درباره زیارت امام رضا (ع) توصیه و سفارش بسیار است. مرحوم شیخ صدوق (ره) در عیون اخبارالرضا (ع) نقل کرده است شخصی از صالحان ایرانی، پیامبر (ص) را در خواب یا عالم مکاشفه دید و عرض کرد: به زیارت کدامیک از فرزندان شما بروم؟ حضرت رسول (ص) پاسخ دادند: برخی فرزندانم مقتول و برخی مسموم بهسمت من آمدند. آن فرد مجدد سؤالش را تکرار کرد و اینبار پیامبر (ص) فرمودند: آن که به تو نزدیکتر است. آن شخص پرسید: منظورتان امامرضا (ع) است؟ رسول خدا (ص) سه مرتبه در پاسخش فرمودند: «قُلْ صَلَّیا... عَلَیْکَ».
پیامبر (ص) دو نفر را پاره تن خود خواندهاند؛ نخست حضرت زهرا (س) «فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّی» و دومی امامرضا (ع) را. ایشان فرمودند: «بهزودی پاره تن من در خراسان مدفون میشود. هیچ گرفتاری او را زیارت نمیکند، مگر آنکه گرفتاریاش برطرف میشود و هیچ گنهکاری نیست مگر به وساطت او گناهش، بخشیده میشود».
اگرچه همه ائمه (ع) دارای ویژگی رأفت و مهربانی هستند، درمیان آن حضرات، آقا علیبنموسیالرضا (ع) به امام رئوف شهرت دارند. برخی شاگردان علامهطباطبایی (ره) از ایشان پرسیدند: چرا به حضرت ثامنالحجج (ع) امام رئوف میگویند؟ علامه پاسخ داد:، چون رأفت حضرت، حسی است و زود دیده و لمس میشود. رأفت امامرضا (ع) چنان بود که حتی مأمون که بعدها قاتل امام (ع) شد، از این رأفت بهره برده است!
امامرضا (ع) دو نوع رأفت دارند؛ یکی عمومی که شامل حال همه حتی مأمون عباسی هم شد و او به رأفت رضوی، از همسر عقیم خود صاحب فرزند شد. ایشان رأفتی خصوصی هم دارند که شامل حال خواص میشود. آیت ا... وحیدخراسانی درباره جلوه این رحمت خصوصی تعریف میکرد: «میرزاحبیبا... گلپایگانی در حرم مطهر رضوی نمازجماعت داشت و چهل سال نماز شبش را پشت درهای حرم میخواند و میایستاد تا نخستین زائر حضرت رضا (ع) باشد تااینکه سخت بیمار شد؛ خودش میگوید روی تخت بیمارستان به حرم آقا رو کردم و گفتم: چهل سال اولین زائر شما بودم، این کار من بود برای شما، حضرتتان برای من چه میکنید؟
در همان حال دلشکستگی، وجود مقدس حضرت را دیدم که بر تختی نشسته و کنارشان گُلی است. نزدیک شدم. امام (ع) سخن نمیگفتند، اما تبسم بر چهره داشتند و گلی به من دادند. از آن زمان، دستی که با آن، گل را گرفتم، به لاعلاجترین بیماران هم که میخورد، شفا میگیرد!».
بدون رضا (ع)، به رضا نمیرسیم؛ یکی از راههای شناخت معصومان (ع)، اسامی و القابی است که از جانب خدای متعال به ائمه (ع) عطا شده است و مأموریت و رسالت آن حضرات را تا حد زیادی معلوم میکند. مشهورترین لقب حضرت ثامنالحجج (ع)، «رضا» است، اما نباید رضا را اینچنین معنا کرد که ایشان به مقام رضا رسیدهاند، نه؛ چون دیگران هم میتوانند به این مقام بالای عرفانی برسند. حضرت را از آن نظر «رضا» میخوانند که هرکه بخواهد به مقام رضا برسد و هم او از خدا خشنود باشد و هم خدا از او خشنود باشد، به وساطت حضرت ثامنالائمه (ع) نیاز دارد.
ضامن ما هم میشوند؛ امام مهربانیها به «ضامن آهو» نیز شهرت دارند؛ البته این لقب، اعطایی از جانب خدا نیست، بلکه حضرت درمیان مردم به این وصف شهره شدهاند. این وصف، نوعی ترجمان کهف حصین است که در زیارات میخوانیم. مگر میشود امامرضا (ع) ضامن آهو شوند و هوای دوستان خود را نداشته باشند؟ امکان ندارد کسی به حضرت پناه ببرد و امام (ع) به او پناه ندهد. با زیارت به در خانه حضرت علیبنموسیالرضا (ع) بروید و مجدانه بخواهید همانطور که ضامن آهو شدند، ضامن شما نیز بشوند.
قرار گرفتن در مدار اجابت؛ نخستین جایی که امام معصوم (ع) در نگاه از عالم بالا به پایین به آنجا مینگرد، مزار نورانی خویش است؛ البته این مسئله برای همه اموات صادق است؛ اینکه در روایتی از امیرالمؤمنین (ع) آمده است «به کنار قبر پدر و مادر خود بروید و حاجت بخواهید»، ناظر بر همین موضوع است که پدر و مادر از عالم برزخ به جوار قبر خود نظر دارند، میبینند و دعای فرزندان را اجابت میکنند، لذا رفتن به زیارت امامرضا (ع) و قرار گرفتن در فضای حرم، ما را در مدار اجابت حضرت قرار میدهد، پس هرچه نزدیکتر، بهتر، اما این نافی زیارت از راه دور و ابراز ارادت و عشق به محضر حضرت باوجود فاصلههای مکانی نیست.