به گزارش شهرآرانیوز؛ مسائل و مشکلات مدیریت شهری در کلان‌شهر‌هایی مثل مشهد گاهی‌اوقات آن‌قدر پیچیده می‌شود که با پیگیری‌های داخل شهری و استانی حل‌و‌فصل نمی‌شود و نیاز به مطالبه‌گری و پیگیری در سطوح بالاتر و کشوری دارد؛ مطالبه‌گری‌هایی که تقریبا همیشه جواب داده است و نمونه‌اش بازشدن گره مشکل نود ون شهرداری با پیگیری نمایندگان مشهد در مجلس بود که تا پیش از آن، بیش از دو سال معطل سند بودند.
تخصیص پساب برای آبیاری فضای سبز، دریافت اعتبار کشوری برای ساخت کارخانه‌های بازیافت، تسریع در کمک به ساخت زیرساخت‌ها برای زائران، پرداخت عوارض آلایندگی به شهرداری مشهد و... مسائل و معضلات دیگری است که گره برخی از آنها یا در صحن مجلس، یا به دست نمایندگان مردم باز می‌شود و در جلسه مشترکی که میان معاونت محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد با چهار نماینده مردم مشهد در مجلس برگزار شد، جزئیات این مسائل در اختیار آنها گذاشته شد تا فرایند پیگیری برای حل آنها آغاز شود.
خدمات شهری بزرگ‌ترین معاونت شهرداری است و بیشترین سطح ارتباط را با مردم دارد و اقدامات و فعالیت‌های این سازمان می‌تواند بیشترین رضایت‌مندی را ایجاد کند. در محیط‌زیست و پسماند، فضای سبز و خدمات شهری رتبه برتر را در کشور داریم و سفیر ژاپن که چند روزی در مشهد بود، اذعان کرد که مشهد از نظر تمیزی و خدمات شهری حتی از برخی کشور‌های منطقه یک سر‌و‌گردن بالاتر است.
امروز ما در تفکیک زباله از مبدأ در کشور اول و برتر هستیم و از ۲ هزار تن زباله‌ای که در شهر تولید می‌شود، ۲۰درصد قابل‌تفکیک است و اکنون ۱۲درصد تفکیک داریم و مشهد اولین شهر کشور است که هفت شرکت بازیافت برخط را راه‌اندازی کرد که به سبک تاکسی‌های اینترنتی، پسماند‌های بازیافتی را از درِ منازل مردم جمع‌آوری می‌کنند و امروز ۴۱۰هزار نفر عضو دارند.
مشهد در فضای سبز هم دست بالا را در کشور دارد و برتر است و با همه محدودیت‌های آبی موجود، کیفیت فضای سبز را حفظ کردیم و در این حوزه فهرست بهای کشوری برای فضای سبز را خود ما نوشتیم و سازمان برنامه‌و‌بودجه، دبیرخانه آن را به مشهد داد؛ با‌این‌همه، مسائل و مشکلاتی در حوزه‌های مختلف خدمات شهری داریم که باید در سطح کشوری حل‌و فصل شود و آن موضوعات به پیگیری و مطالبه‌گری نمایندگان مردم در مجلس نیاز دارد.
در مشهد ۲۳ایستگاه ثابت برای سنجش آلودگی هوا داریم و حتی پایش صوت را هم انجام می‌دهیم که هیچ شهری آن را انجام نمی‌دهد؛ این ایستگاه‌ها به‌صورت مرتب «کالیبراسیون» می‌شوند و نه‌تنها همه آنها برای آلودگی هوا یک عدد را اعلام می‌کنند، بلکه صحت داده‌های آنها ۹۹درصد است و این مسئله به‌قدری برای دیگر شهر‌های کشور مهم شده است که از ما درخواست کرده‌اند برای آموزش به شهر‌های آنها نیرو اعزام کنیم.
سیاهه آلودگی هوای شهر مشهد را که تهیه آن وظیفه سازمان محیط‌زیست در استان بود، شهرداری با هزینه خودش در سال ۱۳۹۷ تهیه کرد و امروز درحال به‌روزرسانی است، اما به کمک نمایندگان نیاز داریم از ادارات مختلف مثل شرکت نفت و... اطلاعات به‌روز را دریافت کنیم تا سهم آلاینده‌ها دقیق مشخص شود و بهتر بتوانیم برایش برنامه‌ریزی کنیم.
