درباره «موقعیت مهدی» هادی حجازی‌فر که موردتمجید رهبر معظم انقلاب قرار گرفت

محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز - نخستین فیلم هادی حجازی فر برای اولین بار در جشنواره فیلم فجر سال ۱۴۰۰ به نمایش درآمد و نوروز ۱۴۰۱ اکران شد. این فیلم که از همان نخستین نمایش هایش تحسین اصحاب رسانه و منتقدان را برانگیخته بود، مورد تمجید رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفت و در اکران عمومی هم موفق شده نظر عموم مردم را به خود جلب کند و فروش چشمگیرش این موضوع را تأیید می‌کند.

«موقعیت مهدی» در حالی حدود پنج میلیارد تومان در کمتر از یک ماه فروخته که عموم مخاطبان می‌دانند نسخه کامل‌تر این فیلم در سال ۱۴۰۱ به صورت مینی سریال از تلویزیون پخش خواهد شد. کیفیت «موقعیت مهدی» به نحوی است که مخاطبان و مردم ایران می‌توانند مطمئن باشند به زودی بهترین مینی سریال تاریخ تلویزیون را تماشا خواهند کرد و حتی در آن نسخه ظرفیت‌های بیشتری از نخستین فیلم هادی حجازی فر به چشم خواهد آمد. در این مطلب نگاهی داریم به مهم‌ترین نقاط قوت «موقعیت مهدی».

تمجید رهبر انقلاب

رهبر معظم انقلاب در نخستین روز‌های سال ۱۴۰۱ به تماشای «موقعیت مهدی» نشستند و پیمان جبلی، رئیس صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، در یادداشتی بخشی از نظرات ایشان درباره این فیلم را منتشر کرده است که بازتاب گسترده‌ای در خبرگزاری‌های رسمی داشته است. مطابق گزارش ها.

مقام معظم رهبری پس از تماشای فیلم نکاتی را فرموده اند که بر اساس آن‌ها فیلم «موقعیت مهدی» اثری عالی، پر از نکته‌های دقیق و واجد روایت درست توصیف شده است. ایشان همچنین درباره قهرمان‌های اصلی این فیلم و شیوه پرداخت آن‌ها فرموده اند: فیلم شخصیت شهیدان باکری خصوصا محور فیلم که آقا مهدی است را به درستی و با ظرافت، تصویر و روایت کرده است. زاویه روایت فیلم هم ابتکاری بود خاصه با محوریت خانه و خانواده.

رهبر انقلاب همچنین به نکات ظریف تری از فیلم نیز اشاره کرده و فرموده اند: برخی قسمت ها، مثل مواجهه آقا مهدی با خانواده بعد از شهادت آقا حمید و برنگشتن پیکر برادر شهیدش و قسمت «من مهدی باکری نیستم» یا روایت شهادت خود آقا مهدی باکری و... پر از نکته است. از این نکات قابل تامل در فیلم فراوان است، شاید بیست نکته این گونه وجود دارد. این فیلم از آن فیلم‌هایی است که آدم دوست دارد تا تمام شد باز هم دوباره آن را ببیند.

آذری کم حرف

«موقعیت مهدی» اثری است که به اقتضای زندگی قهرمانش، در بیشتر دقایق، از زبان ترکی استفاده می‌کند. فیلم که زاویه نگاه خود را بر برشی از ازدواج تا شهادت شهید مهدی باکری متمرکز کرده، به خوبی از ظرفیت‌های بصری خود مطلع است و می‌داند که تمرکز بیش از حد مخاطب بر روی زیرنویس‌ها ممکن است جذابیت‌های دیداری اثر را تحت الشعاع قرار دهد. از همین روست که نگارش دیالوگ‌ها به شکلی حداقلی و دقیق انجام شده تا بیننده بتواند بیشتر از تصاویر و قاب بندی‌ها لذت ببرد؛ بالأخص سکانس‌های میدان جنگ که با استاندارد بسیار بالایی فیلم برداری شده اند.

