگ‌تر از حد معمول هستند و ازدحام در کار نیست. برای کسانی که در این هتل ساکن می‌شوند نگرانی خاصی از بابت انتقال کرونا نباید به وجود بیاید. مسافران هتل‌های ۵ ستاره و ۴ ستاره با پرداخت وجه بیشتر امکانات، رفاه و سلامتی را در سفر تجربه خواهند کرد و مسئله عجیبی نیست!
وقتی در خیابان‌های اطراف حرم قدم می‌زنی بیش از هر چیز دیگری تابلوی هتل آپارتمان به چشم می‌خورد. واحد‌های اقامتی که میانه قیمت هستند و برای بیشتر خانواده‌های ایرانی انتخاب اول. ما هم در طول گزارش بیشتر گذرمان به این واحد‌های اقامتی افتاد. یکی شان فقط ۲۲ تخت داشت و برای گروه ۴۰ نفره ما در صورت استفاده از کف خواب مناسب می‌شد. دیگری نیمی از اتاق هایش پر بود و می‌گفت برای ۱۰ روز دیگر خبر بگیرید. سری هم به سوئیت هایش زدیم. پاکیزه و دل بردار بود. هتل آپارتمان دیگر هم می‌گفت ما فقط ۶۵ تخت داریم و اگر گروه شما بیاید بیشتر ظرفیت در اختیار شما خواهد بود. آنجا هم به نظر خوب و باکیفیت می‌رسید. از رعایت شیوه نامه‌ها هم همه هتل آپارتمان‌ها نظافت اتاق و تعویض همه ملحفه‌ها و ملزومات اتاق را مثال می‌زدند.
بعضی ضدعفونی را هم جزو شرایط بهداشتی اعلام و بیشترشان تأکید می‌کردند که مسافران معمولا خودشان ماسک و ضدعفونی کننده به همراه دارند. بسیاری از مسافران به صحبت کارکنان اکتفا نمی‌کنند و پس از ورود به اتاق خودشان مشغول ضدعفونی می‌شوند. با مراجعه به چند هتل آپارتمان در خیابان امام رضا (ع) به این نتیجه رسیدیم که اگرچه آن‌ها دوست دارند ظرفیت اتاق‌ها را تکمیل کنند، ولی با توجه به کرونا ظرفیت اتاق‌ها معمولا پر نمی‌شود. بیشتر واحد‌هایی که در موقعیت مکانی خوبی هستند اشغال تخت نزدیک به ۵۰ درصد یا کمتر دارند!
ته یک کوچه بن بست تابلواش خودنمایی می‌کند. فضای دفترش زیرزمینی است که با یک پنجره مشرف به کوچه است. از همان بالا سلام کرده و از پله وارد می‌شویم. متصدی خودش کاره‌ای نیست و باید با صاحب مهمان پذیر هماهنگ کند. تلفنی شرایط را منتقل می‌کند تا اجازه رزرو بگیرد، اما مرد آن طرف خط مخالفت می‌کند و حتی تأکید می‌کند: «هر وقت آمدند مشهد بیایند اگر جا باشد به آن‌ها اتاق می‌دهیم.»
خنده دار است، ولی دغدغه نبود مسافر ندارد. برخلاف دیگر اماکن، به نظر می‌آید شلوغ‌تر است. کارگر خانه داری اش هم از اینکه مسافری جابه جا شده کلافه به نظر می‌رسد. شلوغی و بی نظمی بی داد می‌کند. دلمان می‌خواهد زودتر خودمان را از آنجا جدا کرده و نجات پیدا کنیم. سرکی توی راهرو می‌کشیم. فضا‌های تودرتو و کوچک نگرانمان می‌کند. با خودمان فکر می‌کنیم اینجا راه خلاصی از کرونا نداریم. یاد صحبت یکی از خدمه هتل می‌افتم که می‌گفت: «جای ارزان نروید، چون پر رفت و آمد است و مسائل بهداشتی را رعایت نمی‌کنند.» وضعیت هتل‌ها و بیشتر هتل آپارتمان‌ها نگران کننده نیست، ولی وقتی مسئله به مهمان پذیر‌ها کشیده می‌شود دلهره به سراغمان می‌آید که نکند کانون انتشار کرونا باشند.
