سعیده آل ابراهیم | شهرآرانیوز؛ صنایع دستی مانند شناسنامهای هستند که هویت تاریخی و فرهنگی هر سرزمینی را معرفی میکنند. ارزش این آثار به حدی است که هر سال مُهر یا نشان «اصالت ملی» برای آنها در نظر گرفته میشود تا علاوه بر اینکه این آثار تأییدیه داورانی با تجربه را در ضمیمه کار خود داشته باشند، بتوانند از تسهیلاتی نیز استفاده کنند.
مدیرکل دفتر آموزش و ترویج صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اظهار کرد: در گذشته همه آثار مربوط به مهر اصالت برای داوری به تهران میآمد یا داوران از تهران به استانها میرفتند.
اما اکنون در ششمین دوره داوری مهر اصالت ملی صنایع دستی تمرکززدایی کرده ایم؛ زیرا استانها این قابلیت را دارند که داوران بومی را به کار بگیرند؛ بنابراین در این موضوع به استانها اعتماد کرده و داوری آثار را به صورت منطقهای در نظر گرفته ایم.
ویدا توحدی با حضور در ششمین دوره داوری مُهر اصالت ملی صنایع دستی در مشهد، با بیان اینکه صنایع دستی یک نوع هنر تجسمی کاربردی هستند که از آنها باید در زندگی روزمره استفاده شود تا پایدار بمانند، گفت: در جلساتی که در مشهد برگزار میشود، قرار است که آثار هنرمندان و صنعتگران سه استان کشور ارزیابی شود. این موضوع یکی از برنامههای با مزیت و پشتوانه معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی به ویژه دفتر آموزش و ترویج است.
وی ادامه داد: در واقع با داوری آثار که یک سال به صورت ملی و یک سال به صورت بین المللی برگزار میکنیم، میخواهیم به آثار صنایع دستی مهری بدهیم که از نظر کیفیت، طراحی، خلاقیت، مواد اولیه مصرفی و از نظر اصالتِ طرح و نقش قابلیت دارند که در بازارهای جهانی عرضه شوند.
توحدی با اشاره به اینکه داوران در حوزههای تخصصی ساز سنتی، رودوزیهای سنتی، زیورآلات سنتی و پژوهشگری در جلسات حضور دارند، بیان کرد: زمانی یک اثر مهر اصالت ملی را دریافت میکند که در ابتدا قابلیت تولید انبوه را داشته باشد. در واقع این آثار قرار است که تجاری سازی شوند؛ زیرا بازرگانانی با این برنامه همراه میشوند. ضمن اینکه این آثار باید از اصالت منطقه متعلق به آنها برخوردار باشند؛ حتی ممکن است اثر به شکل مدرن باشد، اما باید نشانی از گذشته آن منطقه داشته باشد.
مدیرکل دفتر آموزش و ترویج صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اضافه کرد: این آثار باید خلاقیت و نوآوری نیز داشته باشند، زیرا این موضوع سبب تداوم فروش، تولید و مصرف آنها میشود. برای افزایش قدرت بازاریابی، باید این آثار خلاقیت بالایی داشته باشند.
صنایع دستیای که نشان ملی دریافت میکنند باید از طراحی خوبی برخوردار باشند تا به راحتی قابل استفاده باشند. همچنین مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در حاشیه این جلسه و در جمع خبرنگاران اظهار کرد: در این دوره هنرهای دستی در رشتههای زیورآلات سنتی، قلم زنی، دوختهای سنتی، نساجی سنتی، تولیدات چرمی، تراش سنگ، سفال و سرامیک، داوری میشوند. در مجموع ۱۲۸ اثر وجود دارد که ۵۵ اثر مربوط به خراسان شمالی، هفده اثر متعلق به خراسان جنوبی و ۵۶ اثر به خراسان رضوی اختصاص دارد که کار دست ۲۵ هنرمند هستند.
سیدجواد موسوی گفت: مرحله ابتدای داوری در سال گذشته انجام شده است و اکنون مرحله نهایی داوری است. از سال ۹۰ در پنج دورهای که داوری انجام شده است، ۱۳۰ اثر از خراسان رضوی نشان ملی و ۹ اثر نیز نشان یونسکو دریافت کرده اند. وی ادامه داد: زمانی که یک اثر هنری تأیید میشود، خریدار با اطمینان خاطر بیشتری خرید میکند؛ ضمن اینکه میتوانند در نمایشگاهها نیز شرکت کنند. در واقع نشان ملی برای یک هنرمند امتیاز محسوب میشود.