چرا برخی‌ها پس از دریافت واکسن کرونا نیزبه کووید ۱۹ مبتلا می‌شوند؟

تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ تماس گرفته تا بگوید مادرش کرونا گرفته است. این خبر ماه هاست که موجب شگفتی مان نمی‌شود، اما اینکه او را متعجب و نگران کرده، این است که یک هفته بعد از تزریق دو نوبت واکسن کووید ۱۹ اتفاق افتاده. می‌گوید: هم مادر پیرم کرونا گرفته است، هم برادر بزرگم از او. وقتی دو دز واکسن برایش تزریق کرده اند، مبتلاشدن به این بیماری چه معنی دارد؟ به طور حتم تعدادی از مبتلایان به کرونا پس از آغاز واکسیناسیون عمومی، همان‌هایی هستند که واکسن دریافت کرده اند. درباره چرایی ابتلا در حالی که همه تصور می‌کنند با واکسن ایمنی پیدا می‌کنند، با یکی از مسئولان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفتگو می‌کنیم.

ماجرای سلامتی دیگران پس از تزریق واکسن

پیش از آنکه به سراغ توضیح مسئولان برویم از این و آنی که به دلایل مختلف در گروه دریافت کنندگان واکسن کرونا بوده اند، موارد ابتلا به این بیماری را جویا می‌شویم. بین آن‌ها پرستار بخش کرونا، کارشناس مرکز بهداشت، سالمند و بیمار خاص یافتیم. همه آن‌ها پس از تزریق نوبت اول یا دوم، علائم کرونا را مشاهده کرده و مبتلا شده اند. زینب مقصودی، پرستار یکی از بیمارستان‌های کروناست. یک بار اوایل سال ۹۹ کرونای سختی گرفته و به قول خودش جان سالم از آن به در برده، اما اواخر اردیبهشت پس از دوماه از سپری شدن زمان تزریق واکسن، دوباره با بروز علائم متوجه ابتلا به کرونا شده است.

ساناز کارشناس مرکز بهداشت است و او هم چند روزی است که تست کرونایش مثبت شده. پدر هفتادوچهارساله ندا هم که پس از تزریق واکسن، ماسک زدن را کنار گذاشته بود، چند روزی را با تب و لرز و تنگی نفس این بیماری سپری کرد. هانیه پنج سالی است که متوجه بیماری ام اس شده و سال هاست تحت درمان است و در لیست دریافت کنندگان ابتدایی واکسن کرونا قرارداشت، اما این روز‌ها به دلیل ابتلا به آن در خانه قرنطینه است.

هیچ واکسنی ایمنی کامل نمی‌دهد

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد موارد ابتلا به کرونا پس از تزریق واکسن را بدیهی می‌داند و دلایلی برای آن شرح می‌دهد. دکتر محمدجعفر صادقی ابتدا درباره میزان مصونیت واکسن‌ها می‌گوید: در بیش از یک سالی که تحقیقات انجام شده و اثرگذاری واکسن‌ها اعلام شده، هیچ واکسنی در دنیا ادعای صددرصد ایمنی نکرده است. برخی که درباره مصونیت ۶۰ تا ۷۰ درصدی صحبت کرده اند یعنی احتمال ابتلا به کرونا تا ۳۵ درصد وجوددارد.

درحقیقت بسیاری از واکسن‌ها افراد را دربرابر ابتلا صددرصد محافظت نمی‌کنند، ولی می‌توانند جلو بروز علائم را بگیرند. درنتیجه افرادی که واکسن زده اند، بی آنکه بدانند ممکن است ناقل عامل بیماری زا باشند. اگر اولین سؤالی که از ذهن شما عبور می‌کند، این است که پس چرا واکسن بزنیم، پاسخ دکتر صادقی را بشنوید: توانایی مهم واکسن، این است که از مرگ ومیر افراد پیشگیری می‌کند؛ یعنی کرونا از یک بیماری ویروسی شدید، خطرناک و کشنده به یک بیماری عادی‌تر با علائم خفیف‌تر تبدیل می‌شود.

وی البته به نکته مهم دیگری اشاره می‌کند که شاید از نگاه افراد غافل دور مانده باشد: ممکن است فرد پیش از تزریق واکسن در معرض ویروس بوده و بروز علائم با تزریق واکسن هم زمانی پیداکرده باشد. به عنوان نمونه یک هفته قبل از تزریق واکسن درمعرض ویروس بوده و در زمان تزریق هیچ علامتی نداشته است.

مسئله آخری که مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد از آن یادمی کند، شرایط مصونیت کامل نسبت به این بیماری است: درحقیقت تا زمانی که ۷۰ درصد جمعیت کل کشور واکسن را دریافت نکنند، از میزان سرایت و ابتلای این بیماری کم نخواهدشد و تا رسیدن به چنین روزی بسیار فاصله داریم به همین دلیل رعایت فاصله گذاری و نکات بهداشتی و استفاده از ماسک همچنان ضروری است.

ماه‌های ابتدایی همه گیری کووید ۱۹ با ابهام‌های زیادی همراه بود و همه مردم دنیا در انتظار ساخت واکسن‌هایی بودند که بتوانند پس از تزریق آن به زندگی عادی برگردند، اما یافته‌های بعدی، برخی نقاط تاریک را روشن کرد. اکنون دانشمندان می‌دانند پادتن‌هایی که بعد از ابتلا به کرونا در بدن ساخته می‌شوند، همیشه از بیماری مجدد جلوگیری نمی‌کند.

ممکن است بعد از تزریق واکسن به ویروس مبتلا شویم؛ زیرا بعد از تزریق هر نوبت دو یا سه هفته طول می‌کشد تا در بدن ایمنی ایجاد شود. اگر یک روز یا یک هفته بعد از دریافت واکسن درمعرض ویروس قرار بگیرید، هنوز هم دربرابر بیماری آسیب پذیر هستید و ممکن است آن را به دیگران منتقل کنید؛ بنابراین دراین باره که واکسن در بخش زیادی از مردم مصونیت ایجاد می‌کند،  تاحدی توافق نظر وجود دارد، اما هنوز مشخص نیست تا چه حد در جلوگیری از بیماری و انتقال آن مؤثر است.