به گزارش شهرآرانیوز، سازمان همکاری اقتصادی یا به اختصار اکو (Economic Cooperation Organization) یک سازمان اقتصادی منطقهای است. سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه در سال ۱۳۴۱ (۱۹۶۲) نخستین بار این سازمان را با نام «آرسیدی» یا «سازمان همکاری عمران منطقهای» پایهریزی کردند.
این سازمان در ابتدا با نام «آر سی دی» - که نام اختصاری سازمان همکاری عمران منطقهای - است، آغاز به کار کرد. پس از انقلاب ۵۷، کار سازمان با وقفه مواجه شد و در سال ۱۳۶۴ با نام «اکو» حیات خود را از سر گرفت.
پس از فروپاشی شوروی، در سال ۱۳۷۲ کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان نیز به سازمان اکو پیوستند.
این سازمان امروز دارای ۷ عضور رسمی و ۳ ناظر است و به لحاظ موقعیت ژئوپولتیک، جایگاه بسیار فوقالعادهای در منطقه دارد. نیم میلیارد جمعیت کشورهای عضو سازمان است و ۸.۵ میلیون کیلومتر مربع مساحت سازمان و دارای منابع عظیم نفت، گاز و صنعت است و به لحاظ حملونقل اشراف بر چند آبراه استراتژیک و همسایگی با ۵ دریای مهم را دارد.
اجلاسیه سران کشورهای عضو پیمان اکو یک رویداد مهم بینالمللی است که به منظور تقویت همکاریهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان کشورهای عضو برگزار میشود. این اجلاس فرصت مناسبی برای تبادل نظر و بررسی چالشها و فرصتهای مشترک در زمینههای مختلف اقتصادی و توسعه پایدار است.
اجلاسیه اکو به عنوان یک گردهمایی رسمی، نمایندگان کشورهای عضو این سازمان را گرد هم میآورد تا به بررسی مسائل کلیدی، تدوین استراتژیها و برنامههای مشترک بپردازند. این اجلاس معمولاً شامل سخنرانیها، پنلهای بحث و تبادل نظر، و نشستهای تخصصی است که در آنها مقامات دولتی، کارشناسان و نمایندگان بخش خصوصی حضور دارند.
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای سال ۲۰۲۴ ریاست شورای وزیران اکو را بر عهده دارد و در طول سال نشستهای متعددی در سطوح مختلف به ریاست ایران برگزار شده است. از ابتدای سال بعد ریاست اجلاس به قزاقستان انتقال پیدا میکند.
مجموعه سازمان یک پل ارتباطی بین شرق آسیا یعنی کشورهای چین، ژاپن، هند و غرب آن است، برای ارتباط تجاری و حملونقل هیچ مسیری ارزان و سریعتر جز مسیر مربوط به اعضای سازمان اکو وجود ندارد. این سازمان به نوعی بینالمللی و فرامنطقهای است، از جنوب غرب آسیا تا قفقاز، آسیای مرکزی و جنوبی را پوشش میدهد.
تقویت همکاریهای اقتصادی: بررسی راهکارهای افزایش تجارت و سرمایهگذاری میان کشورهای عضو
توسعه پایدار: ارتقاء پروژههای مشترک در زمینههای زیستمحیطی، انرژی و فناوری
تبادل تجربیات: به اشتراکگذاری بهترین شیوهها و تجربیات موفق در حوزههای مختلف
تقویت روابط سیاسی: ایجاد فضای مناسب برای گفتوگوهای سیاسی و دیپلماتیک میان کشورها
بررسی چالشهای منطقهای: شناسایی و تحلیل چالشهای مشترک در سطح منطقهای و جهانی
مجموع تولید ناخالص داخلی اعضای اکو ۱.۸ تریلیون دلار، مجموع تجارت خارجی این کشورها ۱.۲ تریلیون دلار و تجارت درون منطقهای آنها نیز ۱۰۰ میلیارد دلار است. مهمترین محصولات صادراتی کشورهای اکو، انرژی، پلاستیک، مواد معدنی، ماشینآلات و آهنآلات است.
بالاترین مرجع یا تشکیلات سازمان اکو، اجلاس سران است که هر دو سال یکبار برگزار میشود، مرتبه بعدی شورای وزیران است که به صورت سالانه در یکی از کشورهای عضو دایر میگردد. آخرین بار شورای وزیران در ایران سال ۹۲ در تهران برگزار شد.