جایگاه کار رسانه‌ای در اسلام

به گزارش شهرآرانیوز، در گذشته وقتی اسم خبر و خبرنگاری به میان می‌آمد، اغلب ذهنمان معطوف اخبار سیاسی مثل تصویب قوانین، رویداد‌های دولتی و اتفاقات قضایی بود، اما به برکت نظام اسلامی و بها دادن فضای رسانه‌ای کشور، امروز یکی از حوزه‌های مهم و تخصصی خبرنگاری، حوزه معارف است که سهمی مهم در تلطیف فضای جامعه و امیدوار کردن آن به حال و آینده دارد. به‌مناسبت ۱۷مرداد، روز خبرنگار، با حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدصادق کفیل، کارشناس مذهبی و مدیر مرکز تخصصی صحیفه‌سجادیه، درباره الزامات و رهاورد خبرنگاری در حوزه دین و معارف، گفتگو کرده‌ایم.

اخبار دینی، امیدبخش است

خبر، عرصه‌ای اثرگذار و جریان ساز است. ما نباید به خبر صرفا به دیده یک رخداد و بیان آن بنگریم؛ اینکه اتفاقی رخ داده و تمام شده است، بلکه باید به جریان سازی و رشد اتفاقات هم توجه کنیم. این مهم در حوزه دین و معارف مهم‌تر هم می‌شود. هرچه میزان تولید و انتشار اخبار دینی بیشتر باشد، تلطیف فضا و جذب شدن اذهان به این حوزه هم بیشتر خواهد بود. توسعه اخبار دینی به جامعه امید می‌بخشد و آن را امیدوارتر می‌کند.

سد شبهات

خدا نیز در قرآن کریم از شیوه بیان رویداد‌ها و اطلاع از اخبار و احوال اقوام گذشته، استفاده کرده است و‌ می‌بینیم که شرح حال جریان‌های تاریخی در قرآن پررنگ است تا جامعه هدایت شود؛ این یعنی خبر و خبرنگاری می‌تواند هادی باشد و نگاه‌ها را تغییر دهد. حال اگر این عرصه با دین پیوند بخورد و خبر و خبرنگاری به خدمت معارف دین درآیند و با زبان روز و مخاطب پسند و همراه با نیازسنجی به طرح مباحث دینی بپردازند و دغدغه‌ها و سؤالات مردم در عرصه دین را پاسخ دهند و عَلَم تبیین را بردارند، نه تنها فهم عمیق تری از معارف ایجاد می‌شود، بلکه بسیاری از شبهات نیز بروز نمی‌کند.

تجهیز به نگاه توحیدی

اینکه رهبر معظم انقلاب بر تبیین نقش نظام و انقلاب در توسعه دین تأکید می‌کنند، در بخش مهمی نیازمند ورود خبرنگاران به این عرصه است؛ البته پیش از آن، باید ذهن خبرنگار دغدغه‌مند پرداختن به مباحث دینی و نشر معارف و نیز تبیین اتفاقات روز از منظر دین باشد؛ چون ممکن است یکی تاریخ را به دیده اتفاق بنگرد و شخصی دیگر، نگاه توحیدی به آن داشته باشد. نشر معارف دینی از طریق قلم خبرنگار و در عرصه خبری، نیازمند داشتن نگاه توحیدی است و اینکه خبرنگار بخواهد در انتشار و انعکاس رویداد‌ها و فرایند ها، عینک دینی بر چشم بگذارد.

تقویت دین

شاید برخی بگویند در میان این حجم اخبار و اتفاقات سیاسی، بین المللی و قضایی و... چه نیازی به اخبار دینی معارفی است؟ در پاسخ باید گفت هیچ عرصه‌ای در حوزه خبرنگاری و بیان خبر نمی‌تواند کارکرد و اثرگذاری حوزه معارف را در امیدبخشی به جامعه و پویایی آن داشته باشد. اساسا اخبار معارفی به دلیل پاسخ به عطش و نیاز مخاطب در حوزه معنویت و تلطیف فضای فکری و روحی او،  امیدبخش است و امیدی که از دل نگاه توحیدی برمی آید، جریان ساز، حرکت آفرین و پیش برنده است، بنابراین برای احیا و تقویت دین باید از خبرنگاران و خبرنویسی کمک بگیریم.

