مشهد؛ دروازه تحقق اقتصاد مقاومتی

محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ مقام معظم رهبری سال۱۴۰۰ را سال «تولید؛ پشتیبانی ها، مانع زدایی ها» نام گذاری و تاکید کردند که شعار انقلابی جهش تولید امسال باید با حمایت همه جانبه و رفع موانع، کاملا محقق شود. بیش از یک دهه است که ایشان با انتخاب موضوعات اقتصادی به منظور شعار سال به خصوص در چندین سال گذشته با تاکید بر حمایت از تولید داخل، مصرف کالای ایرانی، رونق تولید و جهش تولید بر اهمیت موضوع اقتصاد تاکید می‌کنند؛ شعار‌هایی که با عملیاتی کردن آن‌ها می‌توان به خودکفایی، رفع وابستگی و بی اثر کردن پیامد تحریم‌ها دست یافت.

فعالان اقتصادی خراسان رضوی هم زمان با شروع دولت جدید معتقدند که اصلی‌ترین اقدام دولتمردان برای حل مشکلات اقتصادی کشور و گام برداشتن در مسیر توسعه، از راه سیاست گذاری برای تحقق شعار سال می‌گذرد. آن‌ها با اشاره به نام گذاری‌های اقتصادی سال‌های گذشته تاکید می‌کنند که اگر مسئولان به این مسئله توجه می‌کردند، اکنون اقتصاد کشور تاب آوری بیشتری دربرابر مشکلات پیش رو می‌داشت.

زخم‌های کهنه تولید

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرانیوز، با بیان اینکه متاسفانه مشکلاتی که امروز بخش تولید با آن روبه روست، همان مشکلات دو دهه گذشته است و برخی از آن‌ها نیز تشدید شده است، می‌گوید: مسائل بانکی، تامین اجتماعی و مالیات ازجمله مشکلاتی هستند که واحد‌های تولیدی استان، سال هاست با آن درگیر است. این انتظار وجود دارد که دولت جدید در راستای تحقق شعار سال، بتواند به صورت اساسی برای حل این مشکلات اقدامات عملی انجام دهد.

حسن حسینی با بیان اینکه تامین انرژی از مهم‌ترین دغدغه‌های واحد‌های تولیدی استان است، می‌افزاید: توسعه فعالیت‌های واحد‌های تولیدی، نیازمند تضمین بلندمدت دسترسی آسان به انرژی است. در سال‌های اخیر مشکل تامین سوخت در زمستان و تامین برق در تابستان و همچنین در برخی مناطق، تامین آب به یکی از دغدغه‌های واحد‌های تولیدی خراسان تبدیل شده است. درواقع اکنون مشکلاتی که بر سر راه تامین انرژی وجود دارد، یکی از موانع تولید در خراسان رضوی است. به عنوان نمونه در همین ماه‌های گذشته، واحد‌های سیمان به دلیل همین مسئله در استان دچار مشکل شدند. بر این اساس، انتظار می‌رود که دولت جدید برای حل این مشکل، تدبیری اساسی بیندیشد.

وی توسعه روابط با سایر کشور‌ها را یکی از راهکار‌های حمایت از تولید بیان می‌کند و می‌گوید: خراسان رضوی با کشور‌های آسیای میانه و افغانستان همسایه است. همچنین این ظرفیت وجود دارد که بتوانیم محصولات خود را به سایر کشور‌های منطقه صادر کنیم. با توسعه روابط اقتصادی با کشور‌های همسایه می‌توانیم برای کالا‌های تولیدی در خراسان رضوی بازار ایجاد کنیم. تحقق این موضوع علاوه بر ارزآوری، ظرفیت‌های خالی واحد‌های تولیدی استان را نیز فعال می‌کند.

حسینی تاکید می‌کند: مشهد در حوزه‌هایی مانند صنایع غذایی، قطعه سازی و... دارای مزیت‌های بسیاری است. علاوه بر این حجم گردش مالی فراوان به دلیل ورود زائران، ظرفیت‌های اقتصادی فراوانی را برای مشهد ایجاد کرده است. اگر بتوانیم به خوبی این ظرفیت‌ها را فعال کنیم، این شهر توانایی دارد که تبدیل به یکی از دروازه‌های کشور برای تحقق نام گذاری سال و اقتصادمقاومتی بشود.

حمایت از سرمایه گذاری

همچنین رئیس دبیرخانه شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی با بیان اینکه تدوین سیاست‌های اقتصادی استان براساس گام دوم انقلاب و سیاست‌های کلی اقتصادمقاومتی، مهم‌ترین راهکار تحقق شعار سال است، می‌گوید: برای تحقق شعار سال در خراسان رضوی باید تمام نهاد‌های حاکمیتی پای کار بیایند. به عبارتی علاوه بر دستگاه‌های اجرایی، باید دستگاه قضایی و نمایندگان مجلس هم به این موضوع ورود پیدا کنند تا ریل گذاری برای تحقق شعار سال محقق شود. علی اکبر لبافی می‌افزاید: البته با روی کار آمدن دولت جدید، اجماع خوبی بین مسئولان استانی در بخش‌های مختلف دیده می‌شود. همین اجماع می‌تواند سبب افزایش کارآیی در اجرای برنامه‌های اقتصادی در خراسان رضوی شود.

