تازیانه میخورد و احد، احد میگفت. سختترین شکنجهها را تحمل میکردند، اما نام خدا از زبانشان نمیافتاد. بر زمین میافتادند، سنگ روی جسم زخمیشان میگذاشتند، جان میدادند، اما از خدا نمیگذشتند. این را کودک که بودیم، میخواندیم درباره عمار و یاسر و سمیه و بلال و... که در صدر اسلام، به شرحصدری چنین رسیده بودند که همه سختیها را تحمل میکردند.
تحقیر مشرکان را تاب میآوردند، اما حاضر نمیشدند دشمنگفتهها را بر زبان آورند و در عزتی بنشینند که بتها بالای سرشان باشد. این را در گذر زمان در اشکال مختلف خواندهایم. میثمتمار یک نمونه بود. حجربنعدی و... نمونههایی در تکرار بودند تا آزادگان خود ما در دوران دفاع مقدس که پای آرمانهایشان بهجان ایستادند. جسمشان شاید میافتاد، اما باورشان هرگز. اینها را که بازمیخوانم، یاد این بایستگی رضوی میافتم که امامرضا (ع) در آن حدیث معروف بیان فرمودند. آنجا که تأکید کردند: «عقل مؤمن کامل نیست، مگر اینکه ۱۰ ویژگی داشته باشد». هشتمین بایستگی که تبیین میفرمایند، چنین است: «خوارى در راه خدایش از عزت با دشمنش محبـوبتـر بـاشــد».
درحقیقت، امام یک مرزبندی را مشخص میکنند که تا همیشه میتواند راه را برای ما روشن کند. فردی که ایمانی کامل یافته است و عقلی مؤمنانه و در افزایش دارد، حساب خود را با خدا چنان روشن میکند که هرچه تاریکی است، سهم غیرخدا شود. همین تاریکی را هم قطر دیوار میکند تا دشمنان نتوانند او را ببینند، چه رسد که در او طمع کنند. سختیها و مشقتهای این راه را به جان میخرد. جنگ باشد، هست. تحریمها روزافزون شود، بازهم هست. هربلایی را نو کنند، باز او ایمان تازه میکند و میایستد. او خوب میداند عزت جایی است که خدا باشد.
اگر همه دنیا را در یک کفه ترازو بگذارند و ماه و خورشید را هم بر آن بیفزایند و کفه دیگر، ایمان به خدا باشد، دومی را برمیگزیند و اولی را به هیچ نمیگیرد. این را هم از رسول اعظم الهی آموخته است که در همان آغاز رسالتش گفت: «اگر اینان خورشید را در دست راستم و ماه را در دست چپم بگذارند، از راه حق دست برنمیدارم و تسلیم نمیشوم».
همین هم بود که یاران پابرهنه را بر سر ایمانشان، پای محکم کرد. همین پایفشاری بود که عزت خداوندی را بههمراه آورد تا زمین از زیر پای دشمنان کشیده شود و با سر به زمین بخورند آنهایی که میخواستند بر مؤمنان سروری کنند. روزها عوض میشوند. سرزمینها تغییر پیدا میکنند، اما «قاعده» بهجا میماند تا مؤمنان بدانند که اگر «خواری در راه خدا را از عزت با دشمنان محبوبتر» بدانند و بر این ایمان خویش صابر باشند، خداوند صادقالوعد هم پیروزی را و عزت ابدی را روزیشان خواهد کرد. در دنیا هر حکمی میخواهند، برانند.
هر طرحی میخواهند دراندازند، اما آن که خوار میکند و عزت میبخشد، خداست. او هم «یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ» است و توبهکاران و پاکیزگان را دوست مىدارد. خود را به نظمی تنظیم کنیم که امامرضا (ع) برای ما تبیین کردند. منطق رضوی، دنیای ما را بسان مزرعهای شاداب، پربار و آخرت را آباد میکند که میان این دو دنیا یک پیوستگی مدام است. در آخرت همان سفرهای را خواهیم انداخت که در این دنیا فراهم کردهایم.