زایش شهرهای جدید در حوالی مشهد
صاحب‌نظران حوزه شهری درباره پیدایش پدیده‌ای نو در اطراف شهر هشدار دادند
علیرضا ظهیری - اندیشکده راهبردی مدیریت‌شهری با هدف تبیین و تعریف نیاز‌های شهری به‌ویژه در حوزه‌های قوانین و مقررات که بعدا باید به مصوبات مجلس در حوزه مدیریت‌شهری برسد، در مشهد ایجاد شده است. این مجموعه در اولین گام خود با دعوت از متخصصان، کارشناسان و شماری از مسئولان کشوری و محلی تصمیم‌گیر در حوزه شهری در نشستی با عنوان «نشست تخصصی مدیران و نخبگان شهری ویژه مدیریت هماهنگ حریم کلانشهر مشهد» کار خود را آغاز کرد تا بتواند در دوران فعالیت خود مرکزی برای کمک به تبیین مناسب قوانین و مقررات به‌ویژه در بحث سیاست‌های کلی مدیریت‌شهری با رویکرد تأمین نیاز‌های شهر باشد. قائم‌مقام وزیر کشور در امور مجلس در این نشست با بیان اینکه موضوع حریم شهر‌ها و حاشیه‌نشینی جزو دستورکار‌های مهم وزارت کشور است، گفت: متأسفانه نگاه جامعه نخبه در موارد مختلف به سمت نگاه نقادانه و روبه‌گذشته رفته است؛ درحالی‌که انتظار این است که نگاه‌ها و مباحث مطرح‌شده در حوزه‌های نخبگانی مباحثی عملیاتی باشد.
سیدسلمان سامانی خطاب به دست‌اندرکاران اندیشکده راهبردی مدیریت‌شهری گفت: رویکرد این اندیشکده باید رسیدن به یک نقشه راه هماهنگ باشد؛ چرا که با اقدامات و تصمیمات مقطعی نمی‌توان کاری کرد. سامانی آسیب‌شناسی موارد متعدد شهری و آینده‌پژوهی در تبیین سیاست‌ها را مهم ارزیابی کرد و افزود: صرف رسیدن به یک سند صیانت از حریم مشهد، به‌تن‌هایی جواب نمی‌دهد، بلکه باید در این‌باره به مفاهیم مشترک رسید. معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهردار مشهد نیز با بیان اینکه اندیشکده یا اتاق فکر، کانونی برای پرداختن به موضوعات مختلف است، اظهار کرد: درحالی‌که شهرنشینی در کشور رشد یافته، متأسفانه قوانین و ساختار‌های این حوزه مغفول مانده است و در این راستا امروز نیاز به راهبرد داریم. شهریار آل‌شیخ با بیان اینکه مجمع تشخیص مصحلت نظام یکی از مجموعه‌هایی است که روی سیاست‌های کلی نظام کار می‌کند و یکی از سیاست‌های لازم کشور امروز در حوزه شهری است، ادامه داد: رشد روستا‌های حریم شهر مشهد به‌طور قطع آثار مختلفی دارد و در برخی اوقات این آثار مخرب هم هست؛ از این رو اندیشکده راهبردی مدیریت‌شهری وظیفه دارد که موضوعات مختلف مدیریت‌شهری در حوزه حریم را تبیین کند.
فعلا نمی‌توان سیاست کلی مدیریت‌شهری را تبیین کرد
در ادامه این جلسه، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه این مجمع تاکنون ۴۵ سیاست‌کلی را طراحی کرده که ۳۸ سیاست آن ابلاغ شده است، اظهار کرد: در گذشته سیاست‌های کلی نظام در حوزه شهرسازی و مسکن ابلاغ شده است که در این سیاست‌ها به مسائل مربوط به حاشیه‌نشینی و مدیریت‌شهری نیز توجه شده است، اما با توجه به شرایط جدید مجمع تشخیص مصحلت نظام، اکنون نمی‌توان برای تبیین سیاست کلی مدیریت‌شهری وعده‌ای داد. حسین مظفر با بیان اینکه مباحث مربوط به مدیریت‌شهری یکی از مباحث مهم از شاخه‌های مدیریتی است، افزود: پس از تصویب قانون شوراها امیدوار بودیم که با این قانون، مسائل مربوط به مدیریت‌شهری حل و فصل شود که متأسفانه نشد؛ اما امیدوار هستیم که با ایجاد چنین اندیشکده‌هایی کمک‌های خوبی در حوزه مدیریت‌شهری به ما شود و مجمع نیز می‌تواند با اقداماتی که این اندیشکده می‌کند، چالش‌های مدیریت‌شهری را به مقام معظم رهبری پیشنهاد کند.
