نگار طاهونچی | شهرآرانیوز؛ سرزمین فرهنگی رسانهای «سورنا» با هدف تربیت نوجوانان دغدغهمند از طریق آموزشهای هنری در شهر مشهد شکل گرفته است و نوجوانان در این باشگاه میتوانند با تولید محصولات فرهنگی درباره دغدغههایی که در جامعه احساس میکنند، مطالبه گری کنند.
نمایش تعاملی «دادگاه کتاب» نیز با همین محوریت تهیه میشود و هدف از تولید آن ترویج فرهنگ کتاب خوانی بین نسل نوجوان است. این نمایش به شکلی طراحی شده است که مخاطب نوجوان آن قدر درگیر داستان شود تا انگیزه خواندن کتاب موردبحث نمایش، در او به وجود بیاید و به خواندن کتاب علاقهمند شود. این نمایش به شیوه ای جدید، دادگاهی را روایت میکند که در آن دادستان و وکیل مدافع در جبهه مخالف و موافق با یکدیگر بر سر محتوای کتاب بحث میکنند و هرکدام برای دفاعیاتش از نویسندگان کودک و نوجوان که سالها در این حوزه فعالیت کرده اند، کمک میگیرد.
اولین بازی نمایش تعاملی «دادگاه کتاب» با موضوع تحلیل رمان «تن تن و سندباد» نوشته محمد میرکیانی، برگزار شد و نیلوفر نیک بنیاد و منیره میرهاشمی به عنوان نویسندگان کودک و نوجوان و همچنین علی عامل هاشمی، بازیگر و نویسنده، در این نمایش حضور داشتند و هرکدام در دو سوی جبهه موافق و مخالف نظراتشان را بیان کردند. این نمایش به کارگردانی سجاد لبیب و تهیه کنندگی حسین لطفی نیک و با اجرای نوجوانان عضو باشگاه سرزمین فرهنگی رسانهای سورنا در مشهد اجرا شد.
سجاد لبیب، کارگردان این نمایش تعاملی، درباره ایده شکل گیری سرزمین فرهنگی رسانهای سورنا گفت: ایده این برنامه را آقای لطفی نیک و با تولید برنامهای به نام «حرکت» شکل داد که در تولید این برنامه همه عوامل از نسل نوجوان بودند. پس از آن به این نتیجه رسیدیم که برای تولید محصولات فرهنگی ویژه نسل نوجوان نباید بزرگ ترها تصمیم بگیرند، زیرا اکنون نسلها تغییر کرده اند و نوجوانان از محصولات فرهنگیای استقبال میکنند که خودشان در ایده پردازی آن سهیم باشند. به همین دلیل و با هم فکری یکدیگر، سرزمین فرهنگی رسانهای سورنا را راه اندازی کردیم.
وی ادامه داد: نسل نوجوان هنوز تخصص کافی ندارد و باید در کنار افراد بزرگتر قرار گیرد تا بتواند به افکارش جهت دهد و رشد کند. سرزمین سورنا این امکانات را در اختیار آنها قرار میدهد.
این هنرمند درباره برنامههایی که برای نسل نوجوان در نظر گرفته شده است، توضیح داد: در سرزمین فرهنگی رسانهای سورنا هفده کد آموزشی در رشتههای مختلف هنری وجود دارد که اکنون هفت کد آن در رشتههای مختلف آموزش سینما به صورت پیشرفته و مقدماتی در زمینههای بازیگری، نویسندگی و... فعال هستند. در کنار این کلاس ها، برای نوجوانان آموزشهایی در قالب کارگاه نیز برگزار میکنیم.
وی ادامه داد: فعالیتهای رسانهای ازجمله تولید تئاتر با موضوعاتی که دغدغه نوجوانان است، از دیگر فعالیتهای سرزمین سورناست.
لبیب از تولید مجموعه تلویزیونی «گره باز» در سیزده قسمت توسط سرزمین سورنا خبر داد که به زودی از سیمای خراسان رضوی پخش خواهد شد.
