از خواب سرتیپ تا وقفی عجیب

لیلا جانقربان | شهرآرانیوز- همه‌چیز از یک خواب شروع می‌شود؛ خوابی در حدود ۱۴۰سال پیش که فرامرزخان سرتیپ را راهی مسجد گوهرشاد کرد.

ماجرا به سال ۱۳۰۲قمری برمی‌گردد. به شبی که فرامرزخان سرتیپ سبزواری، از عیاران و ملاکان دوره ناصرالدین‌شاه، در خواب حکم برائت از آتش دوزخ را به‌واسطه نماز جماعتی می‌گیرد که پشت سر مرحوم شیخ محمدتقی بجنوردی، از رجال سیاسی و مذهبی دوره قاجار، در مسجد گوهرشاد می‌خوانده است. آن‌قدر این خواب محتمل بوده است که به گواه تاریخ شفاهی نوادگان شیخ محمدتقی، فرامرزخان با کاغذی در دست از خواب بیدار می‌شود.

چند روزی می‌گذر و سرتیپ ارادتمند به خاندان اهل‌بیت(ع) که پیش از آن مرمت و بازسازی و آینه‌کاری رواق دارالسیاده حرم مطهر رضوی را در حدود سال ۱۳۰۰قمری انجام داده است و به این واسطه ۵ قبر در همین رواق از نایب‌تولیه وقت هدیه گرفته است، به نماز جماعت شیخ محمدتقی می‌رود و بعد از نماز درحالی‌که شیخ در سجده است، کنارش می‌نشیند تا با او درباره خوابش هم‌کلام شود. شیخ پیش‌دستی می‌کند و می‌گوید: از وقتی حکم برائت گرفته‌ای دیگر نماز جماعت نمی‌آیی!

با شنیدن این جمله سرتیپ دگرگون و ارادتش به شیخ بیشتر می‌شود و می‌خواهد هدیه‌ای به او بدهد که قبول نمی‌کند و بعد از اصرارهای بسیار تقاضای یکی از قبرهای اهدایی در دارالسیاده را می‌کند که سرتیپ به‌جای یک قبر به او ۲قبر هدیه می‌دهد و می‌گوید: این هم‌جواری هدیه‌ای است برای من.

می‌خواهد از اموالش ۲روستای باغون‌آباد و ابراهیم‌آباد را به شیخ محمدتقی ببخشد. شیخ قبول نمی‌کند و می‌گوید: اگر اصرار به بخشش داری، وقف کن. اینجاست که سرتیپ ۴۰۰ هکتار از اراضی این 2روستا را به‌شرط اینکه شیخ متولی باشد، وقف می‌کند.

۱۴۰ سال ختم هرروزه قرآن

از این وقف ۴۰۰ هکتاری تا امروز ۱۴۱ سال می‌گذرد. روستاها الان بخشی از مناطق شهری ۲، ۵، ۱۰ و ۱۲ شهرداری مشهد شده‌اند و از آن روز تاکنون 3 نسل از نوادگان شیخ محمدتقی بجنوردی، تولیت اموال وقفی فرامرزخان سرتیپ را برعهده داشته‌اند؛ شیخ مرتضی بجنوردی که او نیز در رواق دارالسیاده دفن شده است، شیخ محمدرضا تقوی بجنوردی، شیخ محمدجواد تقوی بجنوردی که اکنون مسئولیت این تولیت را برعهده دارد و پسرش دکتر محمدرضا تقوی بجنوردی که به‌دلیل کهولت سن پدرش همراهی‌اش می‌کند.

آن‌ها در همه این ۱۴۱ سال به نیت واقف که اولین آن‌ها تلاوت روزانه یک ختم قرآن بر سر مزار واقف بوده است، عمل کرده‌اند و بقیه درآمد این وقف را در رد مظالم هزینه کرده‌اند. حمایت از ۲۰۰ خانواده نیازمند، تهیه جهیزیه، آزادسازی زندانیان، کمک به سیل و زلزله‌زدگان، بورسیه تحصیلی و این اواخر هم هدیه دستگاه اکسیژن‌ساز از جمله محل‌های هزینه‌کرد درآمدها بوده است؛ محل‌هایی دائمی که بنابر شرایط جامعه تغییر کرده، اما حذف نشده و مانند رودخانه‌ای جاری مسیر خود را تغییر داده است.

گفتنی است به نقل از دکتر محمدرضا تقوی که این روزها مسئولیت‌های پدر را در تولیت بر دوش دارد، سرتیپ نه‌تنها وقفیاتی در مشهد دارد، بلکه در زادگاهش، شهر سبزوار، هم وقفیات دارد و آن زمان کاروان‌سرا و آب‌انباری را برای استراحت زائران حضرت‌رضا(ع) وقف می‌کند که اکنون این کاروان‌سرا در بافت مرکزی شهر واقع و در میراث فرهنگی ثبت‌ ملی شده است.

مزار واقف کجاست؟

اکنون بین ۲رواق دارالسیاده و دارالحفاظ راهرویی قرار دارد که قطعا در ۳ قبر آنجا فرامرزخان سرتیپ سبزواری، شیخ محمدتقی بجنوردی و پسرش در جوار بارگاه رضوی آرمیده‌اند و کتیبه‌ای نیز در همین مکان منقش به شعری از ملک‌الشعرای آستان نصب است که از واقف و تولیت و شاعر نام برده شده است. شاعر در یکی از ابیات این قصیده می‌سراید: هر آن عاقل که دارد در دل او نور تقوا ره/ سوی مردن رود گرچه ره مستکرهی دارد