آیا حضرت رقیه (س) در کربلا حضور داشت؟

به گزارش شهرآرانیوز، صحت حضور حضرت رقیه (س) یا فاطمه صغری در واقعه کربلا و شام، از جمله نکاتی است که همیشه در مباحث تاریخ شیعی وجود داشته است، اما آنچه مسلم است این است که حضرت رقیه (س) دختر امام حسین (ع) در واقعه عاشورا سه سال سن داشت که بعد از شهادت پدر و یارانش، به همراه دیگر زنان بنی‌هاشم توسط سپاه یزید به اسیری رفت و در خرابه‌های شام به شهادت رسید.

اساس کربلا یک امر یقینی است

حجت الاسلام و المسلمین سیدعلی سجادی زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در پاسخ به این سوال به شهرآرانیوز گفت: اصل و اساس ماجرای کربلا و اسارت اصحاب امام یک امر یقینی است و در آن شک و شبهه‌ای وجود ندارد. این موضوع از زبان هواداران بنی امیه و وهابیان در تاریخ نیز نقل شده است که در همان زمان به این موضوع اذعان کرده‌اند و در جایی خطاب به یزید گفته‌اند «شما که امام را شهید کردی؟ چرا می‌خواهی خانواده اش را به شهادت برسانی؟»

این پژوهشگر علوم قرآن و حدیث بیان می‌کند: یکی از شبهاتی که وجود دارد این است که آیا یزید، خانواده و اهل بیت امام حسین (ع) را بعد از اسارت با احترام برگرداند یا خیر؟ نه، اینگونه نبود. زمانی که یزید اسرا و سر‌های شهیدان را به کوفه و شام آوردند با غیظ و تکبر شروع به خواندن اشعاری کرد که ناشی از کفرش بود و به عمل خود افتخار می‌کرد و رفتار محترمانه‌ای با اسرا نداشت.

فاطمه صغری همان رقیه (س) سه ساله است

حجت‌الاسلام سجادی زاده تصریح کرد: نکته دیگری که مطرح می‌شود حضور دختران امام در کربلاست که بر اساس منابع، حضور سکینه و فاطمه بنت الحسین (ع) و فاطمه صغری یا رقیه (س) حتمی است که شکی بر اساس منابع اهل سنت و شیعه وجود ندارد؛ اما آنچه بعد‌ها منشا شبهه شده این است که تاریخ نویسان نسبت به نام اولاد دقت زیادی نداشتند. مثلا نسبت به امام رضا (ع) اینکه آیا فقط یک پسر دارد یا نه، مشخص بود، اما اینکه آیا دختری هم ایشان دارند یا ندارند را نمی‌دانستند که برخی می‌گویند امام، دختری داشتند و عده‌ای می‌گویند خیر و در نهایت مشخص نیست. درباره اسم «رقیه (س)» نیز باید گفت در میان اعراب اینگونه بود که هر فردی به چند نام و لقب خطاب می‌شود. مثل این است که شما فرزندی را دوست دارید و او را در خانه با اسمی متفاوت از شناسنامه‌اش صدا می‌زنید. حضرت رقیه (س)، به تعبیری همان فاطمه صغیره است که منابع، حضور ایشان را در کربلا تصدیق کرده‌اند.

چرا در برخی منابع اسمی از حضرت رقیه (س) نیامده است

وی ادامه داد: شیخ مفید نیز که در قرن چهارم و اوایل قرن پنجم کتاب «الارشاد» را نوشته است تمامی نام‌های دختران امام را ذکر نکرده و به صورت کلی به آنها اشاره کرده است. در نسل‌های بعد، کسانی که به دنبال ایجاد شبهه بودند بیان کردند شیخ مفید اسمی از حضرت رقیه (س) نیاورده است لذا چنین کسی در تاریخ وجود ندارد. پاسخ این است که شیخ مفید برای بقیه ائمه (ع) نیز چنین عمل کرده و نام تمامی فرزندانشان را با جزئیات ذکر نکرده است.

سجادی‌زاده تصریح کرد: ذکر اسم و عنوان حضرت رقیه (س) بعد از دوره‌ای مهم شده است در حالیکه در جریان تاریخ، حتی تاریخ ولادت ائمه (ع) به اندازه امروز مهم نبوده است به همین دلیل می‌بینیم دو تاریخ تولد برای پیامبر (ص) و برخی از امامان معصوم (ع) یا شهادت برخی از ائمه (ع) وجود دارد؛ اما برای جلوگیری از این تعدد، تنها یکی از آنها را که بیشتر در تاریخ آمده انتخاب کردند و آن را به رسمیت شناختند. به همین دلیل است گاهی می‌بینیم در تقویم نوشته شده شهادت یا ولادت معصوم (ع) به روایتی، به این معنا که برخی نیز به این تاریخ اشاره کرده‌اند.

اثبات وجود حضرت رقیه (س) از سه روش

مدرس علوم قرآن و حدیث با بیان این مطلب که در این موضوع که دختری سه ساله همراه اسرا بوده، با آن حالت جانسوز به شهادت رسیده و در شام دفن شده است در منابع تاریخی آمده است و در آن شکی نیست ابراز کرد: با وجود اینکه منابع زیادی از جمله منابع شیعی از قرن دوم تا ششم در جریان جنگ‌ها از بین رفته است، اما افرادی مانند سید ابن طاووس برخی از این منابع مهم را در اختیار داشتند، همچنین دیگر علما نیز بر اساس اصل «شهرت نسب» و کرامات گوناگونی که از سوی این خانم سه ساله برای مردم صورت گرفته است، حضور و وجود حضرت رقیه (س) را در کوفه و شام و کربلا تصدیق می‌کنند.

سجادی‌زاده با اشاره به داستانی معروف از کرامات حضرت رقیه (س) تعریف کرد: در قسمتی از مستندات تاریخی، جریان تعمیر و بازسازی قبر این بانوی سه ساله ذکر شده که مورد تایید است. ماجرا از این قرار است که چندین بار سید ابراهیم دمشقی و خانواده‌اش در عالم رویا خواب این بانوی سه ساله را می‌بینند. در خواب از سید ابراهیم خواسته می‌شود که به نزد والی شام برود و از او بخواهد که قبر را تعمیر کنند؛ زیرا داخل قبر آن حضرت آب جمع شده بود و جسم مطهر ایشان معذب بود. والی شام با مطلع شدن از این جریان از علمای شیعه و سنی خواست که غسل کنند و در نزد مرقد آن بانو جمع شوند و قرار بر این شد که قفل به دست هر شخصی باز شد، متصدی نبش قبر و تعمیر آن شود. قفل تنها به دست سید ابراهیم دمشقی که نسبش منتهی به سیدمرتضی علم الهدی می‌شود، باز شد و بدن شریف آن حضرت را به مدت سه روز از قبر خارج کردند و به تعمیر آن پرداختند.