مگر میشود گفت عوامل در پشت صحنه نمایش با فاصله بایستند، یا در اتاق گریم ۶ متریِ مجموعهتئاترشهر فقط یک نفر حاضر باشد؟
شهرآرانیوز-قطعا کرونا روی کسبوکار و میزان درآمد افراد و مشاغل اثر منفی گذاشته است؛ مشاغلی که ناخواسته میتواند در اپیدمیشدن هرچه بیشتر این بیماری نقش زیادی داشته باشد. یکی از مهمترین مشاغل در این زمینه در وادی هنر است؛ سینما و تئاتر که به نظر من سینما کمتر و تئاتر بهمراتب بیشتر آسیب دیده است. هنر نمایش همیشه به واسطه کم توجهی مردم و دولت و بهدلیل اینکه کمتر از سینما در سبد فرهنگی مردم جای گرفته است، با مشکلات مالی گریبان گیر بوده، هست و خواهد بود. مشکلاتی که در این روزها با تعطیلی سالنهای تئاتر بیشتر شده است؛ سالنهایی که ۳ ماه تعطیل هستند و نمایش ندارند، مؤسسات آموزشی و سالنهای خصوصیای که ۳ ماه درآمدی ندارند و باید هزینه اجاره و استهلاک مجموعههایشان را نیز بپردازند، اساتیدی که به آموزش این حرفه میپرداختند و الان تعطیل هستند و ...
پس باید چه کرد؟ به نظر من قطعا جواب این سوال یک چیز است؛ دولت.
تا امروز هیچ حمایتی صورت نگرفته است و این یعنی افت تدریجی تئاتر. حمایتنکردن دولت در این شرایط به مراتب ضرری بیشتر به هنرمند و هنر تئاتر وارد خواهد کرد تا کرونا و تعطیلی چندماهه تئاتر .
مگر شرایط تغییر کرده است که تصمیم به بازگشایی مراکز فرهنگی گرفته شده است؟ اکنون تعداد مبتلایان روزانه به این بیماری با روز اول اعلام این بیماری برابری میکند. بیشک من از مخالفان سرسخت بازگشایی سالنهای نمایش هستم زیرا به نظر من دولت بهدلیل جبراننکردن خسارت واردشدن به این هنر فقط درحالپاککردن صورتمسئله است تا پس از بازشدن سالنها و شروع فعالیت، حق اعتراض را از من هنرمند بگیرد. قطعا پاسخ افراد مسئول این خواهد بود که فعالیت حرفه شما برقرار است و میتوانید فعالیت کنید.
پس بازشدن سالنها صوری خواهد بود؛ زیرا اول، نمایشی آماده وجود ندارد که روی صحنه برود؛ دوم، هنرمند با ترس و از روی اجبار دست به تولید نمایش خواهد زد؛ سوم، تماشاگری وجود نخواهد داشت.
بنابراین برای بعد از تصمیم بازگشایی سالنها هیچ فکری وجود ندارد. خودم به عنوان هنرمند تئاتر، قطعا اگر نمایش روی صحنه باشد در شرایط کنونی به دیدنش نخواهم رفت. فرض را بر این میگیرم که من بدبین هستم و عدهای خوشبین و خوشحال به باز شدن سالنها و شروع فعالیت آنها، اما با چه پروتکل بهداشتی و با راعایت چه نکات بهداشتیای؟
قطعا ما در بهترین شرایط، موارد بهداشتی را از یک بیماستان کمتر میتوانیم رعایت کنیم. جالب است که بدانید درصد بالایی از مبتلایان به این ویروس با مراجعه به بیمارستانها مبتلا شدهاند و نیاز هم نیست که تعداد کادر درمان مبتلا و فوتشده را بگویم.
حالا میخواهیم کمی خوشبینتر باشیم و بگوییم از ظرفیت کامل سالنهای نمایش استفاده نمیکنیم و به فاصله اجتماعی احترام میگذاریم. چه قدر خوب و چقدر عالی! پس میتوانیم بگوییم در یک سالن ۳۰۰ نفری (ظرفیت سالن اصلی تئاتر شهر مشهد) میتوان ۱۰۰ صندلی را فروخت با قیمت هر بلیت بهطور میانگین ۱۷ هزارتومان (چون قطعا در شرایط بد اقتصادی قیمت بلیت را نمیتوان بالا برد). در صورتیکه ۱۰۰ بلیت فروخته شود، میشود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در روز. این عدد در ۳۰ شب اجرا میشود ۵۰ میلیون تومان. در این شرایط رقم خوب و منطقیای است.
فقط چند نکته کوچک میماند که بد نیست به آن اشاره شود. اجرای مناسب در سالن اصلی یعنی حضور تیمی متشکل از ۴۰ نفر با تخصصهای گوناگون. حالا این ۵۰ میلون تومان را تقسیم کنیم بین این ۴۰ نفر برای ۳۰ شب اجرا و ۳ ماه تمرین. البته این، با احتساب بخشیدهشدن هزینه اجاره سالن است! لطفا فروش یک نمایش ۱۰۰ نفری را باتوجه به تعداد ۳۰ صندلی خودتان حساب کنید.
نکته دیگر این است که آیا فاصله اجتماعی فقط برای تماشاگران است؟ خود هنرمندان حاضر و فعال چه میشوند؟
مگر میشود گفت عوامل در پشت صحنه نمایش با فاصله بایستند، یا در اتاق گریم ۶ متریِ مجموعهتئاترشهر فقط یک نفر حاضر باشد یا بگوییم لطفا بازیگران روی صحنه به یکدیگر نزدیک نشوند؟ خب اگر قرار بر این وضعیت است، بهتر که نباشد؛ بنابراین به نظر من با وجود تدابیر شدید بهداشتی و رعایت پروتکلهای پیچیده بهداشتی، حتی اگر مو لای درزش نرود، باز هم نمیتوان به باز شدن سالنهای نمایش خوشبین بود. یادمان نرود ما نسبت به هم نوعان خودمان مسئولیم!
شاید به نظر شما من به این اتفاق سیاه و بدبینانه نگاه کردم ولی به نظر خودم منطقی و عقلانی نگاه میکنم. من هم در این شرایط نه درآمدی دارم، نه میتوانم نمایشی روی صحنه ببرم و نه تدریس کنم.
در آخر یک سؤال: فکر کنید با رعایت تمام مسائل بهداشتی درحالتماشای نمایش یا در حال نقشآفرینی روی صحنه هستید که یکی از تماشاگران به دلیل یک حساسیت فصلی سرفه یا عطسه میکند، میتوانید بگویید چه احساسی به شما دست میدهد؟
بهتر است کرونا ریشهکن شود و بعد با خیال راحت درباره تئاتر پساکرونا صحبت کنیم. هیچ راهی وجود ندارد جز حمایت تمامقد دولت که البته خیلی نمیشود به آن امید بست.