علاوه بر این، گفتگو‌های «موقعیت مهدی» به نحوی طراحی شده اند که تقریبا در هیچ برهه‌ای رنگ شعار به خود نمی‌گیرند و کاملا واقعی و بیان شده از زبان آدم‌های معمولی به نظر می‌رسند. نمونه مهم این رویکرد دقیق و اثرگذار در دیالوگ نویسی، جمله معروف «من مهدی باکری نیستم» است که یکی از پرده‌های فیلم با همین عنوان ساخته شده و از زبان خسرو بیان می‌شود.

تیم یکدست بازیگران

موفق‌ترین فیلم چهلمین جشنواره فجر اثری پرستاره و شلوغ نیست. به جز خود هادی حجازی فر که یکی از بازیگران مهم سینمای ایران در سال‌های اخیر بوده، مابقی بازیگران این اثر چهره‌های مشهوری نیستند؛ اما در مجموع یک سمفونی هماهنگ را تشکیل می‌دهند که هیچ کدام نه بیش از حد چشمگیر ظاهر می‌شوند و نه ضعیف به نظر می‌رسند. وحید حجازی فر در نقش شهید حمید باکری، با توجه به شباهتش به هادی حجازی فر، برای مخاطبان کاملا باورپذیر می‌شود. این در حالی است که روح ا... زمانی و ژیلا شاهی نیز، هر دو پس از ثبت یک تجربه بازیگری قابل توجه و جذاب در کارنامه خود (یعنی «قصر شیرین» ساخته رضا میرکریمی و «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی)، کاملا در خدمت فیلم قرار گرفته اند و اجرایشان از خط بیرون نمی‌زند.

این سبک طراحی شخصیت و بازی گرفتن از هنرپیشه‌ها نشان دهنده دقت نظر کارگردانی است که به درستی فیلم خود را با شمایلی مابین مستند و درام طراحی کرده و قصد دارد شخصیت دو تن از قهرمانان ملی را در فیلمش به تصویر بکشد. خود هادی حجازی فر در نقش شهید مهدی باکری با دقت و احتیاط ایفای نقش کرده و امتیاز ویژه‌ای برای خودش در مقام کارگردان قائل نشده است؛ اما همین اجرای به اندازه و موقر به تأثیرگذاری این شخصیت منجر شده است.

پروداکشن در خدمت فرم

«موقعیت مهدی» یک فیلم پرهزینه در سینمای ایران است که با هوشمندی کارگردانش، رویکرد شفاف سازی را در پیش گرفت. هادی حجازی فر در نشست خبری این فیلم در ایام جشنواره فجر صراحتا هزینه تولید اثر خود را اعلام کرد که به نظر نمی‌رسد مبلغ نامعقولی باشد. نتیجه تعامل تهیه کننده و کارگردان این فیلم، خودش را به شکل انتخاب تیم نسبتا ارزان بازیگران و صرف هزینه‌های دستمزد هنرپیشه‌ها برای پروداکشن عظیم اثر نشان می‌دهد که انتخابی هوشمندانه برای انتخاب رویکرد کلی تولید یک فیلم مهم و پرزحمت است.

مهم‌تر از این، اما شیوه هزینه کردن کارگردان است که ترجیح داده صحنه‌های جنگ را، نه با انفجار‌های مهیب یا نمایش ممتد کشته شدن افراد، بلکه با تمرکز بر بار دراماتیک موقعیت‌ها به تصویر بکشد و از این منظر نام گذاری اثر نیز بسیار فکر شده و دقیق به نظر می‌رسد. «موقعیت مهدی» در نمایش صحنه‌های جنگی خساست به خرج نمی‌دهد و حتی در مواردی، با دقت نظر بالای خود در زمینه طراحی صحنه، مخاطب را خیره می‌کند؛ اما این پروداکشن عظیم و ساخت پرمشقت را در خدمت نگاه هنری و فرم ویژه خود قرار می‌دهد.

سکانس‌های شهادت در این فیلم نقاط طلایی اثر محسوب می‌شوند. جایی که فیلم ساز، با وقار و واقع گرایی مثال زدنی و قابل توجهی، از الگو‌های هالیوودی فاصله می‌گیرد و با زبان سینمای بومی به مخاطب توضیح می‌دهد که مقام شهدای دفاع مقدس به شکل شهید شدن ایشان ارتباطی ندارد، بلکه به منش، شخصیت و تصمیمات مهم این قهرمانان در بزنگاه‌های مهم مربوط است.