به گزارش شهرآرانیوز، حرم مطهر امام رضا(ع) فقط مکانی برای زیارت و توجه معنوی نیست. این مکان مقدس از سالها پیش به محلی برای پرورش و تبلور شعر آیینی نیز تبدیل شده است. انجمن ادبی رضوی که بیش از سه دهه پیش فعالیت خود را آغاز کرده، هر دوشنبه شاعران و نوحهسرایان آیینی را گرد هم میآورد تا در فضایی معنوی، صدای شعر با عطر حرم درآمیخته و پیامهای ایمان، ارادت و معرفت رضوی به نسلهای امروز منتقل شود.
این انجمن نهتنها بستری برای تولید و نقد آثار شعری فراهم میکند، بلکه حلقهای برای انتقال سنتهای آیینی و ادبی به نسل جوان است. حضور استادان پیشکسوت و شاعران تازهنفس در یک جمع صمیمی، امکان گفتوگو، نقد و تبادلنظر درباره اشعار آیینی را فراهم میکند و هر اثر، پس از عبور از این تجربه، به شکلی استاندارد و ارزشمند به مخاطبان ارائه میشود. از سوی دیگر، ارتباط مستقیم انجمن با مداحان و فعالان فرهنگی باعث شده است بسیاری از آثار تولیدشده در این جلسات، به مجالس آیینی و برنامههای فرهنگی سراسر کشور برسد و نقش عملی و ملموسی در جریان فرهنگی جامعه ایفا کند.
در طول سالها، این انجمن توانسته است با چاپ سالانه برگزیده آثار شاعران، حفظ و معرفی شعر آیینی را به شکلی منظم و مستمر دنبال کند. همچنین، برگزاری جشنوارههای سالانه در ایام دهه کرامت و همکاری با کنگره بینالمللی امام رضا(ع)، جایگاه انجمن را در عرصه فرهنگی کشور تثبیت کرده و آن را به یکی از پایدارترین محافل ادبی پس از انقلاب تبدیل کرده است.
سیوپنج سال فعالیت مداوم، حضور مستمر اساتید برجسته و شاعران جوان، و پیوند معنوی با حرم مطهر، انجمن ادبی رضوی را به نمادی از استمرار عشق و ارادت در شعر آیینی تبدیل کرده است؛ جایی که هر واژه و هر سروده، پیوندی است میان سنت و امروز، میان کلمه و معنا، و میان انسان و معنویت مطلق حرم رضوی.
در ادامه، روایتهای شاعران و مسئولان این انجمن، خاطرات و تجربههای بیش از سه دهه فعالیت را با شما به اشتراک میگذاریم تا با گوشهای از شور و عشق ادبی حرم مطهر بیشتر آشنا شوید.
محمد نیک، شاعر پیشکسوت مشهدی، با اشاره به آغاز فعالیتهای انجمن اظهار کرد: ابتدا جمعی از شاعران و نوحهسرایان آیینی در ماه رمضان و در مقبره جودی گرد هم آمدند. پس از آن، جلسات هفتگی استمرار یافت و به پیشنهاد استاد سرویها، نشستها به موزه قرآن منتقل شد. بعدها نیز این جلسات با پیگیریهای استاد کمال و همراهی دیگرشاعران ادامه پیدا کرد.
وی با بیان خاطرهای از دیدار شاعران با مقام معظم رهبری در سالهای ابتدایی تشکیل انجمن، افزود: در دیداری نوروزی، رهبر معظم انقلاب با اشاره به علاقه خود به استاد کمال، دستور دادند جلسات در مکانی همکف و دردسترستر برگزار شود، زیرا استاد در آن موقع کسالت داشتند. به این ترتیب، انجمن ادبی رضوی در صحن جمهوری و در اتاق ۱۵۴ استقرار یافت و این روند به دستور ایشان ادامه پیدا کرد.
این شاعر پیشکسوت تأکید کرد: انجمن ادبی رضوی یکی از باثباتترین انجمنهای ادبی پس از انقلاب اسلامی است؛ چراکه هیچ انجمن دیگری در کشور در جوار حرم یک امام معصوم برگزار نمیشود. طی این سالها بسیاری از شاعران برجسته کشور از شهرهای مختلف، در این نشستها شرکت کردهاند.
