امید هیچ معجزی ز مرده نیست، زنده باش

اگر درجه‌ای وجود داشت که می‌شد با آن میزان نیاز جامعه‌ای به امید را سنجید، احتمالا ایران اگر نه در صدر، جزو 3 کشوری می‌بود که بیشترین نیاز به امید را دارد. تاخت و تاز لشکر کرونا به کشور و سرعت شیوع آن، مردم را در بهت و نگرانی و هراس فرو برده‌ است. در این میان، اجرا نشدن اقدامات پیشگیرانه و سوءمدیریت‌ها در مواردی چون قرنطینه نشدن شهر قم و توزیع نامناسب و نایاب شدن لوازم بهداشتی از قبیل الکل، ماسک، دستکش و ... انتقادهای‌ جدی را در بین مردم برانگیخته است.

این واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی بسیار دیده می‌شود. اما به هر صورت، کرونا با سرعت گسترش پیدا کرده و تا‌کنون جان تعداد زیادی از هم‌میهنان را گرفته است. هم‌اکنون جامعه علاوه بر وسایل بهداشتی، نیازمند امدادرسانی روحی و روانی است. ضربه روانی بحران‌ها را می‌توان با نوشدارویی به نام امید کاهش داد، کالایی که تعدادی از اهالی فرهنگ و ادب در این چند روزه عرضه کرده‌اند.

ویدئوهای کوتاه اما امیدبخش و دلگرم‌کننده این افراد در شبکه‌های پیام‌رسان و جای‌جای فضای مجازی دست‌‌به‌دست و دیده شده و بازخوردهای مثبتی هم داشته است‌. از جمله افرادی که سعی کرده‌اند به مردم دلگرمی بدهند‌ استاد محمدعلی موحد، دکتر میرجلال‌الدین کزازی، دکتر یونس شکرخواه، دکتر هادی خانیکی، سهیل محمودی و حجت‌الاسلام محمدرضا زائری بوده‌اند.

زندگی پیروز خواهد شد
دکتر محمدعلی موحد، حقوق‌دان، تاریخ‌پژوه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، امید داشتن را وظیفه وجدانی هر فرد می‌داند و در پیامش می‌گوید: روزگار بدی است، اما اصلا و ابدا شک نکنید که در جنگ میان مرگ و زندگی، زندگی پیروز خواهد شد. مبادا که جوان‌ها بی‌حوصله شوند و بی‌تابی نمایند. جهان آبستن حوادث شگرفی است. امروز که هستیم به وظیفه وجدانی خود عمل کنیم و امید را از دست ندهیم. فردای روشن‌تری در راه است. چه باک اگر من نبینمش؟ دیگرانش خواهند دید.
نامه‌ای نیز با دستخط این شخصیت فرهنگی با همین محتوا منتشر شده است که همگان را به امید دعوت کرده است.

بارها نشان داده‌ایم که می‌توانیم از تازش نازش بسازیم
دکتر میرجلال‌الدین کزازی، استاد ادبیات و شاهنامه‌پژوه، در پیامش به برون آمدن ایران از دل‌دشواری‌ها و بحران‌ها در طول تاریخ اشاره کرده و گفته است: ایران ما در درازنای تاریخِ نازش‌انگیز خود دشواری‌های گران و درشت را از سر گذرانیده است. بارها از بوته آزمون‌های ستوه‌آور تاریخی سربلند و پیروزمند به در آمده است. ما در این روزها دچار یکی از این آزمون‌ها و دشواری‌های بزرگ شده‌ایم. اما من به‌استواری می‌دانم که این دشواری و آزمون را پشت‌ سر خواهیم نهاد. بهار دل‌افروز از راه می‌رسد، روزگار شکفتگی و شادمانی. پیام بهار این است که شکفتگی برونی را به درون خود ببریم. خویشتن را شادمانه بشکفانیم. ما بارها آشکار نشان داده‌ایم که می‌توانیم از تازش نازش بسازیم و از ویرانی آبادی و از اندوه شادی و از خواری والایی و از تیرگی روشنایی. این‌بار نیز می‌باید دیگر بار آشکار و استوار نشان بدهیم که بر آنچه پیش آمده است چیره خواهیم شد، به یاری یزدان پاک و به پشتوانه منش مِهینه ایرانی.

او در بخشی از پیام تصویری‌اش از جامعه پزشکی و درمانی کشور تشکر کرده است: همچنان شایسته می‌دانم که از ژرفای دل از پزشکان و پرستاران و کارکنان بیمارستان‌ها که شبانه‌روز با تلاش نستوه می‌کوشند که هم‌میهنانشان را از این بیماری به دور بدارند و آنان را که بدان دچارند درمان کنند، سپاس ‌گزارم. کزازی با شعری به پیامش این‌گونه خاتمه داده است: آمد بهار و گیتی، زیبا شد و دل‌آرا‌/ خندان و خرم آمد از خار تا بخارا// در این زمان زیبا در بر بهار بستن/ تلخ و ترش نشستن‌ یارا که‌ راست یارا.

