ضرورت ایجاد شوراهای اجتماعی محلات

شورای اجتماعی محله به‌منزله نهادی عمومی، غیردولتی و غیرمتمرکز است که با مشارکت داوطلبانه شهروندان در مقیاس محله در شهر مشهد تشکیل می‌شود. شوراهای اجتماعی محلات بستری مناسب برای تدوین و اجرای برنامه‌های اجتماعی، فرهنگی و عمرانی در قالب محلات است به‌گونه‌ای که مدیریت برنامه‌های مربوط به شهروندان را به آن‌ها واگذار می‌کند. بنابراین شورای اجتماعی محلات امکانی مناسب برای برنامه‌ریزی فرآیندی پایین به بالا را فراهم می‌کند و با دخیل‌کردن شهروندان در بخشی از مسئولیت‌های شهری، زمینه مناسبی را برای بهبود فضای اجتماعی و فرهنگی در زیست محله ایجاد می‌کند. همچنین افزایش مشارکت مردم، علاوه‌بر تأثیرگذاری در مدیریت شهری، سبب تقویت حکم‌روایی شهریِ مورد نظر مدیران شهری می‌شود؛ به این معنا که طی فرآیندی به‌هم‌پیوسته بین حکومت و اجتماع، شیوه سنتی مدیریت شهر، به شیوه نوین تبدیل خواهد شد؛ از سوی دیگر، طبق پژوهش‌های انجام گرفته، محله‌محوری، باعث کاهش فساد، افزایش مشارکت مردم، ایجاد فرصت برای شهروندان به‌منظور محقق‌شدن درخواست‌هایشان و همچنین امنیت، برابری و پایداری می‌شود. ضمن اینکه میزان مشارکت مردم در فعالیت‌های داوطلبانه، یکی از نشانه‌های توسعه‌یافتگی در شهرهاست و درنهایت موجب پیشرفت جامعه خواهد شد و در این میان، شوراهای اجتماعی محله‌ها، اثرگذاری و اثرپذیری بیشتری بر زندگی ساکنان محله خواهد گذاشت. شوراهای اجتماعی محلات از سال1389 در 3منطقه شهری به‌طور پایلوت آغاز به کار کرد و در سال1390 در تمام محلات مشهد اجرایی شد. منطقه یک نیز از ابتدا تاکنون متشکل از 11محله بوده و آنچه این منطقه شهری را از دیگر مناطق متمایز می‌کند طبقه اجتماعی و سطح زندگی و به‌تبع آن مشارکت اجتماعی کم شهروندان در برنامه‌هاست و این مشارکت کم به عملکرد ما در این سال‌ها برمی‌گردد و میزان نیازسنجی و مخاطب‌شناسی ما را می‌سنجد که مناسب بوده است یا خیر. در طرح‌ها و برنامه‌ها هرجا نظرمان به نظر مردم نزدیک بوده شاهد مشارکت زیاد شهروندان بودیم و در هرکجا سفارش و دستورالعملی نسخه‌ای را برای تمام محلات در نظر گرفتیم در اجرا ضربه خوردیم؛ شوراهای اجتماعی محلات تشکیل شدند تا به ما یادآوری کنند که هر محله شرایط و مختصات خود را دارد و باید ‌به‌تبع آن برنامه‌ریزی و فعالیت کرد. در این سال‌ها شوراهای اجتماعی محلات فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است و در این سال‌ها توانسته در شناسایی بهتر مشکلات محله، انگیزه داوطلبانه‌بودن عضویت در شورا، هویت اجتماعی و احساس تعلق نسبت به محله گام مؤثری بردارد اما از سوی دیگر می‌توان به جلب مشارکت‌های مردمی محله، دسترسی اعضا به مسئولان، نحوه مدیریت و خروجی جلسات، نقش اعضا در مصوبه‌ها و... اشاره کرد. از طرف دیگر آیین‌نامه شورای اجتماعی محلات با شروع به کار شورای پنجم شهر مشهد در راستای توجه ویژه به شوراهای اجتماعی محلات، پس از یک‌سال تحقیق و بررسی برای اولین‌بار به تصویب شورای اسلامی شهر رسید و به رسمیت شناخته شد؛ این آیین‌نامه که در آن سعی شده است نقاط مثبت تقویت و نقاط منفی اصلاح شود از ابتدای امسال شکل اجرایی به خود گرفت. در گام اول و دوم با برگزاری انتخابات و تشکیل مجامع داوطلبی شوراهای اجتماعی محلات سجاد، شهید کلاهدوز، آبکوه و ارشاد منتخبان خود را شناختند و هم‌اکنون در مرحله ثبت‌نام 7محله (فلسطین، راهنمایی، احمدآباد، گوهرشاد، صاحب‌الزمان(عج)، سعدآباد و کوی دکترا) هستیم. امید است با رویکرد و ساختار جدید شوراهای اجتماعی محلات شاهد تقویت بیش از پیش نهادهای مردمی و غیردولتی باشیم و کار را نه در شعار، بلکه در عمل به مردم واگذار کنیم.