وی با بیان اینکه استفاده از ظرفیت‌های ایرانی‌های خارج از کشور می‌تواند به رشد سرمایه گذاری در استان کمک کند، می‌گوید: در جلسات اخیر دبیرخانه شورای گفتگو، استفاده از ظرفیت‌های ایرانی‌های خارج از کشور در خراسان رضوی بررسی شد. جمع منابع ایرانی‌های خارج از کشور به میزان ۱۰ سال فروش نفت ماست. اگر بتوانیم ظرفیتی فراهم کنیم که فقط ۱۰ درصد از این سرمایه‌ها وارد کشور و به تبع آن خراسان رضوی بشود، تحول زیادی در بخش تولید و کارآفرینی رخ می‌دهد. این کار را چین در دهه‌های گذشته انجام داد و از همین طریق توانست رشد اقتصادی خود را سرعت بدهد. وی ادامه می‌دهد: مشهد هم به عنوان پایتخت معنوی ایران و دومین کلان شهر مذهبی جهان، جزو شهر‌هایی است که ظرفیت فراوانی برای جذب سرمایه گذاران ایرانی خارج از کشور دارد. تحقق این موضوع می‌تواند به رشد اقتصادی مشهد کمک کند. البته اجرای این کار، نیازمند اعتمادسازی برای سرمایه گذاران است.

لبافی می‌گوید: استفاده از ظرفیت‌های بومی منطقه‌ای برای توسعه و محرومیت زدایی نیز باید در دستورکار قرار بگیرد. به عنوان نمونه اکنون گردش مالی شرکت‌های معدنی در منطقه خواف، ۱۵ هزار میلیارد تومان است. آن‌ها دارند کوه را با خلوص ۴۷ درصد استخراج می‌کنند. این شرکت‌ها آهن را استخراج و به سایر مناطق و کشور‌ها صادر می‌کنند. باید برنامه‌ای تدوین کنیم تا این شرکت‌ها به حوزه محرومیت زدایی و توسعه منطقه ورود پیدا کنند.

اگر این موضوع محقق شود، بخش دیگری از مشکلات استان مانند حاشیه نشینی در مشهد نیز حل می‌شود؛ زیرا توسعه در عمل، انگیزه‌های مهاجرت از مناطق کوچک به شهر‌های بزرگ را از بین می‌برد. وی تاکید می‌کند: مشهد به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های فراوان اقتصادی و همچنین جایگاه معنوی، این توان را دارد که به یکی از قطب‌های رشد اقتصادی کشور و تحقق اقتصادمقاومتی تبدیل بشود. باتوجه به رویکرد‌های دولت جدید، رسیدن به این هدف با برنامه ریزی‌های دقیق دور از انتظار نیست.

فرماندهی واحد برای رشد اقتصادی

رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در گفتگو با شهرآرا، با بیان اینکه در دو دهه گذشته، نبود فرماندهی واحد در حوزه اقتصاد یکی از مشکلات مهم توسعه اقتصادی کشور بوده است، می‌گوید: نبود فرماندهی واحد سبب اقدامات جزیره‌ای و گاه متضاد در حوزه اقتصادی شده است. به عنوان نمونه در خراسان رضوی طرح مثلث اقتصادی اجرا می‌شود و همه نهاد‌ها برای تحقق آن پای کار می‌آیند، اما با تغییر استاندار این طرح کنار گذاشته می‌شود. حال سوال اینجاست که اگر این طرح خوب بوده، چرا کنار گذاشته شده است؟ اگر هم ایراد داشته، چرا فردی که طرح را اجرا کرده، در دولت قبل به عنوان وزیر صمت انتخاب شده است؟

این اقدامات متضاد، ناشی از نبود فرماندهی واحد است. محمدحسین روشنک می‌افزاید: البته انتصابات رئیس جمهور در حوزه اقتصادی و انتخاب محسن رضایی به عنوان معاون اقتصادی، نشان می‌دهد که دولت جدید به خوبی ضعف نبود فرمانده اقتصادی در کشور را درک کرده است. همین مسئله می‌تواند این امیدواری را ایجاد کند که با ایجاد یک فرماندهی واحد اقتصادی بتوانیم بخش درخورتوجهی از مشکلات اقتصادی کشور را که ناشی از تصمیم‌های جزیره‌ای است، برطرف کنیم. تجربه نیز ثابت کرده است که هرجا ما به موضوع فرماندهی واحد مانند نیروی دفاعی توجه کرده ایم، توانسته ایم بسیاری از گره‌ها را باز کنیم.

روشنک با بیان اینکه حل مشکل کرونا اولویت اول دولت برای تحقق شعار سال است، می‌گوید: اقتصاد مشهد به دلیل کرونا میلیارد‌ها تومان خسارت دیده است. اقتصاد این شهر مبتنی بر بخش گردشگری و خدمات است. هر روز که شیوع این ویروس ادامه می‌یابد، اقتصاد مشهد بیشتر متضرر می‌شود. باید برای حل مشکل اقتصادی به هر قیمت که شده، سرعت واکسیناسیون افزایش بیابد. اگر بتوانیم مشکل کرونا را حل کنیم، بسترساز احیای رشد اقتصادی در مشهد می‌شود و راه را برای تحقق شعار سال هموار می‌کند.

وی با بیان اینکه برای رشد اقتصادی کشور باید وضعیت خودمان را در حوزه برجام و اف‌ای تی اف نیز مشخص کنیم، می‌گوید: اکنون بلاتکلیفی که در این حوزه وجود دارد، سبب شده است فعالان اقتصادی نتوانند به خوبی برای آینده برنامه ریزی کنند. بر این اساس، انتظار می‌رود که این مسئله به زودی تعیین تکلیف شود.