پیشنهاد افزایش قیمت خرید راهی تهران شد
فرزانه شهامت - «اعتراض دام‌داران به بازار کساد دام زنده» عنوان گزارشی بود که ۳۰ دی‌ماه در همین صفحه منتشر شد. در این گزارش با استناد به داده‌های دولت و بخش خصوصی، از واردات بی‌رویه گوشت برزیلی، کاهش گرایش مردم به مصرف گوشت قرمز، انباشت دام‌داری‌ها از دام‌های پروارشده و زیان ۲ میلیون‌تومانی دام‌دار در فروش هر رأس دام ۶۰۰ کیلوگرمی گفتیم و از سرپرست اداره کل پشتیبانی امور دام خراسان رضوی قول پیگیری مطالبه دام‌داران را شنیدیم. با اعلام خبر موافقت دولت با خرید تضمینی گوشت گوساله، چند‌روزی است که دام‌داران نفس راحتی می‌کشند. چند هفته تلاش رسانه‌ای آن‌ها برای گوشزد کردن خطر‌های اقتصادی و بهداشتی دام مازاد، سرانجام مسئولان وزارت جهاد کشاورزی را به حمایت از تولیدکنندگان مجاب کرده است. هرچند تصمیم یادشده، صنعت دام‌پروری را از وضعیت قرمز و دام‌داران را از استمرار زیان‌دهی رها کرده است با وجود این، فعالان این بخش اعم از بخش خصوصی و دولت، همچنان بر اصلاح و تکمیل طرح حمایتی دولت تأکید می‌کنند.
دیریابی تصمیم‌گیران
در گفته‌های مدیران تشکل‌های بخش خصوصی چند نکته مشترک وجود دارد. نخستین نکته به اهمیت سیاست‌ها و حتی فراتر از آن، موضع‌گیری‌های مسئولان دولتی باز می‌گردد. بررسی‌های ما نشان می‌دهد با وجود موکول شدن فرایند آغاز خرید تضمینی دام به هفته آینده، اثر روانی آن در بازار دام خیلی زود خود را نشان داده است، به‌طوری‌که مشتریان و دلالانی که اوایل هفته پیش، ارزش دام سنگین را تا کیلویی ۲۳ هزار تومان پایین آورده بودند، با آگاهی از اینکه دولت به جمع خریداران دام زنده اضافه شده است، نرخ‌های پیشنهادی خود را رفته‌رفته افزایش داده‌اند. اکنون این نرخ در بازار استان به حدود ۲۶ هزار تومان رسیده است. اثر روانی یادشده و سنگین شدن کفه ترازو به سمت دام‌داران، به دام سبک نیز سرایت کرده و نرخ آن را از ۳۲ هزار تومان به حدود ۳۴ هزار تومان در بازار روز دام مشهد رسانده است.
برخی مدیران دولتی در درک شرایط و کندی در اتخاذ تصمیم، روی دیگر همین سکه است که هر از چندی بر سر یک یا چند قلم کالا، خودی نشان می‌دهد، چندهفته‌ای فضای رسانه‌ای و روانی جامعه را درگیر خود می‌کند و در نهایت منجر به یک تصمیم می‌شود. به طور مثال برای مدیریت بازار داخلی، صادرات ممنوع می‌شود، بازار داخلی به تعادل می‌رسد و پس از مدتی این بار، مازاد است که تبدیل به بحران می‌شود. پیوسته نبودن رصدها، تمرکز اختیار تصمیم‌گیری در پایتخت و فرصت‌سوزی برای مطلع کردن مدیران وزارتخانه‌ها از آنچه در استان‌ها می‌گذرد، مسئله کهنه‌ای است که حوزه دام نیز از تبعات آن مستثنا نیست.
دام سبک چه شد؟
از نقد‌های وارد شده به طرح، نادیده گرفته شدن دام سبک است. رئیس اتحادیه دام‌داران خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا دراین‌باره می‌گوید: مازادی که در مورد دام سنگین وجود دارد، برای دام سبک هم صادق است. روزی بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ رأس بره برای کشتار به بازار روز دام عسکریه می‌آید. این تعداد برای بازار دام سبک واقع در ابتدای جاده فریمان حدود ۲۰۰۰ رأس است. بررسی‌های ما نشان می‌دهد بیش از ۹۰ درصد آن‌ها سنگین وزن هستند و وزن‌هایی بالای ۵۰ کیلوگرم دارند.
حسین سلیمی ادامه می‌دهد: هزینه تمام‌شده برای دام سبک زنده ۴۲ هزار تومان و قیمت خرید ۳۴ هزار تومان است. با وجود این، دام‌دار چاره‌ای جز فروش ندارد.