حاشیه‌نشینی، ثمره توسعه بدون عدالت
همچنین عضو دیگر مجمع تشخیص مصحلت نظام با تأکید به ایجاد هم‌افزایی بین دستگاه‌ها و قوا برای اداره خوب کشور گفت: درست است که تفکیک قوا خوب است، اما باید با ایجاد هم‌افزایی میان قوا بتوانیم پاسخ‌گوی مردم هم باشیم. سیدمرتضی نبوی با بررسی علل مختلف ناکامی مدیریت حریم در کلان‌شهر‌ها گفت: در مسئله مدیریت حریم اگر موفق نبوده‌ایم، به دلیل این بوده است که نگاهی جامع اعم از نگاه اجتماعی، فرهنگی و توسعه‌ای وجود نداشته است و توسعه بدون برابری و عدالت نتیجه‌اش ایجاد چنین مشکلاتی می‌شود.
هشدار درباره زایش شهرهای جدید در اطراف مشهد
عضو هیئت‌رئیسه مجلس و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست با بیان اینکه در حوزه حاشیه‌نشینی و حریم شهر‌ها باید به علل این موضوع نیز توجه شود و مبدأ مهاجرت هم مانند مقصد آن بررسی شود، اظهار کرد: نبود مدیریت صحیح زمین و جمعیت سبب شد تا در مشهد حاشیه‌نشینی ایجاد شود و جمعیت این شهر از رتبه پنجم در اول انقلاب به رتبه دوم کشور برسد.
امیرحسین قاضی‌زاده با هشدار درباره زایش شهرهای دیگر در کنار مشهد افزود: برای حل مسئله حریم شهر‌ها و حاشیه‌نشینی باید مسائل شهرهای کوچک و روستا‌های اطراف کلان‌شهر‌ها را هم دید.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر مشهد هم با اشاره به سیر تاریخی قوانین مربوط به شهرداری‌ها و حس مخاطب ایرانی به سازه‌های معماری و محیط زندگی، گفت: قوانین شهرسازی کشور مطابق با استاندارد‌های اروپایی است و از طرفی حس مردم ایران هم به گونه‌ای است که به آب و باغ در محل زندگی خود توجه ویژه‌ای دارد و البته ایجاد شهر‌ها در اراضی مستعد کشاورزی سبب شده تا وضعیت شهرهای امروز کشور و به تبع آن حریم شهر‌ها از وضعیت فعلی برخوردار باشد. محمدهادی مهدی‌نیا با تأکید بر اینکه ۹۹ درصد فعالیت‌ها و اقدامات شکل‌گرفته در حریم شهر‌ها غیرقانونی است، ادامه داد: متأسفانه قوانین ما در هیچ کجا راهبر و هدایتگر نیست و همیشه کنترلی بوده است. ما اگر می‌خواهیم کاری در این حوزه انجام دهیم، باید نگاه خود را عوض کنیم. رحیم سرور، عضو هیئت‌علمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران نیز در این نشست با ارائه پیشنهادی به اندیشکده راهبردی مدیریت‌شهری گفت: در ابتدا باید دبیرخانه این اندیشکده سند صیانت و مدیریت یکپارچه حریم کلان‌شهر‌ها را تدوین کند تا این سند به تصویب هیئت‌دولت برسد. پس از این اقدامات، وزارت کشور باید با تشکیل کمیته یا شورایی وظیفه سیاست‌گذاری حریم شهر را داشته باشد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
