اکرم نجفیان در گفتگو با شهرآرانیوز گفت: براساس آخرین مطالعات، از هر ۵۰ تولد، یک تولد با اختلال اوتیسم همراه است.
وی ادامه داد: با این حال به درستی نمی‌توان گفت که چه تعداد فرد مبتلا به اوتیسم در کشور داریم که البته علل ناقص بودن آمار‌ها مشخص است.
او بیان کرد: تعدادی از افراد اوتیستیک در مدارس غیرانتفاعی عادی یا مدارس استثنایی هستند و آمارشان معلوم است. اما برخی دیگر با توجه به سن پایین و عدم تمایل خانواده‌ها به شناسایی آنان، فاقد آمار هستند.
۸ مرکز فعال در خراسان رضوی
متخصص کار با کودکان طیف اوتیسم ادامه داد: در حال حاضر در کشور ۱۰۵ مرکز روزانه خدمات توانبخشی اوتیسم داریم که بیش از ۲۰۰۰ کودک اوتیستیک را تحت پوشش خود دارند.
نجفیان افزود: از این تعداد، ۸ مرکز در خراسان رضوی فعالند که ۵ مرکز در مشهد و ۳ مرکز دیگر در شهر‌های نیشابور، سبزوار و کاشمر قرار دارند و به بیش از ۲۰۰ کودک طیف اوتیسم خدمت رسانی می‌کنند.
وی خاطرنشان ساخت: بهزیستی نخستین مرکز خدمات اوتیسم را قریب به ۳۰ سال قبل در اصفهان دایر کرد و از آن زمان تاکنون، خدمات گوناگونی را به مبتلایان به اوتیسم ارائه داده است که خدمات توانبخشی گفتار درمانی، فهم اجتماعی و... از جمله فعالیت‌های مستمر بهزیستی محسوب می‌گردد.
نجفیان خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز افراد مبتلا به اوتیسم به ویژه کودکان زیر ۶ تا ۱۲ سال از بیمه سلامت بهره‌مند هستند و هزینه‌های توانبخشی آنان به صورت بیمه‌ای تقبل می‌شود.
تفاوت‌های اوتیسم با کم توانی ذهنی و بیش فعالی
نماینده مراکز خدمات درمانی اوتیسم کشور در ادامه با اشاره به تفاوت‌های رایج میان علائم کم توانی ذهنی و بیش فعالی با اوتیسم عنوان کرد: شاید ۵۰ درصد از مبتلایان به اوتیسم در دسته کم توانان ذهنی تعریف شوند. این در حالی است که کم توان ذهنی از بهره هوشی پایینی برخوردار است؛ اما فرد اوتیستیک علائم خاص خود را دارد.
وی ادامه داد: عدم ارتباط تکلمی، عدم تماس چشمی، فهم اجتماعی پایین و مشکلات گفتاری به همراه رفتار‌های کلیشه ای، شاخص‌ترین علائم فرد اوتیستیک است که خود را نشان می‌دهد. فرد اوتیستیک شاید تا مدت‌ها با پنجه پا‌ها راه برود، به خود آسیب بزند یا حتی دور خود بچرخد.
نجفیان تصریح کرد: همین مسئله در مورد تفاوت بیش فعالی با اوتیسم نیز وجود دارد؛ افراد بیش فعال به دو دسته بیش کنش گر و اختلال تمرکز تقسیم می‌شوند که علائم آنان هم با اوتیسم متفاوت است.
علل رایج اوتیسم
این آموزگار مدارس استثنایی مشهد در ادامه علل اوتیسم اشاره کرد و گفت: هنوز علت مشخص و متداول علمی برای ابتلا به اوتیسم پیدا نشده است و آمار‌های داخلی و خارجی، علت‌های مختلفی را بیان می‌کند.
نجفیان ادامه داد: برخی مطالعات نشان می‌دهد کودکان متولد شده در مجاورت شهر‌های صنعتی بیشتر در به شکل اختلال اوتیسم متولد می‌شوند. از سوی دیگر، برخی دوقلو‌ها یا فرزندان دوم و سوم خانواده‌ها نیز مستعد تولد با اختلال اوتیسم هستند؛ برخی مطالعات می‌گوید رگه‌های ژنتیکی در قُل دوم تولد تا ۳۰ درصد امکان اختلال اوتیسم را به همراه دارد و تولد فرزند دوم خانواده نیز تا ۷۰ درصد امکان دارد با اختلال اوتیسم همراه باشد.
او یادآور شد:، اما باید دانست تولد نوزاد با اختلال اوتیسم هیچ ارتباطی با سبک زندگی خانواده ها، ازدواج‌های فامیلی، کنش‌های اجتماعی و فرهنگی اقوام و ادیان گوناگون و... ندارد.
مشکلات رو به افزایش افراد اوتیستیک بالای ۱۴ سال
نجفیان ادامه داد: در عین آنکه ۱۰۵ مرکز روزانه خدمات توانبخشی ویژه اختلال اوتیسم در کشور داریم، اما خلاء مراکز شبانه روزی برای کودکان و نوجوانان اوتیستیک همچنان احساس می‌شود.
وی تصریح کرد: اوتیسم سطح یک قابل کنترل و آموزش و بهبود است و اگر خانواده‌ها طی سنین ۱ تا ۳ سالگی به مشکل فرزند خود پی ببرند و اجازه مداخله زودهنگام را بدهند، کودک در آینده بهتر زندگی می‌کند. اما افراد اوتیسمی سطح سه، به ویژه در سن ۱۴ سال به بالا مشکلات بسیار زیادی را با خود می‌آوردند.
وی ادامه داد: مدیریت یک فرد اوتیستیک ۱۴ سال به بالا به ویژه پسران امر بسیار مشکلی برای خانواده هاست و ضرورت راه اندازی مراکز نگهداری شبانه روزی احساس می‌شود.
نجفیان افزود: هزینه نگهداری، آموزش و بهبود عملکرد کودک اوتیستیک به طور متوسط ماهانه ۵ میلیون تومان است و این رقم در صورت راه اندازی مراکز شبانه روزی بیشتر هم خواهد شد و امیدواریم بهزیستی برای این چالش بزرگ چاره اندیشی کند.