مسئله بعدی ما در این حوزه عوارض آلایندگی است و در کمال ناباوری سهم مشهد از این عوارض در سال گذشته فقط ۸۸۰میلیون تومان بود، درحالیکه اصفهان ۱۴۵میلیارد تومان، اهواز بیش از ۱۰۰میلیارد تومان و شیراز ۱۷میلیارد تومان دریافتی داشته است.
واحد‌های آلاینده باید شناسایی شوند و اداره‌کل محیط‌زیست در استان امکانات و نیرو برای شناسایی آلاینده‌ها ندارد. شهرداری مشهد ۱۹هزار واحد آلاینده را شناسایی کرده است و آمادگی داریم در شناسایی منابع آلاینده به محیط‌زیست کمک کنیم و این موضوع را هم به آنها اعلام کرده‌ایم، اما پاسخی نگرفته‌ایم.
یکی از راهکار‌های قانونی کاهش آلودگی هوا، ایجاد فضای سبز است و شهرداری تا‌جایی‌که توانسته، در افزایش سرانه فضای سبز کمک کرده است. براساس قانون هوای پاک در شهر‌های بالای ۵۰هزار نفر جمعیت، سرانه فضای سبز داخل محدوده باید به پانزده متر برسد که این عدد در شهر مشهد هفت متر است. شهرداری در این قانون وظیفه دارد فضای سبز را توسعه دهد و وزارت نیرو هم باید برای آبیاری به ما پساب تحویل دهد.
امسال ۲۶میلیون مترمکعب آب برای فضای سبز نیاز داشتیم که ۲۲میلیون آن تأمین شد و درحالیکه سال ۱۳۹۹ میزان استفاده از پساب صفر بود، امسال بیش از ۵ میلیون مترمکعب پساب برای آبیاری استفاده کردیم. اگر وزارت نیرو و آبفا کمک کنند و پساب به ما بدهند، این عدد بیشتر هم خواهد شد و البته که هیئت‌وزیران تصویب کرده است که آبفا و وزارت‌نیرو باید به ما پساب تحویل دهند و در ساخت تصفیه‌خانه کمک کنند.
شهرداری مشهد اولین شهرداری کشور است که وارد کار ساخت تصفیه‌خانه‌های لوکال و شهری شد و تصفیه‌خانه چهل‌بازه را اجرا کرد؛ تصفیه‌خانه‌ای کاملا مدرن و بدون‌بو و آلودگی که پنجاه لیتر بر ثانیه پساب تصفیه‌شده به ما تحویل می‌دهد و کیفیت آن را محیط‌زیست تأیید کرده است و علاوه‌بر‌آن سه تصفیه‌خانه محلی دیگر هم درحال ساخت داریم، اما مسیر تحویل پساب به شهرداری هموار نیست. الان که آب ارزشمند شده است، آبفا اعلام کرده است که فاضلاب باید از این مجموعه خریداری شود. پیگیری‌ها برای تعیین قیمت از سوی وزارت نیرو منجر به این شد که وزارتخانه اعلام کرد خود استان قیمت‌گذاری پساب را انجام دهد و ما در مشهد باید با قیمتی بیشتر از شهر‌های دیگر پساب خریداری کنیم.
مجلس باید برای حل این مشکل ورود و به وزارت نیرو تکلیف کند که قیمت فروش پساب را معین کند. با وجود این مشکلات، شهرداری باز هم عقب ننشست و درحالیکه آبفا پساب را به شرکت دیگری فروخته بود، مدیریت شهری برای ۲۵سال آینده و با قراردادی ۱۵۰۰میلیارد‌تومانی، سالانه یازده و‌نیم‌میلیون مترمکعب پساب که معادل نیمی از نیاز فضای سبز شهر است، پساب خریداری کرد و قرارداد آن به‌زودی نهایی خواهد شد.
در کنار اینها ما بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد و توسعه شبکه جداسازی آب شرب از آب خام هزینه کردیم که بخشی از آن را باید دولت پرداخت کند، اما این مهم هنوز اتفاق نیفتاده است و حتی در کمربند سبز شهر هم که چند‌اداره باید به شهرداری کمک کنند، اتفاق خاصی نیفتاده است و ۳ هزار هکتار کاشت درخت و توسعه را خودمان انجام دادیم.
