رمضان را برای روزه‌اولی‌ها به‌یادماندنی کنیم
آموزه‌های دینی بر تشویق کودکان و نوجوانان به انجام عبادات، سفارش کرده‌اند. این موضوع درباره روزه‌اولی‌ها هم صدق می‌کند؛ اینکه نشان دهیم ورود آنها به جرگه روزه‌داران برای ما مهم است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ همیشه اولین‌ها حتی اگر به نظر سخت بیایند و دور از دسترس باشند، به‌یادماندنی‌تر و اثرگذارترند؛ مثل کلاس اول یا تجربه متفاوت اولین روزه‌داری که در عین سخت بودنِ ساعت‌ها تحمل تشنگی و گرسنگی، حس عجیبی را هم به ارمغان می‌آورد؛ برای همین هم اغلب ما خاطره‌های فراموش‌ناشدنی از اولین روزه‌های عمرمان داریم؛ البته برای آنکه این تجربه، شیرین و به‌یادماندنی شود و طعم سختی بر آن غلبه نکند، باید با برنامه و تدبیر عمل کنیم.
سن تکلیف روزه‌اولی‌ها
دختران با رسیدن به نه سال قمری (معادل تقریبا هشت سال و نه ماه شمسی) و پسران با رسیدن به پانزده سال قمری (معادل تقریبا چهارده سال و هفت ماه شمسی) مکلف به انجام واجبات دینی، ازجمله روزه، می‌شوند؛ البته نشانه‌های دیگری مثل رشد بدنی و علائم بلوغ نیز در تعیین سن تکلیف تأثیر دارد. اسلام دین آسان‌گیر و مهربانی است و اگر روزه برای نوجوانان تازه‌مکلف، سخت باشد یا باعث ضعف و بیماری شود، احکامی دارد؛ مثل اینکه «اگر روزه موجب ضرر شود، واجب نیست»، «در صورت ناتوانی، می‌توان روزه را افطار کرد و بعدا قضای آن را به‌جا آورد» و نیز «نوجوانانی که هنوز به توانایی کامل بدنی نرسیده‌اند، می‌توانند روزه را تمرینی بگیرند».
تجربه روزه را شیرین کنیم
همان‌طور که برای بچه‌های کلاس‌اولی ذوق داریم و برای آنکه تجربه آنها از درس و مدرسه شیرین و جذاب باشد، ابتکارات مختلف را به کار می‌بندیم، برای روزه‌اولی‌ها هم باید تدارک و برنامه داشته باشیم. رفتار پدر و مادر و خواهر و برادر بزرگ‌تر در ارتقای روحیه و استقامت روزه‌اولی‌ها بسیار مهم است. پدر و مادر به‌عنوان نخستین و مهم‌ترین الگوی فرزند، وقتی خود به روزه‌داری و آداب آن پایبند باشند و فضای خانه را برای استقبال از رمضان‌المبارک آماده کنند، ناخودآگاه بر بچه‌ها هم تأثیر می‌گذارد و آنها را نیز متوجه اهمیت ماه رمضان و روزه آن می‌کند.
محبوبیت در خانه
ایجاد احساس مطلوبیت و محبوبیت در پرتوی روزه‌داری، از سازوکار‌های تشویقی روزه‌اولی‌ها به روزه گرفتن و تحمل گرسنگی و تشنگی است. وقتی یک روزه‌اولی احساس می‌کند با گرفتن روزه بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد و در فضای خانواده به او و قدرتش امید بسته می‌شود، به این واجب الهی احساس بهتری پیدا می‌کند. اشتراک خاطرات پدر و مادر از نخستین روزه داری خودشان و اینکه برای آنها هم سخت بوده است و حتی شاید وسوسه می‌شدند که پنهانی آب و غذایی بخورند، به روزه‌اولی‌ها احساس بهتری در مواجهه با ضعف جسمی خود می‌دهد و آنها خودشان را در این مسیر تنها نمی‌بینند.
سختگیری ممنوع!
