به گزارش شهرآرانیوز؛ یکی از اولین حوزه‌های اجتماعی‌ای محسوب می‌شود که زنان ایرانی وارد آن شدند.
آن‌گونه که سندهای تاریخی نشان می‌دهند اقدس غربی و اختر فردوس، نخستین زنانی بودند که در دوره پهلوی اول با تحصیل در حوزه داروسازی در دانشگاه تهران، به‌عنوان نخستین زنان دکتر داروساز در ایران دانش آموختند.
فرزند نصرالله خان غربی و بتول شرقی، گویی نام خود و خانواده‌اش با داروسازی نوین در ایران گره‌خورده است. پدر او میرزا نصرالله خان آن‌گونه که آرشیو دنیای زنان در عصر قاجار به نقل از خانواده‌اش آورده است پسر عصمت خانم و میرزا آقاخان بود که در کالج آمریکایی تهران تحصیل کرد و حرفه داروسازی را پیش گرفت. او موسس داروخانه غربی ۱۳۳۱ قمری، نخستین داروخانه نوین ایران، در خیابان چراغ‌برق تهران بود. او با دخترعمه‌اش بتول شرقی ازدواج کرد که اقدس، حاصل این پیوند بود. در یک تصویر جالب که در بایگانی دیجیتال «آرشیو دنیای زنان درعصر قاجار» برجای‌مانده، احتمالاً نخستین دانشجویان یا دانش‌آموختگان داروسازی نوین را در ایران به نمایش گذاشته است. این تصویر، اقدس غربی، دختر بتول شرقی و نصرالله غربی را به همراه اختر فردوس، نخستین زنان دانش‌آموخته داروسازی در ایران می‌نمایاند.
سکینه پری اولین زن جراح و سرطان شناس ایران که در شهرستان بندرگز به خاک سپرده‌شده است.
بانو سکینه پری در سال ۱۲۸۳ شمسی در شهر همدان به دنیا آمد . مادرش ریحانه از ارامنه ایران بود و پدرش نصرالله همدانی نام داشت. او تحصیلاتش در رشته پزشکی را در شوروی سابق به پایان برد و در سال ۱۳۱۲ در سن ۳۱ سالگی در رشته جراحی و سرطان‌شناسی تخصص گرفت.
بانو سکینه پری به مدت پنج سال در بیمارستان‌های شوروی به کار طبابت پرداخت. پدر و مادر سکینه پری در یک‌زمان از دنیا رفتند. پس‌ازاین اتفاق او به دلیل علاقه‌اش به ایران به همراه تنها خواهرش رهسپار ایران شد. بانو سکینه پری در بازگشت به ایران در آزمونی برای گرفتن اجازه طبابت شرکت کرد و در سال ۱۳۱۳ شمسی اجازه کار گرفت. آشنایی او به زبان ترکی سبب شد پیشنهاد شرکت شیلات برای کار در شهر« قره‌سو» را بپذیرد. او مدت چهارده سال در این شهر زندگی کرد و در همان‌جا ازدواج کرد. گفته می‌شود پس از چهار سال زندگی مشترک طلاق گرفت و سرانجام بندرگز را برای سکونت انتخاب و به آن شهر نقل‌مکان کرد.
سکینه پری در بندرگز و گرگان با دایر کردن مطب به طبابت پرداخت. کمک و یاری به مستمندان و افراد بی‌بضاعت را همیشه ودرطول عمرش داشت. او در طول حیاتش خدمات ارزنده‌ای را به هم‌وطنانش ارائه کرد. مزار این بانوی بزرگوار در شهر بندرگز و در آرامستان این شهر است.
نصرت الملوک کاشانچی، اولین زن پزشک قانونی ایران و ازجمله اولین ده خانمی بود که به دانشگاه راه پیدا کرد و در رشته طب موفق به اخذ مدرک شد و نامش به‌عنوان نخستین زنی که در پزشکی قانونی فعالیت کرد، ثبت‌شده است.
او در سال ۱۲۹۳ شمسی به دنیا آمد. پدرش علینقی کاشانچی تاجر معروف و از ثروتمندان طراز اول زمان خود بود. او علی‌رغم عشق دخترش به تحصیل، طبق رسم معمول آن زمان در سن ۱۴ سالگی (برخی نیز یازده‌سالگی ذکر کرده‌اند) در پایان دوره دبستان او را به عقد و ازدواج پسرعمویش درآورد اما اختلاف فکری و علایق در عموزاده‌ها که یکی عاشق علم و آموختن و زنی آزاده بود و دیگری تاجر پیشه، کار را به جدایی زودهنگام کشاند. بانو نصرت الملوک پس از یک سال با پسر نوزاد خود خانه شوهر را ترک گفت و طلاق گرفت و به تربیت تنها فرزندش و تحصیل پرداخت و تا پایان عمر دیگر همسری اختیار نکرد. او این ازدواج ناموفق را پایه موفقیت‌های بعدی خود دانست.