هزار باده ناخورده در رگ تاک است
دکتر یونس شکرخواه، روزنامه‌نگار و استاد علوم ارتباطات، صحبتش را با این مصرع آغاز می‌کند: «هزار باده ناخورده در رگ تاک است» و بعد از آن ادامه می‌دهد: الان نقاط آسیب ما بسیار جلوه‌گر شده است. از اجتماعی‌گرایی، از اندیشه پیشرفت، از اندیشه فتح و غلبه به هر وسیله و هر نیت رسیده‌ایم به نکته‌ای که مثل اینکه فرد‌فرد خیلی آسیب‌پذیر هستیم. من می‌گویم نترسیم. [کرونا] 20 تای ما را زد زمین، بیست‌ویکی بلند شویم. احتیاط کنیم، رد می‌شویم. ما بار اولمان نیست. ما بارها زخم دیده‌ایم. بارها مرهم گذاشته‌ایم. بارها پا شده‌ایم و زندگی کرده‌ایم. کامنت‌هایی که پای فرسته این استاد روزنامه‌نگاری در اینستاگرام گذاشته شده است، تقدیر و تشکر از انرژی مثبتی است که تزریق کرده و باعث دلگرمی شده است. البته کسی نپرسیده که آیا برای سوءمدیریت‌ها مانند قرنطینه نکردن شهرهای آلوده هم ویدئو یا یادداشتی انتقادی منتشر کرده است یا نه، و اگر نکرده است چرا.

امید هیچ معجزی ز مرده نیست، زنده باش
دکتر هادی خانیکی، استاد ارتباطات، نیز در پیامی می‌گوید: به نظر من، تنهایی و دل‌تنگی را داریم یاد می‌گیریم. دارم به مردم خوش‌بین می‌شوم. دارند یاد می‌گیرند چه‌کار کنند. برخی‌ها در واکنش به این صحبت او که مردم دارند یاد می‌گیرند، از نقش و وظیفه حکومت و دولت پرسیده‌اند. او در ادامه پیغام ویدئویی خود خاطرنشان می‌کند: نابود نمی‌شویم. ضربه می‌خوریم ولی نابود نمی‌شویم.

و همین سخن او باعث شده است عده‌ای در کامنت‌هایشان از او بپرسند که منظورش از نابود نشدن چیست که البته خانیکی تاکنون (لحظه تهیه این گزارش در بعدازظهر ‌سه‌شنبه) پاسخی به آن‌ها نداده است. این شخصیت سیاسی همچنین با اشاره به تغییرات پیش‌آمده در روابط اجتماعی یادآور شده است: داریم به سمت کشف خانه و روابط مبتنی بر خانه و خانواده می‌رویم، به سمت پذیرش الزامی ارتباطات مجازی و تکیه بر فناوری.

او از تلاش و ازخودگذشتگی و دیگردوستی کادر درمانی تقدیر کرده و پیامش را با قسمتی از شعر هوشنگ ابتهاج (سایه) خاتمه داده است: «امید هیچ معجزی ز مرده نیست؛ زنده باش!»

انسان برای شکست آفریده نشده است
سهیل محمودی، شاعر و ترانه‌سرا و مجری، برای پشتوانه حرفش از ادبیات مدد می‌گیرد: ما در ادبیات یاد گرفته‌ایم که زندگی جریان خودش را دارد، از رودکی تا همین بغل گوشمان، سپهری نازنین، که می‌گوید: «زندگی چیزی نیست که لب طاقچه عادت از یاد من و تو برود.»
او در اشاره‌ای کوتاه به تغییری که با آمدن ویروس کرونا در زندگی‌ها ایجاد شده است می‌گوید: من اگر نمی‌توانم خواهرم را مانند قبل هفته‌ای دو سه بار ببینم، اما می‌توانم روزی یک‌ بار به او زنگ بزنم. محمودی همچنین رمان و شعر خواندن را کاری می‌داند که می‌شود با آن با تجربیات دیگر انسان‌ها مواجه شد و سخنش را با جمله‌ای از ارنست همینگوی، نویسنده شهیر آمریکایی و خالق «پیرمرد و دریا»، تمام می‌کند که چنین نوشته است: «انسان برای مرگ آفریده شده است، اما برای
شکست، هرگز.»

برای هم دعا کنیم
حجت‌الاسلام محمدرضا زائری، روزنامه‌نگار و مدرس دانشگاه، هم که در رسانه‌های مجازی و کاغذی فعالیت شایان توجهی دارد، چنان‌که انتظار می‌‌رفت، از منظر دینی به وضع موجود نگاه کرده و مخاطبانش را به دعا موعظه کرده است. او در پیام ویدئویی‌اش می‌گوید: انسان مؤمن باور دارد که دستش خالی برنمی‌گردد. او همچنین گفته است که: انسان باورمند به قدرت بالاتر متوسل می‌شود، به ابزار و وسایل مادی متوسل است، نیازهای طبیعی را برطرف می‌کند، قواعد را رعایت می‌کند، اما می‌داند آن چیزی که سلاح اصلی اوست، ارتباط با خداست. وقتی نیاز خودش را احساس کرد، وقتی متصل شد به آن قدرت مطلق، دیگر تنها و بی‌کس نیست، یک نفر نیست. تمام قدرت عالم هستی پشت سر اوست و این دعا اثر دارد، به‌ویژه وقتی برای هم دعا می‌کنیم و وقتی به یاد هم هستیم. در روایت ما هست که مؤثرترین دعا، دعایی است که برای دیگران می‌کنیم.