شکوه شعر مشهد

قرار شد برای چهلم استاد بزرگداشتی برگزار شود و به این مناسبت، یادنامه‌ای هم منتشر می‌شود. مرکز آفرینش‌های آستان قدس رضوی پیشنهاد انتشار این یادنامه را به بنده داد و به سرعت برای تهیه آن کوشیدم. استاد شکوهی چنان بین شاعران محبوب بود که درخواست من برای گفتگو یا نوشتن مطلبی در یادنامه با اقبال و استقبال زیادی روبه رو شد؛ چه در مشهد و چه بیرون از این دیار.

آن روز باورمندتر شدم که روی گشاده، کلام نرم و دلنشین، آرامش مثال زدنی، فروتنی و مهربانی او در کنار دانش و بینش شعری بود که او را محبوب همۀ شاعران کرده بود. شکوهی استاد غزل‌های ناب بود؛ غزل‌هایی که امضای خودش را داشت و سبکی شکوهی وار.

سواد و دانش و قریحه زلال او، در استخدام و به کارگیری واژه‌ها به کمکش می‌آمدند و کلامی نرم و روان و پرنیانی را رقم می‌زد. از این رو، شعر شکوهی کاملاً نشان دار بود در میان شاعران. شکوهی، شاعری بود که با محافل مختلف ادبی در خراسان ارتباط خوبی داشت و همچنین از محضر شاعران گوناگونی، چون استاد مرحوم صاحب کار و مرحوم قهرمان بهره برده بود و به گفته حجت الاسلام زرافشان به انجمن فرخ هم می‌رفت.

زنده یاد شکوهی را تقریبا در همه جلسه‌های شعر می‌دیدیم که فروتنانه شعر می‌خواند و به ویژه ارتباطش را با جوانان محکم و استوار نگه داشته بود. به تعبیر مرتضی امیری اسفندقه «شعر‌های نازینه و رازینه او از لحن و لهجه ویژه خودش سرشار است و هیچ کس مثل شکوهی سخن نگفت و شکوهی در شعر به سبک و سیاق شعری خاص خودش رسیده بود. ما در دوران جوانی مسحور کلام سحرانگیز شکوهی شده بودیم.»

دوگانه‌ای که در شعر شکوهی می‌بینیم، بسیار جالب و دلپذیر است؛ این دوگانه در آمیختگی شعر عاشقانه و شعر آیینی است. او هم در شعر عاشقانه ممتاز است، هم آیینی که هوشمندانه بین این دو پلی ماهرانه زده است. با این نگاه، می‌توان گفت که شکوهی حتی در شعر آیینی تحولی ایجاد کرد و عاشقانه آیینی سرایی می‌کرد و در بستر آیینی عاشقانه می‌سرود.

او استادی اش را هم در شعر آیینی نشان داد و هم غزل عاشقانه؛ شعری با شناسنامه و مهر خودش. شعری که سرمشق خیلی‌ها شد و در غزل امروز مشهد راهی گشود.

به کارگیری واژه‌هایی ناب یا ساختن ترکیب‌هایی بدیع مانند: شلال گیسو ـ که کمتر شاعری یا در چنته دارد یا دارد و بهره نمی‌گیردـ از ویژگی‌های شعر اوست.