مرگ دختر جوان در اثر مسمومیت با قرص برنج

محمد جواد ابوعطا - سیزدهم مرداد امسال حادثه ای در مشهد رخ داد و دختری جوان در اثر مسمومیت با گازهای متصاعد شده از قرص برنج کشته شد. مشابه این حادثه با جنبه های بین المللی حدود 4سال پیش در یکی از هتل های مشهد رخ داد و 4زائر عربستانی به علت استنشاق گاز فسفید آلومینیوم جان خود را از دست دادند، حادثه برای زائران عرب زبان زمانی اتفاق افتاد که مسئولان هتل به منظور سم پاشی یکی از طبقات، تعدادی قرص برنج را درون آب انداخته تا از شرّ حشرات موذی خلاص شوند، غافل از اینکه سموم متصاعد شده از طریق سیستم های تهویه به طبقه پایین منتقل شده و موجب مسمومیت و مرگ اعضای یک کاروان زیارتی می شود. بعد از آن حادثه تحلیل ها و هشدارهای گوناگونی در فضای رسانه ای مطرح شد که جدی ترین هشدار ممنوعیت استفاده و خرید و فروش قرص برنج بود. حتی مقامات قضایی به شرکت ها و عواملی که در زمینه سم پاشی فعال هستند هشدارهای قانونی برای استفاده نکردن از قرص برنج دادند اما پس از گذشت چند سال این حادثه تکرار شد و این بار یک دختر جوان مشهدی جانش را از دست داد. واکاوی این پرونده می تواند هشداری دیگر برای استفاده کنندگان از این قرص ممنوعه باشد.

ساس های جانی
ظاهر زیبای ساختمان چند طبقه در بولوار شهید قانع مشهد چیزی نشان نمی داد اما هجوم حشرات ریزی که بعدا مشخص شد ساس هستند، زندگی را به کام ساکنان برخی از واحدها تلخ کرده بودند. یکی از مستاجران ساختمان که 2سال در آنجا ساکن بود برای رفع مشکل به تکاپو می افتد و با راهنمایی یکی از آشنایان شماره رضا الف چهل وشش ساله را که در این حوزه فعال بوده است به دست می آورد.مستاجر صبح یازدهم مرداد با رضا الف تماس می گیرد و برای عصر همان روز قرار می گذارد. ساعت 5عصر این دیدار رخ می دهد و مرد سم پاش پس از بازدید میدانی اعلام می کند که حشرات موذی مشاهده شده، ساس هستند و راه علاج آن را هم سم پاشی تخصصی اعلام می کند. همان روز سم پاشی با قرص ممنوعه برنج صورت می گیرد و روز بعد هم باقی مانده قرص ها در ظروف یکبار مصرف جمع شده و در منزل تحویل ساکنانش می شود. اما دو روز بعد بر اثر انتقال گازهای سمی ناشی از این سم پاشی به منزل همسایه، دختر بیست ونه ساله و مادرش مسموم شده و به بیمارستان منتقل می شوند. اقدامات پزشکی به نتیجه نمی رسد و دختر جوان جانش را از دست می دهد.

