بازی برنده-بازنده در بازار‌های مالی

«۱۲ درصد منفی سکه طرح جدید»، «خودرو ۱۰ درصد منفی»، «دلار ۶.۳ درصد منفی». این‌ها بازدهی بازار‌های مالی خردادماه است. این بازدهی منفی درحالی در بازار‌های مالی ایجاد شد که پیش از این ماه‌های قبل از آن رشد قیمت‌ها سبب شده بود تقاضا برای ورود به بازار‌های سرمایه گذاری به شدت افزایش یابد.

به عنوان مثال می‌توان به ثبت نام بیش از ۹۰۰ هزار نفر در سامانه ثبت نام خودرو اشاره کرد. البته بعد از ریزش قیمت خودروها، ۵۰ درصد متقاضیان خودرو‌های مونتاژی و ۲۰ درصد متقاضیان خودرو‌های داخلی انصراف دادند؛ اما چرا در بازار‌های سرمایه گذاری افراد چنین احساسی تصمیم می‌گیرند و این مسئله بیشتر اوقات به ضرر آن‌ها تمام می‌شود؟ برای پاسخ به این سؤال باید به دو اصطلاح سرمایه گذاران خرگوشی و لاک پشتی اشاره کرد.

سرمایه گذاران خرگوشی بازار مالی را به چشم یک ماشین نوسان گیر از زمان حال می‌بینند. آن‌ها تلاش می‌کنند که بازار را در کوتاه مدت پیش بینی کنند. تصور آن‌ها این است که چیزی می‌دانند که بقیه از آن بی خبرند. آن‌ها معمولا به سرعت سودشان را می‌گیرند و به اطلاعات جدیدی که دریافت می‌کنند، سریع واکنش نشان می‌دهند. نقدینگی مهم‌ترین شاخص این سرمایه گذاران محسوب می‌شود؛ زیرا زمان ورود و خروج از یک معامله برای آن‌ها خیلی سریع اتفاق می‌افتد.

اما سرمایه گذاران لاک پشتی با بازار مانند یک ترازو رفتار می‌کنند. آن‌ها تلاش می‌کنند قسمتی از یک کسب وکار آینده دار را تصاحب کنند؛ تجارتی که بتواند در زمانی طولانی سرعت رشد بیشتری نسبت به کل بازار داشته باشد. نقدینگی برای این سرمایه گذاران از اهمیت کمتری برخوردار است؛ زیرا ممکن است آن‌ها دارایی خود را تا مدتی نگه دارند و نفروشند. از نظر آن ها، بهترین رفتار معامله گرانه زمانی اتفاق می‌افتد که طی آن تجارت بتواند در یک بازه زمانی بلندمدت، رشد بیشتری نسبت به کل بازار از خودش نشان دهد.

استراتژی «لاک پشتی» از اوضاع بازار استفاده می‌کند و با خرید و نگهداری دارایی‌هایی که قیمت هایشان ریزش کرده و تقاضا برای آن‌ها کم است، در بلندمدت به سود بسیار زیادی می‌رسد؛ اما سرمایه گذاران خرگوشی روی جمع آوری بیشترین مقدار پول ممکن در بیشترین قیمت ممکن و با کمترین مدیریت و زمان لازم تمرکز می‌کنند.

همین مسئله سبب می‌شود بیشترین ضرر را از نوسان‌های بازار بکنند. سرمایه گذاران لاک پشتی اعتقاد دارند که رشد و بزرگی با گذشت زمان به دست می‌آید، برای همین به سمت سرمایه گذاری در بازار‌هایی می‌روند که این مسئله را برایشان محقق کند. به عنوان مثال، با کسب اطلاعات لازم وارد بورس می‌شوند و البته دراین میان، در آنجا هم مانند سرمایه گذاران خرگوشی تصمیم گیری نمی‌کنند.