متصدی خوش روی پذیرش چند دقیقه‌ای ایستاده و گوش فرا می‌دهد. یکی یکی شروط ما را بررسی می‌کند تا ببیند می‌تواند از میهمان ما پذیرایی کند یا خیر. هوای خنک داخل راهروی هتل آپارتمان باعث شده تا دلمان بخواهد این گفتگو بیشتر ادامه پیدا کند. قرار است یک گروه فرضی پس از دهه اول محرم به مشهد بیایند و ما باید بهترین مکان را فراهم کنیم؛ جایی با امکانات خوب، قیمت مناسب و شرایط بهداشتی قابل اعتماد. همه چیز خوب پیش می‌رود تا زمانی که حضور یک نفر دیگر را حس می‌کنیم.
مرد عرب با دشداشه مشکی کلید را می‌گیرد و می‌رود، ولی نمی‌داند صحبت ما درباره او ادامه پیدا می‌کند. می‌پرسیم: «نمی ترسید. میهمان خارجی دارید؟ الان همه مردم نگران پرواز‌های خارجی هستند؟» می‌خندد و با اطمینان می‌گوید: «نه. آن‌ها واکسن زده اند و پیش از پرواز همه تست پی. سی. آر داده اند و خیالمان راحت است که کرونا ندارند. حتی ترجیح می‌دهیم که بیشتر میهمان خارجی داشته باشیم.»
در چند دقیقه‌ای که ایستاده ایم تا چند سؤال بپرسم چند نفر به پذیرش مراجعه می‌کنند. بعضی اتاق می‌خواهند و بعضی ساعت تخلیه اتاقشان فرا رسیده است. بعضی هم شبیه ما فقط چند سؤال می‌پرسند و می‌روند. نقطه اوج رفت و آمد‌های هتل که با همه مسافران سروکار دارد، پذیرش هتل است. برای سفارش غذا، تحویل یا تعویض اتاق و هر مسئله دیگری که برای مسافر پیش بیاید به سراغ او می‌آیند. در خیابان امام رضا (ع) وقتی این شلوغی جلوی پذیرش را می‌بینیم نخستین بار می‌پرسیم: شما واکسن زده اید؟ که با پاسخ منفی روبه رو می‌شویم. مسئول هتل آپارتمان که متوجه سؤالات متعدد ما شده، با خنده می‌پرسد: «نگران چه هستید، کرونا؟ پس چرا آمده اید سفر؟»
آمده تا مسافرِ سمج وسواسی اش را قانع کند. از او هم درباره واکسن می‌پرسیم. خودش به ارمنستان رفته و واکسن زده، ولی هیچ کدام از کارکنانش واکسینه نشده اند. پسر جوانی که پیش از این دم در ایستاده بود تا مسافران هتل آپارتمان را پیش از ورود ضدعفونی کند حالا همراه ما شده است تا اتاقی را نشانمان بدهد. از او هم درباره واکسن می‌پرسیم. خیلی راحت می‌گوید: «هنوز به گروه سنی ما نرسیده اند.» با کرونا کنار آمده است دیگر. مجبور است جایی شاغل باشد که با مسافر ارتباط مستقیم دارد. در این شرایط سخت اقتصادی خوش حال است که آخر ماه حقوقی دارد تا خرج زندگی اش کند و به بقیه ماجرا خیلی عمیق فکر نمی‌کند.
کارکنان هتل آدم‌های کم توقعی هستند که باید هرجور شده مسافر را راضی نگه دارند. در یک هتل آپارتمان دیگر سؤالمان را تکرار می‌کنیم. بانوی جوانی می‌گوید: «مدیرانمان درخواست داده اند، ولی به جایی نرسیده است.» این مسئله را بیدخوری، معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی نیز تأیید می‌کند: «افراد شاغل در هتل‌ها با مهمانان در تماس هستند. تقاضای زیادی درباره واکسیناسیون شده، اما متأسفانه این مسئله در مشهد باوجود مکاتبات فراوان هنوز انجام نشده است.»