2روایت از یک حادثه
در روند پیگیری قضایی این پرونده دو روایت مطرح می شود، مستاجر در تحقیقات قضایی مدعی می شود: « پسر کوچکم آسم دارد، برای همین خیلی حساسیت داشتیم که مشکلی برایمان رخ ندهد. موضوع را که به فرد سم پاش گفتیم اعلام کرد که این سم پاشی کاملا بی خطر است و برای تضمین یک قندان قند روی اپن بگذارید، کار که تمام شد خودم از آن قندها می خورم. البته به من نگفتند که از قرص برنج استفاده می شود بلکه مرد سم پاش اعلام کرد از نوعی گاز استفاده می شود. بعد از این بر سر هزینه صحبت کردیم، روی مبلغ 900هزار تومان به توافق رسیدیم و قرار شد اگر بعد از گذشت چند روز هیچ ساسی در منزل ندیدیم، این مبلغ را برایش واریز کنیم. قرارشد که همان شب سم پاشی انجام شود. او به همراه پسرش آمده بود و من به مدت یک ساعت و نیم پایین ساختمان منتظر شدم تا کار تمام شود و برای قفل و پلمب کردن در خانه بالا رفتم. در را بستیم و مرد سم پاش با چسب پهن آن را کاملا مسدود کرد و ما هم به نیشابور رفتیم و فردای آن روز ساعت 9شب منزل را به ما تحویل داد.»
اما مرد سم پاش در تحقیقات قضایی همین موضوع را با اندکی تغییر روایت می کند و می گوید: « مستاجر این واحد مسکونی با من تماس گرفت و درخواست داشت تا برای رفع ساس به او کمک کنم. عصر جمعه یازدهم مرداد بود که به خانه اش رفتم و قرار شد که همان شب منزلش را سم پاشی کنیم. تمام ورودی و خروجی های هوا را چک کردیم و حتی دوبار زیر چراغ های هالوژن که روی دیوار کار شده بود ایستادم و پرسیدم که مطمئن هستید این چراغ ها به خانه همسایه راه ندارند که گفت این خانه مهندسی ساز است و مشکلی نیست. همین حرفش مرا مطمئن کرد. بعد از بیرون رفتن مستاجر از منزل به همراه پسرم 200قرص برنج را درون ظروف یک بار مصرف چیدیم و کمی آب هم درون آن ریختیم و بعد تمام در و پنجره ها را با چسب پهن پلمب کردیم و منزل را ترک کردیم. اتفاقا زمانی که در حال پلمب در منزل بودیم پدر مرحوم نیز به راهرو آمد و پرسید چه می کنید که برایش موضوع را گفتیم. او نیز پرسید که چند می گیرید برای سم پاشی که مبلغ را 650هزار تومان اعلام کردم و دو برگه تبلیغاتی نیز به او دادم. بعد از اینکه روز بعد خانه را تحویل صاحبش دادیم، تلفنی به من گفتند که این مشکل پیش آمده است. من بیشتر از 10سال است که این کار را انجام می دهم تحصیلات ندارم اما با برخی مهندس ها برای این موضوع صحبت می کردم و راهنمایی می گرفتم. از خطر قرص برنج خبر داشتم و به همین منظور معمولا کار را به تنهایی انجام می دادم. برای همین نگران چراغ های هالوژن بودم که احتمالا گازهای سمی از آنجا به خانه همسایه نفوذ کرده است. البته قبول ندارم که این قرص ها باعث مرگ همسایه شده باشد چرا که ما شنبه درهای خانه را باز کردیم اما این حادثه یکشنبه رخ داده است.»

تیغه پر دردسر
یکی از موضوعاتی که در تحقیقات قضایی به آن توجه شد، نحوه نفوذ گازهای سمی از قرص های ممنوعه برنج به منزل همسایه بود. بررسی های قضایی نشان داد که این دو منزل که درهای آن کنار یکدیگر هستند با یک تیغه از همدیگر جدا شده اند به گونه ای که دختر جوان هنگام مسمومیت روی مبلی واقع در پشت این دیوار نشسته بوده که دچار مسمومیت می شود. احتمالا محل نفوذ چراغ های هالوژن به کار رفته روی دیوار باشد که قاضی علی اکبر احمدی نژاد، بازپرس ویژه قتل دادسرای عمومی و انقلاب مشهد، دستور لازم برای شکافتن قسمتی از دیوار و مشخص شدن بحث مهندسی ساز بودن این منزل را صادر کرد.

ماجرای 200قرص ممنوعه
یکی دیگر از موضوعاتی که در تحقیقات قضایی به آن توجه شد استفاده از قرص ممنوعه برنج بود که متهم مدعی بود بارها از این قرص ها استفاده کرده و مشکلی پیش نیامده است. او در پاسخ به سؤالات مقام قضایی تعداد قرص های برنج را 200عدد اعلام کرد و برای اینکه سریع تر حشرات را از بین ببرد مقداری آب نیز درون ظرف های قرص ریخته است.
به گفته قاضی احمدی نژاد، مرد سم پاش با اتهام قتل غیرعمد و با شکایت اولیای دم دستگیر و روانه زندان می شود، اما موضوعی که در این پرونده وجود دارد و به نوعی در جامعه مغفول است ممنوعیت استفاده و حتی خرید و فروش قرص برنج است. خطر استفاده از قرص برنج پس از حادثه مسمومیت زائران عربستانی در مشهد تشدید شد، اما با این حال هنوز افرادی همچون متهم این پرونده هستند که بدون توجه به خطرات این قرص سمی به استفاده از آن مبادرت می ورزند. متهم در جلسات بازپرسی به صراحت اعلام کرد که شرکتی ندارد و غیرمجاز اقدام به کار سم پاشی می کند، ضمن اینکه در این زمینه تحصیلات و تخصص لازم هم ندارد.