سیدحسین سیدی، شاعر مطرح مشهدی، نیز با اشاره به ویژگیهای این انجمن افزود: انجمن ادبی رضوی سه ویژگی مهم برای تولید آثار فرهنگی و ادبی فراهم میکند. اول، بستری برای خلق شعر با حضور اساتید؛ دوم، نقد و بررسی آثار توسط شاعران و استادان مجرب که باعث میشود اشعار در فرم، محتوا و ساختار کامل شوند و سوم، انتشار و توزیع آثار، تا به دست مخاطبان واقعی برسد. سالانه آثار برگزیده شعرهای آیینی در کتابی با عنوانهایی مانند «شمیم به بهشت» چاپ میشود تا آثار ناب شعر رضوی حفظ شود و دردسترس علاقهمندان قرار گیرد.
وی همچنین با اشاره به نقش انجمن در انتقال شعر به مخاطب واقعی بیان کرد: ارتباط با مداحان و اجرای آثار در مجالس آیینی، از ویژگیهای مهم این انجمن است. بسیاری از اشعار مهم که در جلسات انجمن خوانده میشود، توسط مداحان دیگر نیز اجرا شده و به جریان فرهنگی و دینی جامعه منتقل میشود.
این شاعر آیینی خاطرنشان کرد: بسیاری از شاعران جوان و مطرح امروز، نخستین تجربههای خود را در این جلسات کسب کردهاند و خود اذعان دارند که مدیون این انجمن و اساتیدی هستند که اشعارشان را نقد و راهنمایی کردهاند.
سیدی در پایان با قرائت شعری درباره شهادت امام رضا(ع) تصریح کرد: این انجمن نهتنها بستر آموزش و نقد است، بلکه محلی برای پیوند معنا و زیبایی شعر آیینی با فضای معنوی حرم مطهر است. حضور در این مکان مقدس و تجربه شعرخوانی، به خودی خود، کیفیت و ارزش آثار را افزایش میدهد و جذابیت ویژهای به جلسات میبخشد.
علیاصغر دلیلیصالح، مسئول انجمن ادبی رضوی، با اشاره به سابقه طولانی این انجمن اظهار کرد: حضور در حرم مطهر نهتنها شاعران را به فضای معنوی متصل میکند، بلکه سبب میشود شعرهایی با حالوهوای زیارت و معرفت رضوی خلق شود. در حقیقت، جلسات ادبی انجمن بهانهای است برای سرایش آثاری که پیوندی عمیق با فرهنگ زیارت و سیره اهلبیت(ع) دارند.
وی که از دهه ۸۰ در انجمن حضور داشته است، ادامه داد: این انجمن با پیشینهای کهن و بهرهمندی از اساتیدی همچون استاد صاحبکار، استاد کمال، استاد شکوهی و استاد شفق، توانسته است بار معنوی و ادبی ویژهای را در فضای شعر آیینی ایجاد کند.
مسئول انجمن ادبی رضوی با بیان اینکه رویکرد انجمن در سالهای اخیر به سمت جدیترشدن مباحث معارفی حرکت کرده است، افزود: شعر آیینی صرفاً به مدح و مرثیه محدود نمیشود، بلکه انتقال پیام و معرفتی که اهلبیت(ع) بر آن تأکید داشتند، باید در کانون توجه قرار گیرد. به همین دلیل، انجمن تلاش دارد این معارف در قالب شعر بازآفرینی شود و به نسلهای آینده منتقل گردد.
دلیلیصالح ادامه داد: وقتی شعر آیینی به تمام شئون زندگی مردم بپردازد، میتواند رشد معنوی فردی و اجتماعی را رقم بزند. کسی که شعر آیینی رضوی را میخواند، تنها با زیارت و مدح مواجه نمیشود؛ بلکه با معارفی روبهرو میشود که ریشه در احادیث و روایات اهلبیت(ع) دارد. به همین دلیل میتوان گفت در نگاه کلان، ادبیات فارسی، سرشتی آیینی دارد.