به گزارش شهرآرانیوز؛ فاطمه موسوی ویایه در واکاوی موضوع چالشهای زنان سرپرست خانوار ابتدا نگاهی تاریخی به ساختار خانواده میاندازد و بیان کرد: در گذشته و در جامعه کشاورزی سنتی، زنان به ندرت سرپرستی خانواده را به عهده داشتند. مردان معمولا مسئول تأمین معاش خانواده بودند و زنان اغلب به امور خانه و خانواده میپرداختند. خانواده گسترده که در روستاها و ایلها دیده میشد، یک واحد تولیدی به شمار میآمد، همه اعضا در آن وظایفی داشتند و در مقابل دشواریها و حوادث زندگی از یکدیگر حمایت میکردند.
وی افزود: مثلا اگر نانآور خانواده به دلیل حادثه، بیماری یا جنگ از دست میرفت، زن و فرزندانش تحت سرپرستی برادر بزرگ قرار میگرفتند. زنان مطلقه بدون فرزند به خانه پدر بازمیگشتند و دوباره ازدواج میکردند. کودکان یتیم به خانه بستگان سپرده میشدند و سالمندان با احترام در خانه پسر بزرگ زندگی میکردند، اما با تغییرات اقتصادی، شیوه تولید و مهاجرت به شهرها در عصر پهلوی، ساختار خانواده گسترده تضعیف شد.
این جامعه شناس یادآور شد: خانواده هستهای امروزی، مصرفکننده است و نمیتواند حمایت چندانی از اعضای خویشاوند خارج از دایره خانواده کوچک خود داشته باشد.
به گفته وی، اکنون در بسیاری مناطق، پس از فوت شوهر، انتظار نمیرود که زن متوفی با برادر شوهرش ازدواج کند. زنان مطلقه تلاش میکنند حضانت فرزندان خود را نگاه دارند، حتی اگر حمایت خانوادگی کمی دریافت کنند.
موسوی ویایه تصریح کرد: زنان سالمندی که شوهر خود را از دست دادهاند، معمولا تنها زندگی میکنند و در نبود مستمری بازنشستگی، تأمین هزینههایشان توسط پسران به مجادله با عروسها میانجامد. پسران معمولا در خانه جداگانه زندگی میکنند و مراقبت از مادر سالمند اغلب بر دوش دختران مجرد خانواده میافتد. همه این دگرگونیها چالشهای زنانی را که اکنون به عنوان سرپرست خانواده شناخته میشود دوچندان کرده است.
این جامعه شناس با اشاره به اینکه اکنون بیش از سه میلیون و ۶۰۰ هزار زن سرپرست خانوار وجود دارد که بیش از نیمی از آنها همسرشان فوت کرده است، گفت: ۲۳ درصد مطلقه و باقی بدسرپرست هستند؛ یعنی شوهرشان به دلایلی مانند اعتیاد، ازکارافتادگی یا به زندان افتادن، توانایی تأمین معاش را ندارد.
وی افزود: در تمامی دولتها بخشی از سیاست خانواده به حمایت از خانوادههای تکوالد یا در معرض آسیب اختصاص یافته است. در ایران نیز از سال ۱۳۷۱ قانون حمایت از زنان و کودکان بدسرپرست تصویب شده و سازمان بهزیستی مکلف به فراهم کردن شرایط ازدواج یا سرپرستی جدید و توانمندسازی مالی این افراد است.
موسوی ویایه یادآور شد: اکنون حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار زن تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند و ۳۰۰ هزار نفر از سازمان بهزیستی مستمری دریافت میکنند. طبق قانون، مستمری برای مدت سه سال و شش ماه پرداخت میشود که در سال ۱۴۰۴ برای خانوادهای پنجنفره حدود سهمیلیون و ۲۰۰ هزار تومان است، رقمی که حتی برای نان خانواده کافی نیست. وامهای خوداشتغالی محدود است و سالانه کمتر از صد هزار مورد اعطا میشود، در حالی که مشکل همچنان باقی است.
منبع: اطلاعات آنلاین