طی سالهای گذشته از کلید واژه اقتصاد و رونق اقتصادی در شعارها و برنامه ریزیهای کلان و مدیریتی استفاده بسیاری شده است که بخشی از آن به فعالیت کارخانهجات و واحدهای تولیدی بزرگ و بخشی دیگر به کسب و کارهای کوچک و نوین در عرصه اقتصاد معطوف میشود.
کشور ایران با تکیه بر جامعه نخبگانی، بنای خود را به حمایت از شرکتهای دانش بنیان نهاده تا بدین واسطه از فناوريهاي جدید براي کسب ارزش افزوده، بهبود بهرهوري، کیفیت محصولات و خدمات عرضه شده به بازار استفاده نماید.
نقش مهم شرکتهای دانش بنیان در اقتصاد و نیز گسترش تکنولوژی در شبکههای نوآوری، اهمیت وجود چنین مجموعههایی را در جوامع امروزی دو چندان میکند، از همین رو حضور شرکتها و محصولات دانش بنیان با هدف اعتلای اقتصاد کشور و تولید کالای ایرانی بیشتر شده است.
در تعاریف آمده است که «شرکت یا موسسه دانش بنیان به منظور هم افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر و با ارزش افزوده به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط تشکیل میشود.»
بنا به تعریف فوق بایستی اعلام کرد که شناسایی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان یکی از سیاستهای حوزه علم و فناوری محسوب میشود از همین رو با پرورش اقتصاد دانش بنیان میتوان گامی مهم و اثر گذار در توسعه اقتصاد پایدار فراهم آورد.
چندی پیش مقام معظم رهبری پیرامون شرکتهای دانش بنیان فرمودند که: «حدود هفت هزار شرکت در سطح کشور فعالیت دارند که تعداد آنها بایستی افزیش یابد»؛ ایشان در بخشی دیگر نیز فرمودند: «شرط لازم برای رشد و تقویت شرکتهای دانشبنیان، این است که ما بتوانیم محصولات آنها را در داخل کشور رایج کنیم و در داخل کشور مصرف بشود؛ راهش این است که تولید آن محصول، دیگر واردات نداشته باشد.»
ایشان نیز اعلام داشتهاند: «یک مسئله، مسئلهی بازارهای داخلی است، یک مسئله هم مسئله صادرات است؛ اگر چنانچه صادرات وجود نداشته باشد، پیشرفتی آن چنان که باید، پیش نخواهد آمد. و در مورد صادرات، هم خود آن شرکتها میتوانند فعالیت کنند و بیشتر، دولتها میتوانند فعالیت کنند؛ سهم شرکتهای دانش بنیان از تولید داخلی افزایش پیدا کند و در طول سه و یا چهار سال، حداقل به پنج درصد برسد.»
با تاسی از فرمایشهای رهبر معظم انقلاب میتوانیم با بهرهگیری از دانش و نیروی متخصص موجود در کشور، رتبه شایستهای در حوزه فعالیت شرکتهای دانش بنیان با صادرات محصولات خود داشته باشیم؛ بستری مهیا شده تا روحیه و باور «ما میتوانیم» را به همگان منتقل کرده و دشمنان خود را با نمایش توانمندی در حوزههای عمران، حملونقل، صنعت، نیرو، معدن، سلامت، کشاورزی، سلّولهای بنیادی، فنّاوری نانو، زیستفنّاوری، آب و غیره مغلوب نماییم.
تلاش و هدف آن است که شركتهای دانش بنیان به عنوان بنگاههای اقتصادی در سند چشم انداز 20 ساله به جایگاه والایی دست یابد؛ این در عین حالی است که مشهد با در اختیار داشتن کارخانه فناوری و نوآوری و فعالیت بسیاری از شرکتهای دانش بنیان، رتبه بالایی به نسبت سایر شهرهای کشور دارد.
مشهد زمینه فعالیت و رشد شرکتها و نیروهای متخصص را فراهم آورده و خوشبختانه در نظر دارد دومین کارخانه فناوری و نوآوری را در حاشیه شهر مشهد با هدف بهرهمندی و استفاده از ظرفیت جوانان سطح شهر ایجاد نماید؛ در این صورت است که با افزایش سطح علم و فناوری، فرصتی برای اشتغال جوانان حاصل آمده و از میزان جرایم و بزه در آن منطقه کاسته میشود.
در مورد اهمیت شرکتهای دانش بنیان برای شورای اسلامی شهر مشهد بیان این نکته شایان ذکر است که این شورا بستههای حمایتی و اقتصادی برای فعالین این حوزه در نظر گرفته تا علاوه بر رشد و شکوفایی، توسعه اقتصادی و فناوری را به همراه آورد.
فناوری اطلاعات و ارتباطات فرصتهای جدیدی را برای مدیریت موثرتر و جامعتر شهرها و انتقال به سمت شهرهای هوشمند فراهم میکند؛ مشهد به عنوان شهر هوشمند در حوزه خدمات شهری اقدامات بسیاری انجام داده است، زیر ساختهای حمل و نقلی، مدیریت ترافیک، مدیریت انرژی و ... از جمله مواردی است که با بهرهگیری از هوش مصنوعی خدمات شایانی به همشهریان ارائه میشود.
هدف هوش مصنوعی در شهر هوشمند آن است که در حوزه مدیریت شهری، ازدحام ترافیک، توسعه جوامع با درآمد کم، مدیریت هوشمند پسماند و زباله، روشنایی هوشمند، شهرداری هوشمند و مدیریت پارکینگ و موارد دیگر راهکارهای پایدار برای شهروندان ارائه شود.
انگیزه اصلی شهرهای هوشمند ایجاد زندگی راحت و مناسب برای ساکنان آن بوده که تحقق این مهم بدون وجود شهرداری هوشمند که یکی از ارکان و بازوهای عملیاتی است، میسر نمیشود؛ حرکت در این مسیر سیاست شورای اسلامی شهر مشهد بوده و فرمایش رهبری نیز در حوزه رشد و تقویت شرکتهای دانشبنیان سرلوحه امور و فعالیتها قرار میگیرد، به طور حتم جهانشهر برکت و کرامت مامن امن و پناهگاهی مطمئن برای رشد و نمو جوانان در عرصه هوش مصنوعی و شرکتهای دانش بنیان است.