امروز گفتمان زنان، گفتمانی غالب در سطح جوامع است و ازآنجا‌که نیمی از هر جامعه را زنان تشکیل می‌دهند، مسائل مربوط به آنان حائزاهمیت است. در‌این‌میان، حضور زنان در ساخت تمدن اسلامی، همواره با نقش‌آفرینی مؤثر و تأثیرگذار در حفظ هویت دینی و اجتماعی همراه بوده است. نقش زنان در تمدن‌سازی اسلامی، با توجه به آموزه‌های دینی و تاریخی بسیار برجسته است.
زنان در جوامع اسلامی از دیرباز در عرصه‌های مختلف اجتماعی، علمی و سیاسی حضور فعالی داشته‌اند. همچنین بانوان در دوران‌های مختلف، در کنار مدیریت خانواده و تربیت نسل‌های آینده، در عرصه‌های علمی، فرهنگی و اجتماعی حضوری پررنگ داشته‌اند. مادران شهید که فرزندانی عالم و انقلابی تربیت کرده‌اند، نشان‌دهنده نقش زنان در تربیت نسل‌های آینده تمدن اسلامی هستند. این مادران، از طریق آموزش و تربیت، نسل‌های متعهد به اصول اسلامی را به جامعه تحویل داده‌اند. تاریخ تمدن اسلامی گواه تلاش‌های زنان در حوزه‌های مختلف است.
در دوران معاصر، زنان بسیاری در حوزه‌های مختلف مانند علم، سیاست و هنر توانسته‌اند با تلاشی مضاعف، پایه‌های تمدن اسلامی را تقویت کنند. نهاد خانواده در اسلام به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین ارکان تمدن اسلامی شناخته می‌شود. زنان در این نهاد به‌عنوان مادران و همسران، نقش تربیتی و آموزشی دارند که پایه‌های تمدن اسلامی را شکل می‌دهند. به‌عنوان‌مثال، خانواده‌هایی که بانوان آنها به تربیت نسل‌های انقلابی پرداخته‌اند، نشان‌دهنده نقش زنان در ایجاد تمدن اسلامی مستحکم هستند. این زنان با تربیت فرزندانی که در راه آرمان‌های اسلامی قدم برداشتند، نقشی مهم در توسعه تمدن اسلامی ایفا کردند.
بانوان مسلمان علاوه‌بر مدیریت داخلی خانواده، در حوزه‌هایی همچون اخلاق و فرهنگ نیز تأثیرگذارند. زنان با انتقال ارزش‌های اسلامی به اعضای خانواده، محیطی سالم و باثبات برای توسعه تمدن اسلامی ایجاد می‌کنند. خانواده‌هایی که زنان در آنها نقش پررنگی دارند، می‌توانند در کاهش آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق و خشونت نیز مؤثر باشند. به‌عنوان نمونه، پژوهش‌ها نشان می‌دهد که نقش زنان در خانواده‌های ایرانی، تأثیر مستقیمی در کاهش نرخ آسیب‌های اجتماعی داشته است.
همچنین، مشارکت زنان در تربیت فرزندان در مدارس و مؤسسات آموزشی، گواهی دیگر بر نقش آنها در تمدن‌سازی است. مادران و زنان فرهنگی، از طریق آموزش و تربیت، نسل‌های متعهد به اصول دینی را به جامعه تحویل می‌دهند. به‌عنوان‌مثال، تأثیر مادران بر تعلیم و تربیت در مدارس مانند دبستان‌های اسلامی که کودکان را با مفاهیم تمدن اسلامی آشنا می‌کنند، نمایان است.