طلا و دلار بالا یا پایین؟

نوسان قیمت در بازار ارز و طلای ایران در هفته اخیر این پرسش را به‌همراه دارد که آیا روند نزولی قیمت‌ها ادامه خواهد داشت یا اینکه دوباره شاهد رشد ارزش دارایی‌های با سرعت زیاد نقدشوندگی مانند دلار و سکه و طلا خواهیم بود. برای دراختیارداشتن تصویری روشن‌تر از آینده بازار ارز و طلا، ضرورت دارد روند متغیر‌های کلان اثرگذار بر بازار را در نظر بگیریم و در ارزیابی چشم‌انداز آینده، وزن عوامل و متغیر‌های اثرگذار را دقیق‌تر بسنجیم تا دچار خطا در تصمیم‌گیری نشویم.

 

ثبات ارزی نسبی ایجادشده در هفته‌های اخیر و نوسان قیمت دلار در محدوده ۲۲ هزار تا ۲۵ هزار تومان نشان می‌دهد که اگر دولت و بانک‌مرکزی بتوانند ثبات ایجادشده را با دقت در سیاست‌گذاری‌ها و ریل‌گذاری‌های پولی و مالی حفظ کنند، احتمال تکرارنشدن نوسان تند قیمت‌ها در آینده نزدیک جدی‌تر خواهد بود. به‌بیان شفاف‌تر، اگر دولت نخواهد کسری بودجه‌اش را از کانال بانک‌مرکزی تأمین کند و بانک‌مرکزی هم سیاست‌های پولی را به‌گونه‌ای پیش ببرد که رشد حجم پول به‌عنوان عامل تحریک‌کننده بازارا‌های دارایی‌محور، متوقف یا حتی منفی شود، بسیار مهم خواهد بود و بنابراین برای نفع مردم هم که شده است، باید ثبات ارزی جدی‌تر گرفته شود.

 

به‌هر اندازه که دولت و بانک‌مرکزی متعهد به سیاست مهار تورم باقی بمانند، آثار کاهش انتظارات تورمی و حتی متغیر زودگذر تحولات در دنیای سیاست‌خارجی بر بازار‌های داخلی بهتر خود را نشان می‌دهد. هم‌زمان با کاهش حجم پول و رشد سپرده‌ها نزد بانک‌ها، کاهش انتظارات تورمی و همچنین شفاف‌ترشدن تصویر آینده از چشم‌انداز تحولات سیاست‌خارجی، این امکان به‌وجود خواهد آمد که مجلس و دولت سیاست اصلاحات جدی پولی، مالی و بانکی را بر اساس اصول علمی در پیش بگیرند که میوه آن حفظ پایدار آرامش در بازار‌ها خواهد بود.

 

پاسخ به این پرسش که مردم چه تصمیمی باید برای پس‌انداز‌های خود بگیرند نیز در بستر متغیر‌های کلان پولی و البته انتظارات تورمی تحلیل‌شدنی است. اگر مردم احساس کنند که ارزش پس‌اندازشان باز هم کمتر و کمتر می‌شود و چشم‌انداز روابط‌خارجی کشور با جهان خاکستری‌تر خواهد بود، طبیعی است که روی بازار‌های دارایی‌محور مانند سکه، طلا، مسکن، خودرو و حتی ارز سرمایه‌گذاری کنند. به‌نظر می‌رسد که دست‌کم در ماه‌های پیش‌رو، جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار سکه و ارز نسبت‌به ماه‌های نخست سال کمتر خواهد بود و در بلندمدت هم اگر اعتماد به تورم‌زدایی از اقتصاد و تنش‌زدایی در روابط‌خارجی ادامه یابد، نمی‌توان روی بازار‌های دارای سرعت نقدشوندگی زیاد مانند ارز و طلا ریسک زیادی انجام داد.

 

نتیجه اینکه شرط ثبات در بازار‌ها و حفظ امید‌ها به فروکش‌کردن انتظارات تورمی به سیاست‌گذاری در اقتصاد و سیاست‌خارجی بستگی دارد و هر اندازه هم گفته شود که سهم تحولات سیاست‌خارجی بر اقتصاد و بازار‌های داخلی زیاد نیست، نبض قیمت‌ها در بازار ارز و طلا واقعیت را عریان‌تر نشان خواهد داد. نفع همگانی در این است که برای رسیدن به اهداف کوتاه‌مدت سیاسی مانند انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده، بانک‌مرکزی به‌عنوان متولی سیاست‌گذاری پولی و ارزی و وزارت‌خارجه به‌عنوان متولی سیاست‌خارجی را قربانی سیاست داخلی و رقابت‌های جناحی نکنیم و اجازه دهیم مردم از آرامش و ثبات بازار‌ها بهره بیشتری ببرند.