به گزارش شهرآرانیوز، زندگی مشترک و حفظ نظام خانواده در اسلام به قدری مقدس است که تمامی‌پیشوایان دین درباره آن سخن گفته اند. خانواده در واقع اساس و بنیاد رشد و تربیت انسان است و از این جهت احادیث و روایات زیادی در این زمینه وجود دارد.
حفظ این نظام کوچک اجتماعی قطعا بدون چارچوب و قواعد خودش باعث از هم پاشیدگی آن می‌شود که امروزه افزایش طلاق، تربیت ناسالم فرزندان و روابط سرد همسران دلیلی بر این مدعاست در حالیکه اسلام تمامی‌این قواعد را بیان کرده است و عمل کردن به آنها به داشتن خانواده ای گرم و صمیمی‌منجر می‌شود.
روایات امام صادق(ع) نیز نشان می‌دهد ایشان به حفظ نظام خانواده و زندگی مشترک اهمیت زیادی می‌دهند تا جایی که قبل از شهادتشان، یکی از روایات و توصیه‌هایی که به خویشاوندان خود دارند در این باره است. در ادامه به چند شاخصه مهم درباره سبک زندگی مشترک و ارزشمندی خانواده از نگاه امام صادق(ع) می‌پردازیم.
«حُسن» در مقابل زشتی به کار می‌رود که هر انسانی ذاتا به آن گرایش دارد و زشت را از زیبا می‌تواند تفکیک کند. حسن خلق نیز یعنی رفتار زیبا و مورد پسند که این موضوع در روابط خانوادگی از اهمیت بالایی برخوردار است.
امام صادق(ع) در اهمیت و ضرورت حسن خلق در زندگی می‌فرمایند:«هیچ زندگی‌ای گواراتر از نیکخوئی نیست.»
همچنین می‌فرمایند؛ انسان‌های بزرگ و باکرامت با رفتارهای کریمانه شناخته می‌شوند: «سه چیز نشانه بزرگواری انسان است: خوش اخلاقی، فرو بردن خشم و فرو پوشیدن چشم.»
خوش اخلاقی یا حسن خلق در کلام دیگر معصومین(ع) نیز آمده است که آثار و برکات زیادی دارد. انسان می‌تواند با اخلاق خوش در زندگی، هم خوش زندگی کند، هم عمری طولانی داشته باشد، هم برای دیگران محیطی آرام و لذت بخش فراهم کند.
همچنین افزایش رزق و روزی، افزایش طول عمر، آبادانی سرزمین، پاک شدن گناهان و اجر مجاهد در راه خدا از جمله آثار حسن خلق است.
احترام یعنی حفظ حرمت و حریم‌‌های شخصی در روابط و معاشرت اجتماعی. احترام را می‌توان گفت راز آرامش در زندگی مشترک و روابط همسران است. از این رو امام صادق(ع) زن خوشبخت را چنین معرفی می‌فرماید: «خوشبخت است، خوشبخت است؛ آن زنى که شوهرش را احترام کند و آزارش ندهد و درتمام مراحل زندگی از وى اطاعت کند.» از از طرف دیگر هم به مردان سفارش می‌کنند که کرامت زن را در رفتارها مورد توجه قرار دهند «وقتی کسی همسری را برای خود انتخاب کرد او را تکریم کند»
تکریم به معنی حفظ عزت و اجتناب از رفتارهای توهین‌آمیز و تحقیرکننده است. تکریم همسر در تمام زمینه‌ها از جمله خوراک، پوشاک، مسکن و نیز مسائل اخلاقی است. این موارد به عنوان نفقه واجب در فقه اسلامی، جزو وظائف مردان به شمار می‌آید.
یکی از مولفه‌های ترقی و تکامل در اسلام، محبت به همنوع و در مبحث مورد بحث، همسر است.
امام صادق(ع) بر محبت مرد به زن تاکید دارد و می‌فرماید: «هرچه محبت مرد بر زن بیشتر شود، بر فضیلت ایمانش افزوده می‌شود.» اگر همین یک مورد را مردان در زندگی مشترک بکار گیرند شاید دیگر شاهد خیانت زنان یا طلاق عاطفی زوجین به شکلی که در جامعه وجود دارد نباشیم. آموزه‌های اسلام سرشار از انسانیت و کرامت و عزت نفس است اما ما به نفس خود بیشتر عمل می‌کنیم تا رهنمودهای الهی.