کاشانچی تصمیم گرفت به تحصیلش ادامه دهد و به آرزویش برسد و همین تصمیم باعث شد در سن ۱۸ سالگی جزو نخستین زنانی باشد که وارد دانشکده پزشکی تهران شدند. ایشان در ابتدا مامایی را دانشگاه پزشکی ایران خواند و سپس عازم اروپا شد. تا جنگ جهانی دوم در برلین به تحصیل و تحقیق ادامه داد. سپس به پاریس رفت و تحصیلات تخصصی را در رشته مامایی تکمیل کرد و به ایران بازگشت و هم کارکرد و هم تحصیلش را ادامه داد تا این‌که در رشته پزشکی زنان دکترا گرفت.
بانو کاشانچی در جنوب شهر تهران دریکی از ساختمان‌های پدرش پلی کلینیکی تخصصی زنان و مامایی تاسیس کرد که به‌طور رایگان در خدمت زنان محروم بود و به ارشاد زنان ستم‌کشیده نیز می‌پرداخت. او بدبختی زنان آن دوران به‌خصوص در طبقات آسیب‌پذیر را ناشی از بی‌سوادی آنان می‌دانست و عقیده داشت حداقل زنان باید تحصیلات دوره ابتدایی داشته باشند. بنابراین در جوار درمانگاه یک کلاس اکابر برای زنان بی‌سواد دایر کرده بود و انجمنی از بانوان تحصیل‌کرده و روشنفکر تشکیل داده بود و از آنان برای آموزگاری اکابر استفاده می‌کرد.
تیمورتاش برای سپید پوشان عرصه بهداشت و درمان نامی آشنا است، نخستین دندانپزشک زن ایرانی که زاده روستای کوچک اما باصفای نردین میامی در شرق استان سمنان امروزی و در قلب ولایت خراسان روزهای دور که زندگی پرفراز و نشیبش امروز الهام‌بخش بسیاری از پزشکان جوان روزگار ما است. بانوی ایرانی که علاقه به درس خواندن، او را از نردین و سپس بجنورد، به بلژیک و فرانسه برد و پس از عدم موافقت خانواده در اعزامش به جمهوری خلق کنگو در قلب آفریقا، مشهد را برای زندگی برگزید و تا پایان عمر در این شهر زیست. امروز نام او بر سر در دانشکده دندانپزشکی و سالن آمفی‌تئا‌تر دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خودنمایی می‌کند بانویی که اما در زادگاهش کسی او را نمی‌شناسد
در سال۱۲۹۱ در تهران به دنیا آمد. او دختر آرتین استپانیان، از بنیانگزاران دندانپزشکی نوین ایران بود. انو پس از کسب تحصیلات ابتدایی در مدارس هایکازیان ارامنه تهران و مدرسه ژاندارک، تحصیلات عالی خویش را در رشته دندانپزشکی پی گرفت و در سال ۱۳۲۰ به‌عنوان اولین زن دندانپزشک در این رشته فارغ‌التحصیل شد.
او از سال ۱۳۲۴ به طبابت نزد پدر و برادرانش پرداخت و تا سال ۱۳۴۹ به فعالیت ادامه داد.
بانو آنیک استپانیان صاحب‌امتیاز و مدیر مدرسه خواهران روحانی کاتولیک و همچنین مدرسه دخترانه «ساهاکیان» بوده است. او سال‌ها به‌عنوان رابط میان سازمان زنان ایران و انجمن خیریه زنان تهران به خدمت پرداخت و در سال ۱۳۴۴ از طرف این انجمن در کنفرانس حقوق زنان که در ایران برگزار شد، شرکت نمود.
آنیک استپانیان در سال ۱۳۷۹ از سوی جائلیق آرام اول رهبر دینی حوزه سیلیسی ارامنه مورد تقدیر قرار گرفت.
