انسیه شهرکی | شهرآرانیوز؛ «چهارستون بدنم میلرزد. نکند مثل دوست خواهرم ایدز بگیرم! اگر سرطان مثل مامان غافل گیرم کند، چه؟ با هزار ترس ولرز غربالگری سرطان را انجام میدهم، اما جرئت ندارم به طرف آزمایش اچ آی وی بروم.» این درددل زن جوان با خبرنگار شهرآراست. او هفته پیش به طور اتفاقی با یک فرد اچ آی وی مثبت رو به رو و نگرانی در او تشدید میشود؛ نگرانی ابتلا به اچ آی وی. ماجرا را این طور تعریف میکند: «به آرایشگاهی برای تتوی ابرو رفتم. با هر خراش تیغ تتو، احساس ناخوشایندی به سراغم میآمد.
موقع برگشت با ابروها و پیشانی متورم روانه خانه شدم. در ایستگاه مترو خانمی دیگر که هم سن و سال خودم بود حالم را جویا شد. او من را از رفتن به آرایشگاه و تتو نهی کرد و آهسته کنار گوشم گفت: این تیغها ایمن و بهداشتی نیست خانم. بیشتر مواظب خودت باش. نترسی، من اچ آی وی مثبت هستم. واقعا نمیدانم چطور مبتلا شده ام.»
بدون آنکه متوجه شوم خودم را به کناری کشیدم. شانه هایم شروع به لرزیدن کرد. فکر و خیال دست از سرم برنمی داشت. با خودم میگفتم: «نکند ایدز گرفته باشم؟ اگر تیغ تتو آلوده بوده باشد، چه کنم؟» نگرانی در دلم آشوب به پا کرده بود. یک لحظه به خودم آمدم و دیدم آن خانم نیست. بلافاصله به مرکز بهداشت محله رفتم تا جایی را به من معرفی کنند و از سلامت خودم اطمینان پیدا کنم. رفتارشان جالب نبود و اسم چند مرکز بهداشتی و آزمایشگاه را نصفه نیمه آوردند.
باز هم سوار مترو به مقصد یکی از همین پایگاهها رفتم و ناخودآگاه در ایستگاه مترو شهید مفتح پیاده شدم. بنری زردرنگ را دیدم که برایم حکم یک نشانه را داشت. روی بنر با خط درشت مشکی نوشته شده بود: «من هم آزمایش اچ آی وی میدهم». بارقههای امید در دلم زنده شد. در این بنر آدرس سایتی ثبت و مراکزی مشخص شده بود.
پیش از مراجعه، میخواستم بدانم آیا این مراکز مطمئن هستند و پاسخ تست هایشان درست است. جرئت نمیکردم برای تست به مراکز خصوصی بروم. از نتیجه مثبت آزمایش و نگاههای تحقیرآمیز و طردشدگی میترسیدم.
بیست وپنج سالگی اش را رد کرده، اما گرد غم انگار روی صورتش جا خوش کرده است و او را سن و سال دارتر نشان میدهد. به مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری شهرک شهید رجایی آمده است. نگرانی در جان و دلش رخنه کرده است. میفهمد خبرنگارم. یک گوشه بیرون از درمانگاه من را کناری میکشد و قصه زندگی اش را تعریف میکند: «شوهرم مدتی بود که مدام مریض میشد و داروهایش را از من مخفی میکرد.
به رفتارهایش مشکوک شده بودم. میخواستم سر از کارش در بیاورم. اجازه نمیداد برای دوا و درمان همراهش باشم. مرا پس میزد و میگفت میخواهم تنها باشم. یک بار که به مطب دکتر رفت، فراموش کرد داروهایش را مخفی کند. آنها را کنار تخت جا گذاشت. سراغ داروها رفتم و عکسی از آنها گرفتم و بلافاصله به درمانگاه نزدیک خانه رفتم. آنجا بود که متوجه شدم همسرم اچ آی وی مثبت است.»
خشم، اندوه، گریه و همه احساسهای منفی به سراغش میآید و با همان حال خراب به خانه میرود. میگوید: «همسرم هم به خانه آمد و متوجه شد که قضیه را فهمیده ام. او تنها چیزی که گفت این بود: «تو هم باید آزمایش بدهی.» حال خودم را نمیفهمیدم، اما باید تکلیف خودم را روشن میکردم. نمیدانم کارکنان آزمایشگاه زیر چشمی نگاهم میکردند یا من زیادی حساس شده بودم. نتیجه آزمایشم دور از انتظار نبود: اچ آی وی مثبت.»
