آینه کاری

کاخ مرمر یکی از زیباترین و ارزشمندترین جا‌های دیدنی تهران محسوب می‌شود که در مرکز شهر قرار دارد. قدمت این بنا که با نام موزه هنر ایران شناخته می‌شود، به دوره پهلوی اول می‌رسد. کاخ مرمر به‌واسطه معماری منحصر‌به‌فرد خود، با مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان مقایسه می‌شود و به‌تنهایی بخشی از هنر ایران را بازگو می‌کند. تمام هنر‌های ایرانی از هنر آینه‌کاری، خاتم کاری، گچ‌کاری گرفته تا نقاشی‌های برجسته از پل ورسک و تخت جمشید، به‌صورت یک‌جا در این کاخ دیده می‌شود. کاخ مرمر تا به امروز، رویداد‌ها و حوادث مختلفی را به خود دیده است و یکی از بهترین مکان‌ها برای تماشای هنر ایرانی و اسلامی به شمار می‌آید. در این موزه آثار هنری ایران از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوره معاصر به نمایش گذاشته می‌شوند و علاقه‌مندان می‌توانند با رزرو بلیط از قبل به بازدید از این مجموعه بروند و همراه داشتن کارت ملی و یا پاسپورت جهت بازدید الزامی است.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پس از ثبت جهانی «هنر آینه‌کاری در معماری ایرانی» در بیستمین اجلاس کمیته بین دولتی یونسکو، این رخداد را «بازتاب بازگشت منطق تمدنی ایران به عرصه گفت‌وگوی فرهنگی جهان» عنوان کرد.

«مهارت آیینه‌کاری در معماری ایرانی» به عنوان بیست و هفتمین اثر ناملموس ایرانی در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو به ثبت رسید. این پرونده در جریان بیستمین نشست کمیته بین دولتی پاسداری از میراث ناملموس یونسکو در شهر دهلی‌نو در این فهرست میراث ناملموس بشری ثبت شد. این نخستین پرونده ثبت جهانی ایران در زمینه معماری ایرانی در میراث فرهنگی ناملموس است که با عنوان «معماری ایرانی» یا Persian Architecture در اسناد یونسکو قرار می‌گیرد. این گزارش تصویری متعلق به خانه منصوب به «امام جمعه» است که تزیینات ظریف معماری آن، این بنا را یکی از ارزشمندترین خانه‌های تاریخی شهر تهران کرده است. این خانه دارای تزیینات باشکوهی از جمله آینه‌کاری، نقاشی‌های روی گچ، گچ‌بری، ارسی‌ها و شیشه‌های رنگی است که در مقایسه با عمارت شمس العماره کاخ گلستان، یکی از ارزشمندترین خانه‌های تاریخی تهران محسوب می‌شود.

«هنر آینه کاری در معماری ایرانی» در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت شد.

از وقتی آیینه‌های ظریف آلمانی راهشان به‌ مشهد باز شد، به‌مرور آیینه‌ها جای کاشی‌ها، نقاشی‌ها و گچ‌بری‌ها را در بسیاری از رواق‌ها و فضا‌ها گرفت، آن‌چنان‌که اکنون آیینه‌کاری تصویر غالب تزیینات حرم است.

مهر امسال چهارمین سالروز درگذشت ابوالقاسم ملکی، معمار و هنرمند آیینه‌کاری حرم امام‌رضا (ع)، بود؛ هنرمندی که بیش از شصت سال در بارگاه منور رضوی خدمت کرد.

«اوس حبیب» هر بار که سر برمی‌گرداند، تصویر خودش را در ده‌ها تکه آینه تقسیم شده می‌بیند و غرق تماشای اثری می‌شود که کم‌کم سروشکل می‌گیرد.

خودش را در تکه‌های شکسته آینه‌ها نگاه می‌کرد و از تکثیر هزار باره اش در بهشت روی زمین به وجد می‌آمد. انگار به ریشه هایش برگشته باشد.

درباره زندگی و خدمات مرحوم ابوالقاسم ملکی، معمار و آینه‌کار نامدار حرم رضوی اینجا بخوانید.

درباره یکی از هنر‌هایی که طی ۴۰۰ سال جای کاشی، نقاشی و گچ‌بری را در حرم گرفته است.

چقدر دلم می‌خواهد این دهه کرامت مشهد می‌بودم شیخ تکه تکه ام می‌کرد و بعد یک «یا امام رضا (ع)» می‌گفتم و مثل مرغ‌هایی که ابراهیم کشت و کوبید و درهم آمیخت هر تکه ام از یک آینه بیرون بخزد و جمع شود کنار ضریح و مرد مهربان.

دانشجوی دکتری پژوهش هنر دانشگاه هنر گفت: همان گونه که نمود صورت شخص در آینه تمثیلی از نسبت میان حق و کائنات است، در آینه کاری رواق دارالسیاده نیز کثرت آینه ها، تمثیل عالم هستی است.