یکی از عواملی که می‌تواند انگیزه و روحیه روزه‌اولی‌ها را تضعیف کند و شوق روزه‌داری را در آنها از بین ببرد، امر و نهی و سختگیری والدین است؛ قرار نیست یک دختربچه نه‌ساله یا پسر نوجوان پانزده‌ساله همچون یک زن و مرد چهل‌ساله روزه بگیرند و همه اعمال و آداب و اذکار توصیه‌شده را به جای آورند. همان‌طور که بچه‌ها در مدرسه سال‌به‌سال رشد می‌کنند و بر دانسته‌هایشان افزوده می‌شود، در مدرسه روزه و عبادت هم باید فرصت رشد را به آنها بدهیم، نه آنکه با سختگیری، دلسردشان کنیم.
مراقب حرف‌هایمان باشیم!
مراقب رفتار و گفتار خودمان باشیم؛ گاه بزرگ‌تر‌ها به‌شوخی یا جدی می‌گویند چه زود ماه رمضان آمد و به‌نوعی این موضوع را القا می‌کنند که از آمدن ماه مبارک و روزه‌داری خوشحال نیستند، همین تعابیر به‌ظاهر سطحی می‌تواند برای روزه‌اولی‌ها نوعی ترس و دلهره ایجاد کند که آیا می‌توانند از پس روزه بربیایند یا قرار است با چند ساعت نخوردن و نیاشامیدن، چه اتفاقاتی برایشان بیفتد.
با ضعف جسمی روزه‌اولی‌ها چه کنیم؟
توجه به بنیه جسمی روزه‌اولی‌ها هم اهمیت دارد. نباید به روزه‌اولی‌ها چه دختران نه‌ساله و چه پسران پانزده‌ساله بیش از توان جسمی‌شان تحمیل کرد. رهبر معظم انقلاب در پاسخ به استفتای «دختری که تازه به سن بلوغ رسیده، اگر به‌واسطه روزه گرفتن دچار ضعف شدید شود، درباره روزه تکلیف دارد؟» فرموده‌اند: «اگر وضعیت مکلف به‌گونه‌ای است که به خاطر ضعف جسمانی یا طولانی بودن روز، روزه گرفتن به خودی‌خود -حتی با ترک فعالیت و مراعات تغذیه-سختی فوق‌العاده داشته باشد، در این‌صورت بنا بر احتیاط روزه بگیرد و وقتی به سختی فوق‌العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد، اما اگر سختی فوق‌العاده داشتن ادامه روزه به‌دلیل فعالیت مانند اشتغال به کار یا تحصیل و مطالعه باشد، در این صورت بنابر فتوا باید روزه بگیرد و هر گاه به سختی فوق‌العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد».
روزه‌اولی‌ها را تشویق کنیم
آموزه‌های دینی بر تشویق کودکان و نوجوانان به انجام عبادات، سفارش کرده‌اند. این موضوع درباره روزه‌اولی‌ها هم صدق می‌کند؛ اینکه نشان دهیم ورود آنها به جرگه روزه‌داران برای ما مهم است، برایشان هدیه بگیریم و در افطار و سحر به غذای مورد علاقه آنها توجه کنیم و به مناسبت این اتفاق مهم، افطاری و دورهمی خانوادگی برگزار کنیم، از عوامل انگیزشی در ترغیب روزه‌اولی‌ها و ایجاد تجربه شیرین روزه‌داری برایشان است. مبادا با بی‌تفاوتی به این تجربه و عادی انگاشتن، شوق روزه‌داری را در این گروه حساس کم‌فروغ کنیم.
از مسجد و مصلی غافل نشویم
در این روز‌های معنوی، والدین تا جای ممکن حال‌وهوای خانه و شرایط را طوری رقم بزنند که در روزه‌اولی‌ها شوق عبادت و مناجات شعله‌ور شود. اختصاص فضایی از خانه به نماز و دعای بچه‌ها و انجام جمعی و خانوادگی عبادات و اعمال در این‌باره مؤثر است و پدر و مادر را مشمول دعای پیامبر (ص) می‌کند؛ همچنین، حضور فرزندان در محیط‌هایی مثل مسجد، مصلی، نمازجمعه و جماعات، هم‌گرایی و هم‌سویی با عبادات را در فرزند به وجود می‌آورد. یعنی گاه وقتی بچه‌ها یک رفتار خوب عبادی را از گروه هم‌سال خود می‌بینند، شاید از صد‌ها موعظه تأثیری بیشتری داشته باشد.
لینک کوتاه: https://shrr.ir/001LAT
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.