در سال ۱۳۱۰ در تهران متولد شد و تمام سالهای تحصیلات ابتدایی، دبیرستانی و دانشگاهی خود را در تهران گذراند. مهین، بعد از پایان تحصیلات دانشگاهی خود، بلافاصله به گرگان آمد و در بیمارستان پهلوی آن زمان و پنج آذر فعلی، به‌عنوان نخستین پزشک زن، در خدمت بیماران قرار گرفت. او دو سال در گرگان بود و بعدازآن دوباره به تهران بازگشت. مهین گرگانی در سال ۱۳۳۹ برای ادامه تحصیلات، افزایش دانش و اطلاعات علمی و پزشکی خود به انگلستان سفر کرد و دریکی از دانشگاه‌های لندن، در رشته طب کودکان سرگرم تحصیل گردید. او پس از سه سال تحصیل در این دانشگاه و کسب دانش و علوم جدید پزشکی و گذراندن دوره تخصصی در رشته بهداشت و تغذیه کودکان، در سال ۱۳۴۲ به ایران بازگشت. نظر به علاقه و تعلق‌خاطر خاصی که به گرگان و مردم آن داشت، به گرگان آمد و به طبابت پرداخت.
مهین‌دخت گرگانی، در انتخابات میان‌دوره‌ای گرگان در سال ۱۳۴۵ شرکت نمود. در آن زمان نماینده مردم گرگان مرحوم حسین قادر پناه بود که براثر تصادف اتومبیل درگذشته بود. مردم گرگان به‌پاس خدماتی که پزشک مهین برای آنان انجام داده بود، صادقانه به او رای دادند و او را به مجلس فرستادند، تا او بتواند بیشتر به مردم خدمت نماید. او اولین زنی بود که از منطقه گرگان و دشت به مجلس راه یافت. مهین گرگانی، بعد از دوران نمایندگی مجلس، بقیه عمر خود را در تهران گذراند. مهین گرگانی در اثر بیماری سرطان در تاریخ ۲۸ مرداد سال ۱۳۷۶ دار فانی را وداع گفت. او دختر محمد آخوند گرگانی بود از مادری فارس،محمد آخوند نیز بیش از ۳۰ سال نماینده مجلس و سناتور سنا بود. برادرش دکتر منصور گرگانی نیز از حقوقدانان برجسته کشور و نماینده مجلس بود که در اصلاحات ارضی سال ۱۳۴۱ خدمات خوبی به مردم منطقه گرگان داشت. مقبره مهین گرگانی (جرجانی) در قبرستان خانوادگی آن‌ها در روستای چن سولی از توابع شهرستان آق قلا استان گلستان است.
اطلاعات دقیقی در مورد اولین زن متخصص کودکان در ایران وجود ندارد. اما این تخصص در سال ۱۳۲۰ توسط کارگروه که دکتر محمد قریب در دانشگاه تهران تشکیل داد شروع به فعالیت کرد.
پروانه وثوق در اسفندماه ۱۳۱۴ در تفرش به دنیا آمد و تا ۲۰ اردیبهشت سال ۱۳۹۲ در تهران زندگی کرد. او دارای مدرک فوق تخصص خون و سرطان‌شناسی کودکان، رئیس هیئت‌امنای بیمارستان محک و عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران بود. او همچنین در بیمارستان‌های مفید و کودکان تهران به مداوای کودکان مبتلابه سرطان می‌پرداخت. او را «فرشته نجات کودکان سرطانی ایران» و«مادر ترزای ایران» می‌نامیدند.
پروانه وثوق دکترای عمومی خود را در سال ۱۳۴۲ از دانشکده علوم پزشکی تهران گرفت و دوره‌های تخصصی و فوق تخصصی‌ای در خون و سرطان‌شناسی را در دانشگاه‌های کمبریج، ماساچوست و ایلینوی گذراند. وثوق همچنین دوره تکمیلی پزشکی خود را در دانشگاه واشنگتن به پایان رساند.
او پس از اتمام تحصیلاتش به ایران بازگشت و در سال ۱۳۵۰ در «مرکز آموزشی درمانی حضرت علی‌اصغر» تهران آغاز به کارکرد. او بخش خون‌شناسی و سرطان‌شناسی را در این بیمارستان راه‌اندازی کرد. او همچنین از ابتدای تاسیس موسسه محک در سال ۱۳۷۰ با این مرکز همکاری می‌کرد و از آغاز فعالیت بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودکان محک در سال ۱۳۸۶ به‌صورت داوطلبانه سرپرستی گروه پزشکی این بیمارستان را بر عهده داشت. او بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب و مقاله درزمینه بیماری‌های خون و سرطان کودکان تالیف کرده است. در سالهای خدمات موثر پزشکی خود، کودکان سرطانی بسیاری را از سراسر جهان درمان کرده و سلامتی را به آنان بازگردانده بود.
منبع: نظام پزشکی