پاسداران هویتِ مستندِ ایرانیم!

سند‌ها حرف نمی‌زنند، اما حرف‌های خواندنی فراوان دارند. همین هم به آنان اعتباری می‌بخشد که تقویم هم بدان معتبر می‌شود. نوزدهم اردیبهشت، روزی خجسته و پُرمعنا در تقویم فرهنگی ایران است؛ روزی که با عنوان «روز اسناد ملی و میراث مکتوب» فرصتی فراهم می‌آورد تا نگاهی دوباره کنیم به ارزش والای ذخایر مکتوب و اسناد تاریخی، این گنجینه‌های بی‌بدیل هویت ملی. گنج‌هایی که باید حفظ کرد و با قدرت پای آن ایستاد و الا جنگ‌طلبان برای دزدیدن برگ‌برگ آن حتی برای سرقت نامشان خواهند کوشید.

مگر نه اینکه دندان‌هایشان پیش و بیش از زبانشان در ماجرای نام پرعظمت خلیج فارس نمایان است؟ ۱۹‌اردیبهشت فقط هویت ملی ندارد که مذهبی هم هویت‌ساز است؛ چون در این روز، نام و یاد بزرگ‌مردی، چون ثقه‌الاسلام محمد‌بن یعقوب کلینی، محدث و دانشمند برجسته شیعه، نیز گرامی داشته می‌شود. 

او که با نگارش اثر فاخر الکافی، چراغی فروزان در مسیر فهم و انتقال آموزه‌های اسلامی برافروخت، نماد جایگاه والای میراث مکتوب در پایداری هویت دینی و فرهنگی ماست. در نگاه ما، اسناد تاریخی، نسخ خطی، کتب کهن و متون مکتوب، همچون آینه‌هایی شفاف، تصویری از سیر تمدنی، اندیشه‌ورزی، ساختار‌های اجتماعی و تحولات تاریخی یک ملت را بازتاب می‌دهند. این آثار، حلقه‌های اتصال نسل امروز با گذشتگان و چراغ راهی برای آینده‌اند. 

از‌این‌رو، پاسداشت و حفاظت از آنها وظیفه ملی و تمدنیِ امروزِ ماست. امروز به انجام وظیفه، پاسداری و پاسبانی می‌کنیم تا دیروز و فردا را از ما ندزدند که کم هم دست دراز نمی‌شود از این‌سو و آن‌سو برای این امر. ازدیگر‌سو، در جهانی که سرعت تحولات فناورانه و چرخش اطلاعات، گاه ما را از ریشه‌ها و بنیاد‌های فکری و فرهنگی‌مان دور می‌سازد، یادآوری ارزش میراث مکتوب، ضرورتی دوچندان می‌یابد. بایسته است که نه‌تنها نهاد‌های فرهنگی، بلکه هر شهروند دغدغه‌مند، در صیانت، مطالعه و ترویج این میراث، سهم خود را ایفا کند. 

مگر نه اینکه برای دفاع از جغرافیای وطن، همه به جان ایستادیم؟ امروز هم برای دفاع از جغرافیای هویتی و مستندمان باید با همۀ توان بایستیم. نوزدهم اردیبهشت، نه‌تنها روزی برای تجلیل از گذشته، بلکه تذکری است برای مسئولیت امروز ما در نگاهبانی از هویت و اصالت برای فردا و عصر‌های آینده و نسل‌های آینده. باشد که بتوانیم این میراثِ تمدن‌ساز را به نسل‌های بعد برسانیم؛ ان‌شاءا....