همه روستا‌های مشهد به خانه‌های دوام ثامن تجهیز می‌شوند

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ رئیس گروه پدافند غیرعامل و پیشگیری از بحران شهرداری مشهد می‌گوید که در آینده‌ای نزدیک ۱۲۰ خانه دوام روستایی در روستا‌های حریم شهر مشهد تأسیس و تجهیز می‌شوند تا در زمان بروز بحران هم با روستا همراهی داشته، هم پشتیبانی برای شهر مشهد باشند.

بحران‌های طبیعی مثل سیل و زلزله هیچ مرزی نمی‌شناسند و نمی‌توانیم به آن‌ها دستور بدهیم که از مرز‌های مشهد خارج نشوند و در خود شهر اتفاق بیفتند؛ به ویژه اینکه شهر و روستا‌های حریم آن یک مجموعه به هم پیوسته اند و اتفاقاتی که در زمان بروز بحران در هریک از آن‌ها می‌افتد، برروی دیگری تأثیری جدی دارد. حالا شهرداری مشهد برای اولین بار در کشور پیش قدم شده و در حال آموزش مدیریت بحران به دهیاران و بعد از آن اهالی ۱۲۰ روستای حریم مشهد در قالب طرح دوام ثامن است؛ اقدامی که از حدود ۵ سال قبل در مشهد آغاز شده است.

درهمین زمینه رئیس گروه پدافند غیرعامل و پیشگیری از بحران شهرداری مشهد با اشاره به اهمیت روستا‌های حریم مشهد در جریان عملیات امدادرسانی به شهر گفت: در حومه شهر مشهد جمعیت بسیار زیادی در روستا‌هایی زندگی می‌کنند که کاملا به مشهد چسبیده اند، اما جزو محلات و معابر شهر به حساب نمی‌آیند. این روستا‌ها در زمان بروز بحران و حادثه به هیچ وجه جدا از شهر محسوب نمی‌شوند، بلکه در بعضی از مواقع برای امدادرسانی به آن‌ها باید توان و وقت بیشتری صرف شود، زیرا اگر حادثه وسیعی اتفاق بیفتد و قرار بر تخلیه شهر مشهد باشد، روستا‌های حریم یک کانال ارتباطی و زمین‌های آن‌ها بهترین مکان برای اسکان اضطراری مردم اند.

وحید اکلملی با بیان اینکه تصور اشتباهی درباره وقوع حادثه‌ای مثل زلزله در مشهد وجود دارد که باعث شده است از نقش روستا‌های حریم شهر غافل بشویم، ادامه داد: تصور بر این است که اگر گسلی در مشهد فعال شود، فقط بخشی از شهر آسیب می‌بیند و به بخش‌های دیگر آسیبی نمی‌رسد و می‌شود از بخش‌های دیگر همچنان بهره برداری کرد. این مسئله چندان درست نیست و همیشه قبل از بروز و وقوع بحران، باید یک بستر آماده برای اسکان اضطراری داشته باشیم و روستا‌های حریم مشهد مناسب‌ترین فضا برای این کار هستند.

وی افزود: از یک طرف امکاناتی که در شهر برای آواربرداری و کار‌های عمرانی وجود دارد در زمان حادثه‌ای مثل زلزله به کمک این مناطق خواهند آمد و از طرف دیگر زمین‌های روستایی پشتیبان و مکان مناسبی برای اسکان حادثه دیدگان در زمان تخلیه کامل شهر هستند؛ ضمن اینکه بحث نظارت در این روستا‌ها از شهر‌ها بسیار فعال‌تر است و امنیت کسانی که در آنجا ساکن می‌شوند کاملا تأمین می‌شود و فرصت بزهکاری بعد از بحران به شکل محسوسی کاهش پیدا می‌کند و دیگر شاهد اتفاقات تلخی که در ماجرای زلزله بم رخ داد، نخواهیم بود.