هر‌سال در قانون بودجه، برای مترو و خرید اتوبوس و... اوراق پیش‌بینی می‌شود، ولی ما در شهرداری مشهد توانستیم برای صنایع بازیافت و پسماند و آتش‌نشانی ردیف اوراق باز کنیم و خرید‌های خودمان را انجام بدهیم. همان‌طور که ساخت مترو و... به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند، حوزه‌ای مثل بازیافت هم توسعه محیط‌زیستی است و اگر در اوراق مشارکت ردیف داشته باشد، به کلان‌شهر‌ها در این حوزه‌ها کمک زیادی می‌شود. در این میان شهرداری مشهد همواره بسیاری از امور را با اعتبارات خود به پیش برده است.
مشهد هاب آموزشی «جایکا»ی ژاپن است و از کشور‌های دیگر برای آموزش‌های حوزه بازیافت و پسماند به مشهد می‌آیند. بزرگ‌ترین خوشه صنعتی بازیافت کشور را داریم و تنها‌جایی هستیم که دو کارخانه بازیافت پلاستیک و کاغذ داریم و اکنون روزی چهل تن کاغذ بازیافت می‌کنیم و دنبال ساخت کارخانه بازیافت خاک و نخاله هستیم و اولین شهر کشور هستیم که برای دفن زباله، لندفیل مهندسی احداث کردیم. حوزه بازیافت و ایجاد کارخانه‌های مختلف در این زمینه بسیار هزینه‌بر است و نیاز به کمک‌های دولتی داریم که باز هم مجلس و نمایندگان می‌توانند به ما کمک کنند.
امروز لندفیل دفن زباله مشهد تنها سایت استاندارد کشور است و از گاز حاصل از زباله و شیرابه می‌توانیم سه مگاوات برق تولید کنیم، ولی نیاز داریم که یا دولت برای ساخت نیروگاه به ما کمک کند، یا برق را با قیمت بهتر از شهرداری بخرند تا ساخت این نیروگاه برای سرمایه‌گذار صرفه اقتصادی داشته باشد. از طرف دیگر سازمان پسماند نیاز به پشتوانه خودرویی قوی دارد و نیاز داریم تا برای خرید ناوگان در بودجه سالانه کشور سهمی از اوراق مشارکت داشته باشیم.
مشهد با این حجم از زائر، نیاز مبرمی به ساخت سرویس÷ بهداشتی عمومی دارد و در شرایط ایده‌آل، ۱۰ هزار چشمه سرویس بهداشتی نیاز داریم. کارگروه ملی زیارت مصوب کرده است که ۲ هزار چشمه ساخته شود که قرار است استانداری زمین آن را بدهد و دولت هم کمک مالی کند و شهرداری هم کار ساخت را انجام بدهد. محدوده ساخت این سرویس‌ها مشخص شد و شرکت بازآفرینی شهری ایران هم قبول کرد که به جای پول، به شهرداری قیر بدهد و استانداری و راه و شهرسازی هم قرار شد زمین بدهند.
اما در محدوده شهرداری منطقه ثامن، زمین به سختی پیدا می‌شود و راهکاری که به آن رسیدیم این بود که در برخی مدارس و... سرویس بهداشتی دفنی ایجاد کنیم و در طبقه بالای آن هم واحد تجاری ساخته شود تا انتفاع داشته باشد. این فرایند نیاز به پیگیری و تسریع دارد.
مشهد در حوزه خدمات شهری موضوعات مهمی دارد که باید حتما بررسی و مشکلاتش حل شود. بهتر است برای طرح و بررسی این موضوعات یک کارگروه مصوب، تشکیل و همه این مسائل و موضوعات در آنجا به تفصیل مطرح و گره‌گشایی شود. در خصوص مسائل و مشکلات پساب هم حتما جلسه‌ای با آبفا برگزار می‌کنیم و موضوع را آنجا نهایی خواهیم کرد تا مشکل تخصیص فاضلاب به شهرداری مشهد را حل کنیم.
بخشی از این مسائل و مشکلات باید به خروجی تبدیل شود و به دست ما برسد تا پیگیری‌های لازم برای آنها را انجام بدهیم؛ آن دست از مسائلی که با پیگیری و نامه‌نگاری هرکدام از نمایندگان مشهد در مجلس حل می‌شود، حتما انجام خواهد شد و سعی می‌کنیم که موارد گفته‌شده را حل‌و فصل کنیم. بخشی از مسائل و مشکلات کلان‌تر را هم با همفکری و نامه‌نگاری هر پنج نماینده مشهد در مجلس مطالبه و پیگیری خواهیم کرد.