بازگشت ۲۰ هزار بازمانده از تحصیل به مدرسه

محدثه شوشتری | شهرآرانیوز؛ مشق روز و شب آن‌ها چیز دیگری است؛ زباله‌گردی و فروش ضایعات، دست‌فروشی، کار در زمین‌های زراعی، کار حتی در کوره آجرپزی و اگر بیکار باشند، پرسه‌زدن در زمین‌های خاکی و گز‌کردن کوچه پس‌کوچه‌ها با حسرت‌هایی که دردلشان مانده است. حسرت تحصیل در سنی که باید کلاس‌اولی می‌شدند، داغ‌تر از حسرت‌های دیگر بوده است.

محرومیت آن‌قدر بر دنیای کودکانه‌شان سایه انداخته است که حتی از یادگرفتن الفبا و درس و مدرسه هم جا مانده‌اند. برای همین اسمشان را در فهرست بلندبالای کودکان بازمانده از تحصیل می‌گنجانند. تعدادشان کم نیست. فقط در خراسان‌رضوی بنا بر آماری که در اول مهرماه آموزش‌و‌پرورش استان اعلام کرد، ۴۰ هزار دانش‌آموز بازمانده از تحصیل داشتیم. از این تعداد ۲۶ هزار و ۲۶۷ دانش‌آموز بازمانده از تحصیل راکودکان ۶ تا ۱۱ سال شامل می‌شوند که بیشترین بازماندگان از تحصیل نیزهستند.

جذب بازماندگان از تحصیل در ۲ مرحله ضربتی

از آنجایی که خراسان‌رضوی جزو ۵ استان دارای بیشترین دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در کنار استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، آذربایجان‌غربی، خوزستان و کرمان است، استاندار خراسان‌رضوی سه ماه پیش از ضرورت تشکیل کارگروه ویژه برای رسیدگی به موضوع بازماندگان از تحصیل این استان خبر داد. هر‌چند چنین کارگروهی به‌طور رسمی آغا‌زبه‌کار نکرد، اما آموزش‌و‌پرورش استان طبق سنوات هر‌سال که جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل را دنبال می‌کرد، به کمک برخی از دستگاه‌های اجرایی و خیران در دو مرحله ضربتی، طرح شناسایی و جذب را اجرا کرده است. در این طرح‌ها هم آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل گردآوری، هم فرایند جذب آن‌ها سامان‌دهی و هم دلایل محرومیت آن‌ها از تحصیل شناسایی شده است.

از مشکلات معیشت تا فقدان انگیزه

در طرح‌های شناسایی و جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل، مشکلات اقتصادی و معیشتی خانواده، فقدان انگیزه و ادامه تحصیل، کمک به معیشت خانواده با کار کردن دانش‌آموز، ازدواج زودهنگام دختران دانش‌آموز (کودک همسری) از جمله دلایلی است که سبب محرویت از تحصیل می‌شود.
در تفکیک پایه‌های تحصیلی نیز، بنا بر آمار تحقیقی آموزش‌و‌پرورش، بیشترین بازماندگان از تحصیل در پایه‌های کلاس اولی، هفتم و پایه دهم هستند.

خراسان‌رضوی در رتبه اول جذب بازماندگان

و، اما خبر خوش آموزش‌و‌پرورش استان از خروجی اجرای این دو مرحله بعد از گذشت ۶ ماه از سال تحصیلی این بوده که در این مدت شش‌ماهه از هزار و ۲۶۷ کودک بازمانده از تحصیل که تاکنون از یادگیری الفبای درس و مدرسه محروم بوده‌اند، ۱۴ هزار و ۲۳۷ کودک جذب کلاس اول شدند. به این ترتیب حداقل این تعداد از کودکان از تحصیل بهره‌مند شدند.

در‌همین‌زمینه سرپرست معاونت آموزش ابتدایی آموزش‌و‌پرورش استان به خبرنگار ما می‌گوید: شناسایی و جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل به‌ویژه کودکانی که اصلا مدرسه نرفته‌اند، جزو برنامه‌های مستمر آموزش‌و‌پرورش بوده است. در طرح ضربتی در سال تحصیلی اقدام به شناسایی و جذب دانش‌آموزان کردیم، به‌طوری‌که نتایج اجرای طرح نیز موفقیت‌آمیز بود.

به گفته لیلا محمدزاده، هر‌چند خراسان‌رضوی جزو استان‌های دارای بیشترین دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل به شمار می‌رود، امسال در بحث جذب بازماندگان از تحصیل این استان رتبه اول را به خود اختصاص داده است. چنانکه میزان جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در این استان نزدیک به ۲۰ هزار دانش‌آموز بوده است که در بین سایر استان‌ها رتبه اول جذب را داریم.

وی در پاسخ به این سؤال که این میزان جذب‌شده به تحصیل مربوط به چه پایه‌های تحصیلی هستند، می‌گوید: ۱۴‌هزار‌و‌۲۳۷ دانش‌آموز جذب‌شده در پایه اول ابتدایی جذب شدند که با توجه به آمار بالای بازماندگان از تحصیل کلاس اولی، این میزان جذب خبر خوشی است. بقیه دانش‌آموزان جذب‌شده تا ۱۹ هزار و ۲۰۷ دانش‌آموز شامل سایر پایه‌های تحصیلی می‌شود.

دستگاه‌های کمک‌کننده به بازماندگان از تحصیل

سرپرست معاونت آموزش ابتدایی آموزش‌و‌پرورش استان درباره اینکه از چه روش‌هایی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل شناسایی یا جذب شدند، توضیح می‌دهد: روش‌های جذب ما از طریق اطلاعاتی است که دستگاه‌هایی نظیر ثبت احوال، فرمانداری‌ها و‌... دارند و در اختیار آموزش‌و‌پرورش قرار داده می‌شود. در طی سال به‌طور‌مداوم گزارش‌های بازماندگان از تحصیل را دریافت کرده‌ایم که بیشتر مربوط به مناطق کم‌برخوردار و محروم بوده است.

وی در بحث کمک به خانواده‌ها و بحث رفع مشکلی که سبب بازماندن یک دانش‌آموز از تحصیل شده است، تصریح می‌کند: دستگاه‌های اجرایی و مجموعه‌هایی از مشهد که نیت خیر کمک به جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل را داشتند، در کنار خیران همراه آموزش‌و‌پرورش بودند. آستان‌قدس‌رضوی، ستاد حاشیه شهر، دفتر امام‌جمعه، شهرداری و سپاه پاسداران از جمله همین دستگاه‌ها و مجموعه‌های پای کار برای همراهی در شناسایی و جذب دانش‌آموزان و حمایت مالی و معیشتی در فرایند نگهداشت کودکان جذب‌شده هستند.