معارف را به منابر، محدود کرده ایم

تربیت خبری و پرورش خبرنگاران ما، بیشتر سیاسی است و فضای خبری ایجادشده برای مردم نیز بیش از هر چیز، سیاسی است و بیان معارف را به منابر محدود کرده ایم، درحالی که یکی از راه‌های مهم دینی کردن جامعه و پویایی دین، آوردن آن به فضای خبری، جریان سازی، تبیین، انعکاس و جذب نگاه و سلیقه مخاطب است. خبرنگار می‌تواند با قلم و نگاه خود، جامعه را درباره اتفاق‌های دینی و موضوعی معارفی دغدغه‌مند کند که نمونه عینی آن، موضوع پیاده روی اربعین است.

خدمت خبرنگاران به اربعین

حماسه اربعین حسینی که امروز به بزرگ‌ترین اجتماع مذهبی دنیا تبدیل شده است و همه ساله میلیون‌ها نفر را از سراسر دنیا با مغناطیس عشق حسینی به کربلا می‌کشاند، بخش اعظمی از این دیده شدن و جذب مخاطب خود را مرهون کار رسانه‌ای اثرگذار و تبلیغ و تبیین‌های خبری است؛ کاری که منابر نمی‌توانستند در این حجم انجام دهند، اما وقتی خبرنگاران پای کار روایت و انعکاس این حماسه آمدند، سال به سال بر خیل این کاروان پیاده افزوده شد و امروز برای آن بدیلی وجود ندارد.

راه حل مشکلات اجتماعی

اگر ما رسانه و فضای خبر را وارد موضوعاتی مثل رفع آسیب‌های ازدواج کنیم، یا اگر از خبر و قلم خبرنگاران در موضوع جمعیت استفاده کنیم، دیگر ضرورتی ندارد که راه‌های سخت، هزینه بر و طولانی مدت را طی کنیم، اما ما معمولا بیان این مسائل را به منبر و سخنرانی محدود کرده ایم که اگرچه اثرگذار است، دنیای امروز و سلیقه و ذائقه مخاطب، می‌طلبد که خبرنگاران و خبر به مدد بیایند. با نوشتن و خبر است که‌ می‌توان با آسیب‌های اجتماعی مقابله کرد.

خبرنگاری، حرکتی عبادی است

با این نگاه، خبرنگاری یک حرکت معنوی و نوعی عبادت است و این نگاه، قلم و زاویه دید خبرنگار را تغییر می‌دهد. اگر یک خبرنگار فعالیت و نوشتن و نگاه خود را عبادی بداند، این را هم می‌داند که عزت و ذلت دست خداست و دیگر خود را بالابرنده و زمین زننده شخص و جریانی نمی‌داند. خبرنگار فردی است که حرکت و نگاهش توحیدی باشد؛ چون آن گاه است که خودگرا نمی‌شود و قلمش جز برای حق و حقیقت نمی‌چرخد.

شهرآرا؛ موفق در پرداخت معارفی

به عنوان فردی که هم کارشناس است و هم مخاطب صفحه معارف روزنامه شهرآرا، معتقدم این صفحه در نوع انتخاب سوژه‌ها و مباحث دینی و شیوه پرداخت به آن ها، به روز، جذاب و مخاطب پسند عمل می‌کند و در پرداخت به سوژه‌های مناسبتی که چند قرن قبل رخ داده است، پیوندی مطلوب و اثرگذار با مسائل روز برقرار می‌کند. این خط فکری و عملی در امیدبخشی به جامعه، اثرگذار است و بستر آشنایی مخاطب با معارف دینی را فراهم می‌کند، لذا جای تقدیر دارد.