یوسف انصاری - یکی از نگرانی‌های همیشگی افرادی که پس انداز می‌کنند، کم شدن ارزش پس اندازشان است. قطعا ۱۰ میلیون تومان امسال، قدرت خرید ۱۰ میلیون تومان سال گذشته را ندارد و با گذشت زمان باز هم از ارزشش کم خواهد شد. برای همین است که خیلی‌ها تصمیم می‌گیرند به جای پول نقد، پس اندازشان را به صورت طلا، سپرده‌های بانکی، سهام، اوراق بهادار و... نگه دارند. این روز‌ها با تکان خوردن قیمت دلار و یورو، خیلی‌ها وسوسه شده اند که پولشان را به ارز تبدیل کنند تا هم ارزشش حفظ شود، هم بتوانند در بالاترین نقطه آن را بفروشند و به ریال تبدیل کنند و دوباره با ارزان شدن قیمت ارز، دلار یا یورو بخرند و این طوری سرمایه شان زیادتر شود. کاری که در بازار مالی به آن سفته بازی می‌گویند. اما دیروز رئیس بانک مرکزی درباره سفته بازی هشدار مهمی به مردم داد. همین موضوع بهانه‌ای شد تا در مطلب امروز کمی بیشتر از سفته بازی و آسیب‌های آن بنویسیم.
مردم مراقب باشند
عبدالناصر همتی گفت: «مجموعه ذخایر بانک این اجازه را می‌دهد که با رصد تحرکات بازار ارز، هرگونه تلاش برای سفته بازی را خنثی کند و هم زمان اجازه دهد که روند عادی عرضه و تقاضای ارز، نرخ آن را تعیین کند. روز‌های گذشته و امروز، همچنان بانک مرکزی در بازار ارز حضور فعال دارد؛ زیرا مدیریت بازار ایجاب می‌کند که به عنوان بازارساز اصلی نیاز‌های واقعی را تأمین کرده و مازاد عرضه ارز را نیز مطابق ماه‌های گذشته جمع آوری و به ذخایر کشور اضافه کند. روند گذشته و منطقی در بازار ادامه پیدا خواهد کرد؛ مردم مراقب سرمایه‌های خود باشند تا از ناحیه سودجویان و سفته بازان آسیب نبینند.» این در حالی است که می‌بینیم کم کم خبر‌های هیجانی مربوط به افزایش قیمت دلار در فضای مجازی زیاد می‌شود؛ خبر‌هایی که کارشان هل دادن مردم به سمت این بازارهاست.
سفته باز‌ها چطور سرمایه ما را بالا می‌کشند؟
شاید بپرسد چه ایرادی دارد وقتی دلار می‌خواهد گران شود، ما دلار بخریم؟ موضوع اینجاست که دلال‌ها نمی‌خواهند مردم عادی از این نوسانات سود ببرند. آن‌ها خودشان در کف قیمت مقدار زیادی ارز می‌خرند، بعد خبرسازی می‌کنند و در بازار جو ایجاد می‌کنند تا مردم به خرید تحریک شوند. با ایجاد تقاضا، قیمت ارز بالا می‌رود. اینجا زمانی است که آن‌ها ارزهایشان را به خریداران تازه واردشده می‌فروشند و سود می‌کنند. بعد دست از خریدوفروش می‌کشند. وقتی خریدار کم شود، قیمت پایین می‌آید. گروهی که ارز را گران خریده اند، ضرر می‌کنند و می‌خواهند سریع‌تر ارزشان را بفروشند، ولی خریدار کم است. پس راضی می‌شوند ارز را با قیمت پایین به دلال بفروشند. وقتی قیمت پایین آمد، دلال‌ها دوباره این چرخه را تکرار می‌کنند و دوباره سود می‌برند و یک عده ضرر می‌کنند. این جنس بازی دادن‌ها فقط مختص دلالان ارز نیست و در بازار طلا، خودرو، زمین و... هم مشابه آن وجود دارد.
پس با پس اندازمان چه کار کنیم؟
با پس اندازتان هر کار می‌کنید، ریسک نکنید! یعنی آن را برای سود کوتاه مدت وارد این بازار و آن بازار نکنید. اگر دوست دارید، طلا، دلار یا سهام و زمین بخرید، ولی نه به این امید که تا گران شد، بفروشید و دوباره تا ارزان شد، بخرید. بگذارید پس اندازتان در آن بازار رشد منطقی داشته باشد. به بازاری که می‌بینید مدام بالا و پایین می‌شود، وارد نشوید. اگر می‌بینید بازار ارز آشفته است، بروید طلا بخرید و مطمئن باشید سال بعد سود خواهید کرد و ارزش پولتان حفظ شده است. اگر بازار طلا آشفته است، بروید در زمین سرمایه گذاری کنید. اگر بازار زمین اوضاع مطلوبی ندارد، بروید سهام پتروشیمی و امثال آن را بخرید که همیشه در درازمدت سود مناسب داشته است. خلاصه هر وقت دیدید در فضای مجازی دارند به یک بازار جو می‌دهند و آن را هیجانی می‌کنند، دورش را خط بکشید و بروید سراغ بازار‌های امن و کم ریسک.