او با اشاره به عضویت ۴۰ هزار دام‌دارِ غالبا سنتی و روستایی در این اتحادیه و تولید ۷۵ درصد دام سبک استان از سوی دام‌داران عضو، بر اصلاح طرح خرید تضمینی تأکید می‌کند و می‌گوید: نامه ما خطاب به جهاد کشاورزی و پشتیبانی امور دام آماده ارسال است. انتظار داریم خرید تضمینی فقط شامل دام سنگین نباشد و مشمول دام سبک هم بشود؛ در غیر این‌صورت با آغاز فصل پرواربندی در بهار، دام‌داران انگیزه‌ای برای این کار ندارند. با توجه به برنامه‌ریزی‌های چندساله‌ای که برای توسعه پرواربندی انجام شده و وابستگی کمتر دام سبک به نهاده‌های وارداتی، حیف است که انگیزه‌ها تحت‌الشعاع قرار بگیرد.
زیر قیمت است
آن‌طور که حسین عباسی معروفان، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام کشور گفته است، مرز ورود دولت برای خرید تضمینی، نرخ ۲۷ هزار تومان است، به‌طوری‌که اگر قیمت دام زنده در بازار کمتر از ۲۷ هزار تومان باشد، دام‌داران می‌توانند گوشت استحصالی خود را به این قیمت به شرکت پشتیبانی امور دام بفروشند.
به گفته وی، در‌صورتی‌که قیمت گوساله در بازار بیش از ۲۹ هزار تومان باشد، خرید به درخواست تولیدکنندگان انجام می‌شود. این در حالی است که بر اساس آمار انتهای دی، اتحادیه گاوداران صنعتی خراسان قیمت تمام‌شده هر کیلو جوانه گوساله ۳۳ هزار و ۵۰۰ تومان است. این داده یعنی نرخ خرید تضمینی اعلام‌شده از سوی دولت، باز هم زیر قیمت است و صرفا زیان‌دهی دام‌داران را کمتر می‌کند.
این موضوع و موارد دیگری مثل نقدی یا غیر‌نقدی بودن خرید از سوی دولت، برنامه دولت برای حذف دلالان از فرایند خرید تضمینی و شرط وزنی برای خرید دام را با سرپرست اداره کل پشتیبانی امور دام استان در میان می‌گذاریم. سعادت علی‌نیا با اشاره به جلساتی که روز شنبه با همین موضوع در تهران برگزار شد، در مورد نرخ ۲۷ هزار تومان می‌گوید: قیمت تمام‌شده در استان‌های مختلف، متفاوت است و در خراسان‌رضوی به دلایلی مثل دور بودن از بنادر و کرایه حمل نهاده‌ها، بیش از این رقم است.
او ادامه می‌دهد: برآورد ما نشان می‌دهد قیمت تمام‌شده در مورد دام سنگین بین ۳۰ هزار تا ۳۰ هزار و ۸۰۰ تومان است. ما ۳۰ هزار تومان را به تهران پیشنهاد کردیم که امیدواریم با موافقت ستاد تنظیم بازار همراه شود.
نهاده به جای پول
علی‌نیا با بیان اینکه فعلا خرید تضمینی دام سبک در دستور کار قرار ندارد، این طور استدلال می‌کند: به عنوان یک کارشناس می‌گویم که قیمت ۳۵ هزار تومانی الان برای دام سبک خوب است. درست است که دام‌دار بره را با قیمت ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان خریده است، اما وزن بره پس از پرواربندی به ۲ برابر افزایش پیدا می‌کند. ضمن اینکه در استان‌هایی مثل فارس و اصفهان، قیمت‌ها بالاتر از خراسان رضوی است و اگر دام‌ها پلاک کوبی شده باشند، راحت‌تر می‌توانند در دیگر استان‌ها فروخته شوند.
او اضافه می‌کند: به دام‌دارانی که دام سنگین آن‌ها خریداری می‌شود، به جای پول، نهاده داده می‌شود. این کار چند مزیت دارد، مثلا حذف دست دلالان خوراک دام و رسیدن نهاده‌ها به تولیدکنندگان واقعی. نهاده‌هایی که ما در اختیار دام‌دار قرار می‌دهیم ارزان‌تر از بازار است، هزینه تمام شده را پایین می‌آورد و خاطر دام‌دار را از تأمین خوراک دام آسوده می‌کند.
نکته دیگری که سرپرست اداره کل پشتیبانی امور دام به آن اشاره و بر آن تأکید می‌کند خرید مستقیم از دام‌داران بدون حضور واسطه‌هاست، کاری که با توجه به حضور تعاونی‌ها، تشکل‌ها و ادارات جهاد کشاورزی شهرستان‌ها کار سختی به نظر نمی‌رسد.
او می‌گوید: کیفیت گوشتی که می‌خریم باید بهترین باشد، هم برای مصرف کننده داخلی و هم اگر مازاد بود برای صادرات. وزن‌های ۵۰۰ تا ۵۵۰ کیلوگرم به اضافه محدودیت‌های سنی برای گوساله‌های نر با همین هدف تعیین شده است. جزئیات طرح خرید تضمینی پس از ابلاغ دستورالعمل اجرایی، ظرف چند روز آینده از طریق شهرآرا اطلاع‌رسانی خواهد شد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