امام محبت به همسر را از معیارهای محبت به اهل بیت (ع)بیان می‌کند؛ «هرکس بیشتر دوستدار ما (خاندان عصمت و طهارت) باشد، به زنها (همسرش) نیز بیشتر دوستی می‌کند.»
امام صادق(ع) در روایتی به مواردی از واجبات مرد خانواده در زندگی‌اشاره می‌کند: «شوهر در رابطه خود با همسرش از سه چیز بی‌نیاز نیست؛ سازگاری با او تا به این وسیله سازگاری و محبت و عشق او را به خود جلب کند و خوش خویی با او و دلبری از او با آراستن خود برای وی و فراهم آوردن امکانات رفاهی او.»
از طرف دیگر زنان خانواده را مژده می‌دهد: «هر زني كه به شوهرش مقداري آب دهد، براي او بهتر از عبادت يك سال است كه روزهايش روزه باشد و شب‌هايش عبادت كند. خداوند به جاي هر مقدار آبي كه به شوهرش بنوشاند، شهري در بهشت برايش مي سازد و شصت گناهش را مي‌آمرزد.»
اگر هر کاری که زن و شوهر در زندگی می‌کنند را وظیفه بدانند آنگاه خانه تبدیل به اداره ای می‌شود که باید برای امرار معاش تلاش کنند در حالیکه تفاوت خانه و خانواده در همین است که افراد بر اساس مهری که به یکدیگر دارند برای تداوم زندگی و ایجاد نشاط در آن تلاش می‌کنند.
قدردانی از زحمات هر یک از طرفین نیز بخشی از این مسئله است. امام صادق(ع) در مورد وظیفه اخلاقی زن در برابر بخشش‌های مرد می‌فرماید: «بهترین زنان شما آن زنی است که چون به او چیزی داده شود، سپاسگزاری کند و اگر به او چیزی داده نشود راضی باشد.»
برخی مردان گمان می‌کنند همین که رفاه خانواده را مهیا کنند کافی است؛ اما بخشی از تشکر نیز زبانی است و خوب است در مقابل زحمات همسران خود در منزل از او قدردانی کنند.
به‌طور کلی از نظر اسلام ، شوهر، شوهر زن خویش و زن، زن شوهرخود است. در فرهنگ اخلاقی اسلام پاکی و خویشتنداری ارزش بوده و نقش تعیین‌کننده در روابط و وفاداری همسران دارد. تنوع طلبی جنسی و بی عفتی آتشی در بوستان خانواده به پا می‌کند که شعله‌های آن تا شاخ و بن درخت زندگی را در برمی‌گیرد و به خاکستر تبدیل می‌کند.
هر یک از زوجین موظف به حفظ عفت و خویشتنداری در زندگی مشترک هستند و اگر یکی از آنها به سمت بی عفتی برود آتش آن، دامن دیگری را هم می‌گیرد. امام صادق(ع) نیز این مسئله را اینگونه بیان کرده است؛ «خود را از زنان و ناموس مردم حفظ كنيد و چشم طمع به آنها ندوزيد، تا زنها و ناموس شما از چشم طمع ديگران حفظ و مصون گردند.»
امام حفظ عفت را برای زن هم مورد تاکید قرار داده است: «بهترين زنان شما آن زني است كه براي شوهرخود زينت مي‌كند، اما از بيگانگان خود را مي پوشاند.»
تربیت فرزند بخش مهمی‌از زندگی مشترک است. تربیت انسان بر اساس فطرت ماموریت مهمی‌است که بر دوش والدین قرار دارد اما نتیجه آن نیز شیرین و دلچسب است. تربیت الهی انسان مایه آرامش خاطر والدین می‌شود و بسیاری از نگرانی‌ها دیگر وجود نخواهد داشت.
با توجه به اهمیت تربیت فرزند مخصوصا در زمان حاضر نیاز است دیدگاه امام صادق(ع) را درباره تربیت فرزندانی صالح بدانیم؛ «اگراز عمرت تنها به میزان دو روز مهلت داده شدی، یک روزش را برای ادب خود اختصاص بده تا برای روز مرگ از آن کمک بگیری.» و همچنین فرمودند «مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شايسته بهره‌مند مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت كند.« و «بهترين چيزى كه پدران براى پسرانشان به ارث مى‌گذارند، تربيت است، نه مال؛ چرا كه مال مى‌رود و تربيت مى‌ماند.»
همچنین فرمودند: «خداوند متعال نسبت به شخصي كه نسبت به فرزند خود محبت بسيار دارد رحمت و عنايت مي‌كند.»