اکلملی با تأکید بر اینکه دوره‌های آموزشی دوام ثامن برای دهیاران ۳۳ روستای حریم غرب مشهد حدود یک ماه پیش برگزار شد، به نقش مهم این آموزش‌ها در کاهش خسارت‌های احتمالی در زمان بروز بحران اشاره کرد و گفت: با این تفاصیل شهروندان روستا‌های حریم مشهد باید آموزش‌های مربوط به بحران و نوع برخورد با آن را بگذرانند و حداقل اصول اولیه امدادرسانی را بیاموزند؛ زیرا هرچه مراقبت و آموزش بیشتر باشد، کار برای امدادرسانی راحت‌تر می‌شود و تخلیه شهر راحت‌تر اتفاق می‌افتد.

رئیس گروه پدافند غیرعامل و پیشگیری از بحران شهرداری مشهد درباره جزئیات اجرای طرح دوام ثامن روستایی در روستا‌های حریم شهر مشهد نیز توضیح داد: در حریم شهر مشهد ۱۲۰ روستا وجود دارد که ما آن‌ها را به روستا‌های شرق و غرب تقسیم کردیم و بعد از آموزش روستا‌های غربی قرار بود در گام دوم روستا‌های شرقی مشهد هم وارد این فرایند شوند که شیوع گسترده کرونا و موجی که کشور درگیر آن شد، اجازه برگزاری ادامه این دوره را نداد.

اکلملی با بیان اینکه در سازوکار دوام ثامن روستایی با دوام شهری هیچ تفاوتی وجود ندارد، افزود: ۲ بسته آموزش حضوری و غیرحضوری تهیه شده است و این آموزش‌ها به همه اهالی که داوطلب شده اند ارائه می‌شود. این آموزش‌ها یا در مسجد روستا یا هر مکان دیگری که امکان برگزاری یک دوره آموزشی داشته باشد برگزار می‌شود.

وی ادامه داد: درست مثل مناطق شهرداری مشهد، شورای دوام روستا تشکیل می‌شود و بعد از آن رابط‌ها از دل همین شورا انتخاب و به شهرداری معرفی می‌شوند و به این شکل دوام ثامن روستایی هم مثل شهر عملیاتی می‌شود و به مرور تقریبا همه اهالی این روستا‌ها آموزش مدیریت و مواجهه با بحران را فرا می‌گیرند؛ ضمن اینکه در گام‌های بعدی و بعد از تشکیل دوام ثامن در همه روستا‌های حریم شهر، مثل مشهد مسابقاتی برای ارزیابی آمادگی آن‌ها طراحی و برگزار می‌شود و همچنین در گردهمایی‌های دوام ثامن مناطق مشهد هم حضور خواهند داشت.

وی در ادامه از تأسیس ۶ خانه دوام روستایی در آینده‌ای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: در فاز اول دوام ثامن روستایی، ۶ دهستان مرکز ثقل قرار می‌گیرند و خانه‌های دوام روستایی در آن‌ها تأسیس خواهد شد و به مرور همه روستا‌های شرقی و غربی حریم شهر مشهد صاحب خانه دوام روستایی خواهند شد. این خانه‌ها محل تشکیل جلسات شورای دوام روستا، برگزاری کلاس‌های آموزشی و نگهداری لوازم و ادوات آموزشی است.

اکلملی ایده و اجرای خانه دوام روستایی را تنها متعلق به مدیریت شهری مشهد دانست و خاطرنشان کرد: مشهد در ایران فعال‌ترین و عملیاتی‌ترین گروه‌های دوام را دارد و اولین شهری است که در زمان شیوع کرونا، گروه‌های دوام ثامن را وارد میدان و از ظرفیت آن‌ها استفاده کرده است. خانه‌های دوام روستایی هم ایده‌ای است که برای اولین بار در کشور، در مشهد دارد اجرا می‌شود و پیش از این سابقه نداشته است که شهری در این زمینه به روستا‌های حریم خودش توجه کند.