محدثه شوشتری | شهرآرانیوز؛ نخستین شناسنامه برای فرزند حاصل از ازدواج مادر ایرانی با پدر غیرایرانی ۲۴ آبان سال گذشته صادر شد.
مادران ایرانی که سال‌ها غم نداشتن شناسنامه و تابعیت ایرانی را برای فرزندانشان داشتند، در همان روز‌های ابتدایی ثبت درخواست‌ها در شهریورماه سال گذشته به صف متقاضیان پیوستند؛ چنان که در خراسان رضوی بیش از ۱۱ هزار درخواست شناسنامه برای فرزندان حاصل از مادران ایرانی ثبت شد.
حالا بعد از گذشت بیش از یک سال از ثبت این ۱۱ هزار درخواست، متقاضیان این شناسنامه‌ها از روند کند و ماندن در نوبت‌های طولانی گله مندند.
ماندن در صف طولانی برای شناسنامه دار شدن فرزندان حاصل از مادران ایرانی در حالی است که پیش ازاین نیز مادران سال‌ها چشم انتظار بودند.
در واقع تصویب اعطای تابعیت ایرانی به فرزندان مادران ایرانی که با اتباع خارجی ازدواج کرده اند، به مهرماه سال ۹۸ در مجلس شورای اسلامی برمی گردد، اما اجرایی شدن این قانون تا مردادماه سال گذشته به تعویق افتاد. در نهایت روند ثبت درخواست‌ها برای صدور شناسنامه در همه استان‌ها از جمله خراسان رضوی از مردادماه سال گذشته آغاز شد.
ازآنجایی که خراسان رضوی طبق آمار‌ها بعد از سیستان و بلوچستان دومین رتبه کودکان بدون شناسنامه را دارد، انتظار می‌رفت میزان صدور شناسنامه‌ها در این استان با سرعت بیشتری پیش رود، اما چنین نبود. اکنون مسیر طولانی طی شده برای شناسنامه دار شدن فرزندان حاصل از مادران ایرانی در خان نهایی، یا همان صدور شناسنامه، به کندی پیش می‌رود.
در سطح کشوری هفته گذشته مدیرکل امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور اعلام کرده بود که ۴ هزار شناسنامه تاکنون برای فرزندان حاصل از مادران ایرانی صادر شده است.
مهدی محمودی درباره روند کند صدور شناسنامه‌ها هم گفته بود که موضوع اعطای تابعیت حساسیت‌های خود را دارد و فرایند اثبات نسب، زوجیت، گواهی تولد و ... توسط دستگاه‌های ذی ربط رسیدگی به پرونده‌های صدور شناسنامه برای فرزندان حاصل از مادران ایرانی را طولانی می‌کند.
در این میان این را که چه تعداد از این چهارهزار شناسنامه، سهم فرزندان بدون شناسنامه حاصل از مادران ایرانی در خراسان رضوی بوده است از اداره کل اتباع استان پیگیری می‌کنیم.
مدیرکل امور اتباع و مهاجران خارجی خراسان رضوی با بیان اینکه درخواست‌های متقاضیان برای صدور شناسنامه در حال بررسی‌های اداری طبق روال قانونی است، می‌گوید: تشکیل پرونده‌ها بر عهده اداره کل اتباع است، اما در نهایت صدور شناسنامه باید از سوی ثبت احوال صورت پذیرد. درعین حال اعطای تابعیت پیچیدگی‌های خاص خود را دارد که طبق قانون مصوب آن باید از مراجع امنیتی استعلام‌های مورد نیاز ارسال شود. طبیعی است که این روند زمان بر خواهد بود.
به گفته محمدتقی هاشمی برای فرزندان کمتر از ۱۸ سال مادر ایرانی باید تقاضا بدهد، چون کودک محسوب می‌شوند و افراد بیش از ۱۸ سال بدون شناسنامه خودشان می‌توانند تقاضا دهند که در مجموع اکنون از میان بیش از ۱۱ هزار درخواست ثبت شده در خراسان رضوی برای صدور شناسنامه فرزندان حاصل از مادران ایرانی، بیش از ۴۰۰ شناسنامه صادر شده است.
با احتساب آماری که اداره کل اتباع و مهاجران خارجی خراسان رضوی اعلام می‌کند بیش از ۱۰هزار مادر ایرانی ساکن در خراسان رضوی همچنان بعد از گذشت یک سال از ثبت تقاضای خود، چشم انتظار صدور شناسنامه اند؛ انتظاری که شاید به درازا هم بکشد؛ زیرا پرونده برخی از این مادران به دلایل نقص مواردی که در آیین نامه صدور شناسنامه برای فرزندان حاصل از مادران ایرانی قید شده، در فهرست صدور شناسنامه‌ها قرار نمی‌گیرد.
در آیین نامه اعطای تابعیت ایرانی و صدور شناسنامه برای فرزندان حاصل از مادران ایرانی به مواردی نظیر داشتن مدرکی دال بر ازدواج قانونی اشاره شده، درحالی که خیلی از ازدواج زنان ایرانی ساکن در خراسان رضوی با مردان غیرایرانی که بیشتر تبعه افغانستانی هستند، بدون مدرک و فقط با جاری شدن صیغه شرعی محرمیت بوده است.
براساس قانون، یکی از مهم‌ترین ملاک ها، ازدواج شرعی مادر ایرانی با پدر خارجی است که باید عقدنامه رسمی یا هر سند معتبر قانونی مبنی بر وقوع نکاح یا صدور رأی قضایی (داخلی یا خارجی) مبنی بر وجود رابطه زوجیت را مادران ایرانی برای تشکیل پرونده صدور شناسنامه برای فرزندانشان ارائه دهند.
همچنین ازآنجاکه استعلام وضعیت تبعه غیرایرانی به عنوان پدر فرزندان بی شناسنامه جزو ملاک‌های اعطای تابعیت و صدور شناسنامه است، در صورت اعلام صریح وجود مشکل امنیتی توسط هر یک از دو نهاد امنیتی وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه در قانون ظرف مهلت سه ماهه، عدم موافقت به استانداری یا نمایندگی ایران در خارج از کشور اعلام می‌شود. پس از ابلاغ عدم موافقت به متقاضی شناسنامه، وی حق دارد ظرف یک سال از این تاریخ، به اعلام نظر مرجع امنیتی اعتراض کند. مرجع امنیتی مذکور پس از دریافت اعتراض دوباره به موضوع رسیدگی و حداکثر ظرف مهلت سه ماه اظهارنظر می‌کند.
این روند در مسیر صدور شناسنامه‌ها در یک سال گذشته طی شده و با وجود حساسیت‌ها برای ۴ هزار فرزند حاصل از مادران ایرانی شناسنامه صادر شده است. انتظار می‌رود که روند رسیدگی به پرونده‌ها سرعت بیشتری بگیرد تا مادران چشم انتظار به آرزوی دیرینه خود برای داشتن شناسنامه فرزند برسند.