به گزارش شهرآرانیوز، ۲۰ مهر ماه به عنوان روز اسکان معلولان و سالمندان معرفی شده است تا بهانهای باشد برای بهبود زندگی اجتماعی و فردی این افراد؛ احترام به سالمندان و بزرگان خاندان و خانواده از فرهنگهای دیرباز در ایران بوده و همچنین در دین اسلام نیز توصیههای فراوانی در این زمینه شده است.
دست بوسی مادربزرگها و پدربزرگها توسط فرزندان و نوه ها، نقل مجلس بودن بزرگترها در دورهمیهای فامیلی و مراسمهایی مانند یلدا و عید نوروز از صحنههای شیرین و به یادماندنی فرهنگ ایرانی هاست که هنوز هم وجود دارد.
اگر نعمت حضور این افراد که مایه خیر و برکت در زندگی هستند را هنوز در کنارتان دارید قدر بدانید و از وجودشان استفاده کنید. آنها را مرکز توجه قرار دهید و شرایط زندگی بهتر را برایشان فراهم کنید تا در کنار شما حس ارزشمندی شان را از دست ندهند.
از این رو برای آشنایی بیشتر و درک شرایط آنها در گفتگو با مرجان میرزایی، کارشناس و مدیر یکی از مراکز نگهداری سالمندان درباره برخی نکاتی که خانوادهها باید در زندگی سالمندان رعایت کنند گفتگو کردیم.
سالمندان کسانی هستند که قبلا نقشهای اجتماعی داشتند یا اگر خانم خانه دار بودند جایگاه ویژهای برای خود داشتند.
با بالا رفتن سن این نقشها کم رنگتر میشود به خصوص برای کسانی که از جایگاه اجتماعی خوبی برخوردار بودند و این برای آنها این کمرنگ شدن بسیار دردناک است؛
لذا اعضای خانواده نیاز است یاد بگیرند به سالمندان خود نقشهایی بدهند که عزت نفس آنها را تقویت کند تا احساس کنند همچنان میتوانند نقش سازندهای در زندگی شخصی و خانوادگی و حتی اجتماعی ایفا کنند.
مهمترین مسئله این است که احترام و جایگاه سالمندان به عنوان بزرگ خانواده حفظ شود و به خود اجازه حذف آنها از مسائل روزمره زندگی ندهیم.
اگر مشکل شناختی دارد و یک سوال را چندین بار تکرار میکند با نرمی پاسخ دهیم و از این وضعیت خسته نشویم. اگر به خاطر مشکلات حرکتی، کندتر راه میرود رفتنش را حذف کنیم و بگوییم دست و پاگیر هستند باعث ناراحتی آنها میشود و نیاز است خانواده رفتار ملایمتر و منعطف تری با این وضعیت داشته باشند.
افراد در سنین سالمندی مانند کودکان زودرنج ترند. همانطور که والدین با کودکان صبورانهتر برخورد میکنند با سالمندان نیز باید همینطور رفتار کنند.
باید بدانیم هرچه سن افراد بالاتر میرود بخشی از عملکرد آنها از دست میرود و نیاز است با صبوری و احترام اجازه دهیم در شرایط زندگی حضور موثری داشته باشند.
با توجه به اینکه سالمندان به دلیل سن بالا ممکن است مشکلات حرکتی، عدم تعادل یا مشکلات شناختی داشته باشند بهتر است که فضای خانه مناسب سازی شود و فضاهایی مانند سرویس بهداشتی، حمام، راه پله و سالنها با نصب میله یا نردههای محافظ ایمن سازی شود.
سطح مکانهایی مانند آشپزخانه و سرویس بهداشتی که غالبا سرامیکی و لغزنده است باید از فرش یا کف پوشهای مناسب استفاده کنند.
شبها فضای خانه به صورت مطلق تاریک نباشد تا هنگام رفت و آمد موانع را ببینند؛ چرا که شایعترین مسئلهای که در سالمندان وجود دارد زمین خوردن است.
فراموشی و آلزایمر از جمله مشکلات شناختی سنین سالمندی است و نحوه برخورد با افراد آلزایمری بسیار مهم است. بهتر است در این شرایط محیط زندگی آنها تغییر نکند چرا که فرد به فضای قبلی زندگی خودش عادت کرده است، وقتی جابجا شود دچار استرس میشود و این موضوع باعث تشدید مشکلات شناختی میشود؛ بنابراین بهتر است فضای زندگی این افراد را به جای تغییر، مناسب سازی کنند تا کمتر آسیب ببینند.
نگهداری از فرد آلزایمری سخت و طاقت فرساست. بهتر است فرزندان برای نگهداری از سالمند تقسیم کار داشته باشند تا همه زحمات بر روی دوش یک نفر نباشد. اگر امکان تقسیم کار وجود ندارد میتوان از پرستار متخصص و آشنا به نگهداری از فرد آلزایمری کمک گرفت.
اینکه خانوادهها از پدربزرگ و مادربزرگها برای نگهداری از نوهها استفاده میکنند اشتباه است. آنها میتوانند از سالمندان بخواهند برخی مهارتهایی که دارند را به نوههای خود آموزش بدهند یا برای تفریحات آنها برنامه ریزی کنند.
به عنوان مثال برای تقویت درس فرزندانشان از آنها کمک بخواهند، در مقابل نوهها به آنها نحوه استفاده از تلفن همراه هوشمند و شبکههای اجتماعی و بازیهای موبایلی و نیازهای بانکی شان را آموزش دهند.
همچنین والدین در امور جاری و مهم زندگی با حضور فرزندان خود از مشورت سالمندان بهره ببرند. چرا که به مرور وقتی آنها کنار گذاشته شوند حس اعتماد بنفس آنها کاهش مییابد و احساس ارزشمندی آنها تضعیف میشود؛ اما وقتی خانواده به آنها نقش بدهند و از حضور و مشورتشان کمک بگیرند احساس سازندگی میکنند.
وقتی این مسئله از سوی فرزندان رعایت شود نوهها نیز با احترام با آنها برخورد میکنند و جایگاه فرد سالمند را در خانواده حفظ میکنند و چه بسا در حل مشکلات خود از آنها کمک بگیرند.
ارتباط با فضای مجازی را به سالمندان آموزش دهیم. روش استفاده از کارتخوان یا عابربانک و شبکههای اجتماعی را آموزش دهیم. برای برقراری تماس به آنها استفاده از دفترچه تلفن گوشی همراه را آموزش دهیم.
تماس تلفنی و ایجاد ارتباط تصویری در فضای مجازی با اعضای خانواده در زندگیهای شلوغ امروز که رفت و آمد وقت گیر است میتواند بخشی از دلتنگی پدربزرگ و مادربزرگها را رفع کند و در آنها نشاط ایجاد کند.
در این فضا اگر اشتباهی از آنها سر زد سرزنششان نکنیم و در عوض با صبوری روش درست را به آنها آموزش دهیم. مراجعی داشتیم که بخاطر پیامی که اشتباه ارسال شده عصبانی شده و با سالمند خود برخورد نامناسبی داشته است.