سیدی؛ همسایه خلج

حالا را نبینید که دامن شهر تا پای کوه‌های خلج پهن شده است. در محور زمان، چند دهه که به قبل برویم، اینجا فقط زمین‌های پرت افتاده بیرون شهر بوده است؛ خلنگزار‌هایی بر سر راه «اردمه» و «خانرود» و «مغان». چه می‌شده که ماشین دیزلی از شهر راه می‌افتاده است تا برود در جاده پیچ پیچ خلج و خودش را برساند به ییلاقاتی که حسابی از شهر دور بودند.

«سیدمحمود سیدی» که چاه عمیق زده، آب آمده‌است به این زمین ها. آب هم که مقدمه آبادی است. منطقه «سیدی» این طوری درست شده است. سیدی، در گوشه جنوب شرقی مشهد، قبل از رسیدن به ارتفاعات «چین کلاغ» و «قله معجونی»، نامش را وام دار «سیدمحمود سیدی» است؛ کسی که با حفر چاه عمیق، بیابان‌های شمال شرقی شهر را به زمین‌های کشاورزی بدل کرد.

دهه‌های بیست و سی، اوج حفر چاه‌های عمیق است؛ چاه‌هایی که بر عکس قنات، می‌شد آن را در هر جایی حفر کرد و آب را از دل زمین بیرون کشاند و با آن کشت وکار کرد. بماند که البته همین چاه‌ها خیلی زود بلای جان آب‌ها شدند و قنات‌ها را خشکاندند. هنوز هم بخشی از زمین سیدی، زمین‌های کشاورزی است.

عمر سیدمحمود، اما آن قدر‌ها به دنیا نبود. او تیرماه ۱۳۴۱ در سی وهفت سالگی درگذشت و جایی در دل باغ بزرگی که ساخته بوده، به خاک سپرده شد. باغ بزرگ سیدمحمود، در ابتدای خیابان خلج، حالا مقبره خانوادگی اوست؛ جایی که پدر، همسر و دیگربستگانش به خاک سپرده شده اند. مقبره خانوادگی «سیدی حلاج» حالا حسینیه‌ای است که در مناسبت‌های مذهبی از اهالی منطقه پذیرایی می‌کند.