گریه امانش نمیدهد. میگوید: «نمی دانم چطور با این وضع زندگی کنم. آرزوی بچه دارشدن را باید به گور ببرم. اصلا زنده میمانم؟»
مسئول پیشگیری از بیماریهای آمیزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد توضیحات امیدوارکنندهای برای بیماران اچ آی وی مثبت دارد که از امکان ادامه زندگی بدون استرس برای آنها حکایت دارد.
علی حسین پور با آنکه اچ آی وی را از بیماریهایی برمی شمرد که سویههای روان شناسی پررنگی دارد، توضیح میدهد: «بسیاری از مردم از تفاوت بین ایدز و اچ آی وی خبر ندارند و گاه این دو بیماری به جای هم تلقی میشوند، درحالی که ایدز مرحلهای پیشرفتهتر از اچ آی وی است.»
او در ادامه میگوید: «این امکان وجود دارد که با مراقبت و درمان، اچ آی وی هیچ گاه به ایدز تبدیل نشود؛ یعنی فرد اگر دارو مصرف کند، بار ویروس کم و سیستم ایمنی بدن سالم میشود و انتقال بیماری به دیگران اتفاق نمیافتد.»
به گفته حسین پور، حتی افراد اچ آی وی مثبت میتوانند با همان مراقبت ها، با فرد سالم ازدواج کنند و فرزندآوری هم داشته باشند، بدون آنکه برای انتقال بیماری به جنین نگران باشند.»
مسئول پیشگیری از بیماریهای آمیزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد معتقد است: «نقش رسانهها برای آگاهی بخشی در این زمینه بسیار پررنگ است و نباید اطلاع رسانی در این حوزه را به زمان خاص و مناسبتی محدود کنیم.»
او تأکید میکند: «این ویروس با مصرف دارو و درمان بهنگام، خطری ندارد و کنترل میشود.»
حسین پور درباره اجرای طرح «من هم آزمایش اچ آی وی میدهم» میگوید: «این طرح از شش سال پیش شروع شد و اکنون در چهل پایگاه بهداشتی شهر مشهد انجام میشود. البته این آزمایشها به صورت تخصصیتر و متمرکز در شش مرکز شهر با رعایت حفظ حریم بیمار اجرا میشود.»
او درباره این حفظ حریم این طور توضیح میدهد: «این آزمایش در کمتر از بیست دقیقه و با یک قطره خون و بدون درخواست مشخصات هویتی انجام میشود. اگر نتیجه مثبت باشد، فرد به مراکز مشاوره ذی ربط معرفی میشود و خدمات دریافت میکند. همه آزمایشها و داروها رایگان است.»
کاستن از بار روانی این بیماری با اجرای همگانی این طرح یکی از پیامدهای آن است. مسئول پیشگیری از بیماریهای آمیزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این زمینه میافزاید: «اگر بخواهیم آزمایش دیابت بدهیم، به راحتی و بدون نگرانی از پیش داوری دیگران آزمایش میدهیم، اما آیا برای آزمایش اچ آی وی همین طور راحت پا پیش میگذاریم؟!»
او با اشاره به اینکه این طرح را به صورت همگانی و حتی در برخی ادارات برای کارکنان داوطلب نیز اجرا کرده ایم، میگوید: «راهی که دنیا برای پیشگیری از بیماری در پیش گرفته، این است که چرخه انتقال را با شناسایی و پیشگیری متوقف کند و ما نیز باید در همین مسیر حرکت کنیم.»
همچنین اجرای این طرح به شناسایی بیشتر مبتلایان کمک کرده است.
او میگوید: «با این طرح، در پاییز امسال شانزده بیمار اچ آی وی مثبت را شناسایی کردیم و پیش بینی میکنیم تا پایان سال، حدود هفتاد نفر مبتلا را شناسایی کنیم.»
حسین پور شیب ابتلای خانمها را صعودی میداند و میگوید: «پیش از سال ۱۳۷۰ خون آلوده از فرانسه وارد کشور شد و آن موقع این بیماری، چرخه جنسیتی خاصی نداشت، اما بعد از مدتی به تدریج، آقایان بیش از ۹۵ درصد مبتلایان را به خود اختصاص دادند. حالا، اما قضیه متفاوت است و ۴۰ درصد مبتلایان اچ آی وی را خانمها و ۶۰ درصد را آقایان تشکیل میدهند.»