این کارگردان با بیان اینکه تربیت نسل نوجوان دغدغهمند مهمترین هدف باشگاه سورناست، افزود: در این مجموعه فرهنگی از نوجوانان میخواهیم درباره مشکلاتی که در جامعه وجود دارد، محصولات فرهنگی تولید کنند. مثلا درباره بحران کم آبی از اعضای باشگاه خواستیم در زمینه صرفه جویی کلیپ تولید کنند.
لبیب درباره تولید اولین نمایش تعاملی دادگاه کتاب نیز گفت: یکی دیگر از اهداف سرزمین فرهنگی رسانهای سورنا، ترویج کتاب خوانی بین نسل نوجوان امروزی است. بیشتر نوجوانانی که حتی عضو باشگاه بودند، با کتاب خواندن غریبه بودند و ما برای تشویق نوجوانان به خواندن کتاب، این شیوه از نمایش را انتخاب کردیم.
وی ادامه داد: در این شیوه، کتاب به عنوان متهم دادگاه است و دو نفر وکیل مدافع و دادستان به عنوان موافق و مخالف آن کتاب، با یکدیگر بحث میکنند و شورا و هیئت رئیسه نظر نهایی را صادر میکنند. اجرای این نمایش باعث میشود دریچهای جدید در زمینه آن کتاب در ذهن مخاطب نوجوان باز شود و نوجوان بتواند از طریق تحلیلهایی که در دادگاه مطرح میشود، به خواندن آن کنجکاو شود.
این کارگردان درباره انتخاب کتاب «تن تن و سندباد» برای اجرای این نمایش، گفت: این کتاب برای نسل نوجوان نوشته شده است و البته تنفیذ رهبری را نیز دارد و محتوایش درباره جنگ نرم است و به قصههای اساطیر شرقی میپردازد و اینکه ما نباید اساطیر شرقی را در مقابل اساطیر غربی فراموش کنیم.
وی با اشاره به اجرای این نمایش نیز در ادامه توضیح داد: این نمایش بدون نوشتن متن و به شیوه تعاملی اجرا میشود. نوجوانان که از قبل کتاب را خوانده بودند، متنهایی را آماده میکنند و به صورت بداهه دیالوگ میگویند.
لبیب میگوید: پیش از اجرا نیز از نویسندگان کودک و نوجوان که به عنوان منتقد دعوت میشوند، پرسیده میشود که آیا درباره کتاب مدنظر نقد یا دفاع دارند. سپس عوامل اجرا در حاشیه نمایش از آنها میخواهند که نظراتشان را مطرح کنند.
وی با بیان اینکه همیشه کتابهای مختص به کودک و نوجوان را بزرگ سالان نقد کرده اند، تصریح کرد: در نمایش تعاملی «دادگاه کتاب» برای اولین بار، این نوجوانان هستند که کتاب را نقد میکنند و ما در این دادگاه به مخاطب نمیگوییم که کتاب بخوان، بلکه این نمایش به گونهای طراحی شده است که هر مخاطبی از آن بیرون بیاید، میتواند درباره فضای داستانی هر کتابی که در دادگاه درباره اش شنیده است، حرف بزند و آن را بشناسد.
این کارگردان افزود: مخاطب نمایش، مخاطبی فرهنگی است و قصد داریم فضای دادگاه در این نمایش رسمی نباشد. بنابراین، گاهی از مخاطبان میخواهیم نظراتشان را درباره کتاب مطرح کنند و گاهی نیز در حاشیه این نمایش، همچون دادگاههای واقعی به بازسازی صحنه جرم از طریق اجرای نمایش با محتوای فرهنگی میپردازیم.
لبیب گفت: تاکنون نوجوانان از این نمایش استقبال کرده اند و نهاد کتابخانهها و همچنین انتشارات «به نشر» نیز از ما خواسته اند این قالب نمایشی را با همین محتوا و در زمینه نقد کتابهای دیگر اجرا کنیم.